Παναγιώτατε Δέσποτα,
Σεβασμιώτατε Πρόεδρε τῆς Ἐφορείας,
Ἐντιμότατε κ. Γενικὲ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος,
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Πανοσιολογιώτατοι,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,
Ἀγαπητοί μου χριστιανοί.
Τὴν ὡς ἄνω ὠδὴν ἐψάλαμε σήμερον εἰς τὸν ἑορτάζοντα Μέγαν ἐν πατρᾶσι καὶ κτίτορα τῆς καθ’ ἡμᾶς Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς ταύτης Μονῆς, ἡ ὁποία τελεῖ λαμπρὰν πανήγυριν λαμπρυνομένην ἔτι περαιτέρω διὰ τῆς αὐτοπροσώπου παρουσίας καὶ χοροστασίας τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς, τοῦ ἐπαξίου διαδόχου αὐτοῦ εἰς τὸν Οἰκουμενικὸν Θρόνον τῆς Βασιλίδος.
Ὁ τοῦ «φωτὸς ἐπώνυμος» ἅγιος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως καλεῖται ὑπὸ τοῦ ὑμνογράφου «φωστὴρ θεαυγέστατος», τοὐτέστιν οὐχὶ φορεὺς φωτὸς ἰδίου, ἀλλ’ αὐγάζων ἀκτίνας θείας, προερχομένας ἐκ τῆς μόνης πηγῆς τοῦ ἀληθοῦς φωτὸς τοῦ φωτίζοντος πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον. Δι’ ὃ καὶ δὲν ὠνομάσθη «φῶς», ἀλλὰ Φώτιος. Διότι εἷς καὶ μόνον ἐτόλμησε νὰ εἴπῃ περὶ ἑαυτοῦ ὅτι «ἐγὼ εἰμὶ τὸ φῶς», ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ εἰπών «γεννηθήτω φῶς καὶ ἐγένετο φῶς», ὁ Δημιουργὸς τοῦ παντός Θεός.
Φώτιος ὁ ἑορταζόμενος καὶ πανηγυριζόμενος Μέγας ἐν ἁγίοις Πατριάρχης καὶ ἀνεδείχθη φερώνυμος τοῦ φωτὸς διότι «ἤρθη πρὸς τὸ φῶς τὸ ἄδυτον»[2], ἐκ τοῦ ὁποίου ἀρυσθεὶς τὰς θείας ἐκλάμψεις, μετέδωσε καὶ εἰς ἡμᾶς πάντας διὰ τοῦ βίου καὶ τῶν ἔργων αὐτοῦ. Φωτισθεὶς ὁ ἴδιος, ἐφώτισε λαοὺς καθημένους ἐν σκότει καὶ ἐν σκιᾷ θανάτου∙ λαούς, οἱ ὁποῖοι ὄχι μόνον δὲν ἀφωμοιώθησαν πολιτισμικῶς καὶ γλωσσικῶς, ἀλλ’ ἐξετινάχθησαν διὰ τοῦ ἐκχριστιανισμοῦ αὐτῶν εἰς ὕψη εὐσεβείας, εὐημερίας, καλλιτεχνικῆς ἐκφράσεως, μοναχικῆς ἀσκήσεως, θεολογικῆς ἐκφράσεως καὶ ἐθνικῆς αὐτοσυνειδησίας.
Φωτιστὴς ὁ Μέγας Φώτιος καὶ ἔνθερμος μελετητὴς πάντων τῶν κατὰ τὴν ἐποχὴν αὐτοῦ σωζομένων συγγραμμάτων, διέσωσεν αὐτὰ μεταγράψας καὶ συνοψίσας εἰς τὴν περίφημον Βιβλιοθήκην αὐτοῦ.
Τὸ φῶς, λοιπόν, τοῦ Χριστοῦ ἀπελαύνει τὸ σκότος, ὅπως τὸ φυσικὸν φῶς ἐκχυνόμενον ἀποκαλύπτει εἰς τοὺς ὑγιεῖς ὀφθαλμοὺς ἁπάσας τὰς ἀποχρώσεις τοῦ θαύματος τῆς φυσικῆς δημιουργίας. Τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, ὅμως, δὲν εἶναι μόνον φῶς εὐσεβείας ὁδηγοῦν τοὺς ἀνθρώπους εἰς καλὰ ἔργα, εἰς τὸν παράδεισον τῆς αἰωνίας τρυφῆς καὶ τῆς ἀπολαύσεως τῶν θείων δωρεῶν. Τὸ φῶς Χριστοῦ εἶναι καὶ φῶς γνώσεως∙ γνώσεως παραγούσης πολιτισμόν, τέχνην, μουσικήν, ἀρχιτεκτονικήν∙ γνώσεως ἐξευγενιζούσης τὸν ἄνθρωπον καὶ ἐλαυνούