Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.
Ἀγαπητοί Ἀδελφοί καί Ἀδελφές ἐν Χριστῷ,
Στόν ἐτήσιο ἑορτασμό τῆς Ἡμέρας τοῦ ΟΧΙ, ἑνωνόμεθα μέ τούς Ἑλληνικῆς καταγωγῆς ἀδελφούς καί ἀδελφές μας ὅλου τοῦ κόσμου, μέ φιλέλληνες καί μέ ὅλους ἐκείνους πού ἐκτιμοῦν τήν ἐλευθερία καί τήν αὐτοδιάθεση, σέ μία ἐκδήλωση μνήμης ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μαρτυρία τῆς ἀναγκαιότητος γιά προσήλωση σέ παγκόσμιες ἀξίες καί ἐμμονή στήν πίστη. Τό πρωί τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, τό ἠχηρό «ΟΧΙ» τό ὁποῖο ἀντέταξε ἡ Ἑλλάδα στόν φασίστα ἡγέτη τῆς Ἰταλίας ὡς ἀπάντηση στήν ἀξίωσή του νά παραδοθοῦν οἱ Ἕλληνες χωρίς ἀντίσταση καί νά ἐπιτρέψουν σέ ξένη δύναμη τήν κατοχή τῆς πατρίδος τους, ἦταν μία ἀπάντηση ἡ ὁποία ἀντήχησε στούς δρόμους τῆς Ἑλλάδος ἀπό τούς πολίτες οἱ ὁποῖοι εἶδαν ἀμέσως τόν πολύ σοβαρό κίνδυνο. Διεῖδαν τήν ἀπειλή ἡ ὁποία μέ κατάχρηση ἐξουσίας καί μέ πολιτικές μηχανορραφίες εἶχε ὁδηγήσει σέ ὑποταγή ἄλλων ἐθνῶν. Ἀνεγνώρισαν μία δύναμη τυραννίας ἡ ὁποία χρησιμοποιῶντας ποικίλες μορφές ἐξαπατήσεως, ὁδήγησε πολλούς σέ συμβιβασμό τῶν ἰδανικῶν καί τῆς πίστεώς των ἤ στή δυστυχία νά εὑρεθοῦν ὑπό καθεστῶτα τά ὁποῖα ἔδιναν μεγαλύτερη ἀξία στή στρατιωτική ὑπεροχή καί τήν παγκόσμια κυριαρχία ἀπό τήν εὐημερία καί τά δικαιώματα τῶν ἀνθρώπων.
Μία πηγή ἀπό τήν ὁποία ἀντλήθηκε ἡ ἀπάντηση τοῦ «ΟΧΙ» στίς δυνάμεις τοῦ κακοῦ, στό μῖσος καί στόν καταναγκασμό, ἦταν ἡ πολύ πλούσια κληρονομιά τῶν Ἑλληνικῶν ἀξιῶν. Ἐκτός ἀπό τήν ἀγάπη γιά τήν ἐλευθερία καί αὐτοδιάθεση, ἰδανικά τά ὁποῖα εἶχαν καταργηθεῖ στή διάρκεια κατοχῶν προηγουμένων αἰώνων, οἱ Ἕλληνες εἶχαν σέ μεγάλη ἐκτίμηση τίς ἔννοιες τῆς πίστεως, τῆς κοινότητος, τῆς πολιτικῆς δραστηριότητος καί τῆς δημοκρατικῆς μορφῆς διακυβερνήσεως, πού ἀποτελοῦν πτυχές τῆς ζωῆς καί τῶν σχέσεων οἱ ὁποῖες καλλιεργοῦνται σέ ἐλεύθερες κοινωνίες. Ἐάν ἐπιτρεπόταν στίς φασιστικές δυνάμεις νά προωθηθοῦν περαιτέρω μέσα στά ἔθνη τῆς Εὐρώπης καί τοῦ κόσμου, τό μεγάλο δυναμικό τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, τά ἐπιτεύγματα, ἡ φιλανθρωπία καί ἡ πνευματική εὐημερία ὄχι μόνον θά καταπιεζόταν περιοριστικά ἀλλά μέσῳ διαστροφῶν θά κατέληγαν νά ἐξυπηρετοῦν τά σχέδια τυράννων ἡγετῶν.
Ἡ ἄλλη πηγή τῆς ἀπαντήσεως τοῦ «ΟΧΙ» στήν ἀξίωση γιά ὑποταγή καί ξένη κατοχή ὑπῆρξε ἡ παράδοση καί τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας, μία δυνατή παράδοση ἐγκαρτερήσεως ἡ ὁποία εἶχε στηρίξει πολλές γενιές Ἑλλήνων στή διάρκεια αἰώνων κατοχῆς καί καταπιέσεως, οἰκονομικῶν καί πολιτικῶν δυσχερειῶν, καί ἐντάσεων στή διαμόρφωση τοῦ ἔθνους καί στήν προσπάθεια ἀνακτήσεως στοιχείων πολιτισμοῦ, γλώσσης, σκέψεως καί ταυτότητος. Ὅταν δόθηκε ἡ ἀπάντηση στίς ἀπαιτήσεις τοῦ Μουσολίνι, οἱ Ἕλληνες γνώριζαν τίς προκλήσεις τίς ὁποῖες θά ἀντιμετώπιζαν. Ἡ ἀπάντηση «ΟΧΙ» φανέρωσε τήν προθυμία γιά θυσία γιά τό ἀληθινό, τό καλό καί τό δίκαιο. Ὅπως καί στό παρελθόν, ἡ ἐγκαρτέρηση τήν ὁποία ἐνέπνεε ἡ πίστη καί ἡ ὁποία βασιζόταν σ’ αὐτές τίς ἀξίες ἦταν ἡ μόνη ἀπάντηση ἡ ὁποία ἅρμοζε στά ὑψηλά ἰδανικά τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί στήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου ἐν σχέσει πρός τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξή μας καί τήν χάρη καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ὅπως προσφέρεται ἀπό τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας.
Ἡ προσήλωση στίς παγκόσμιες καί αἰώνιες ἀξίες τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί ἡ ἐμμονή στήν Ὀρθόδοξη πίστη συνδέει τόν ἑορτασμό τῆς ἡμέρας τοῦ ΟΧΙ καί τήν ἀπόδοση τιμῆς στήν κληρονομία καί τήν Ἑλληνική ταυτότητά μας μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας, τήν ἀγάπη μας γιά τόν Θεό, καί τήν δέσμευσή μας στό ἔργο τῆς οὐράνιας βασιλείας Του. Αὐτό εἶναι οὐσιῶδες γιά τή ζωή μας στό σύγχρονο κόσμο διότι εἴμεθα σέ σύγκρουση πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τούτου, πρός τά πνευματικά τῆς πονηρίας (Ἐφες. 6:12). Γύρω μας εὑρίσκονται δυνάμεις οἱ ὁποῖες ἐπιζητοῦν νά καταστρέψουν τή ζωή καί τήν πίστη, ὅπως καί τήν ἐλευθερία καί τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια, καί πρέπει νά εἴμεθα ἄγρυπνοι καί προσεκτικοί γιά νά τίς ἀναγνωρίσουμε, νά παραμείνουμε ἀκλόνητοι, νά φωνάξουμε ἕνα ἠχηρό «ΟΧΙ», καί ὑπό οἱεσδήποτε συνθῆκες νά ἀγωνισθοῦμε γιά τήν ἀλήθεια, τήν προαγωγή καί τήν ἐνίσχυση τῶν συνθηκῶν τῆς ἐλευθερίας καί τῆς δικαιοσύνης γιά ὅλους.
Καθώς ἑορτάζουμε τήν 28η Ὀκτωβρίου καί τήν Ἡμέρα τοῦ ΟΧΙ, ἄς θυμηθοῦμε τήν στάση τῶν Ἑλλήνων ἐναντίον τῶν δυνάμεων τῆς τυραννίας καί τίς θυσίες οἱ ὁποῖες ἔγιναν χάριν τῆς ἐλευθερίας. Ἄς ἀναλογισθοῦμε, ἐπίσης, τήν δύναμη τήν ὁποία μποροῦμε να βροῦμε στήν κληρονομία τῆς πίστεως καί τῆς ταυτότητός μας, ἡ ὁποία θά μᾶς ὁδηγήσει σέ ἡρωϊκές πράξεις καί μεγάλες νίκες ὑπέρ τῆς πνευματικῆς εὐημερίας καί σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων καί τοῦ ἐρχομοῦ τῆς αἰωνίας βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Μέ πατρική ἐν Χριστῷ ἀγάπη,
† ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς Δημήτριος
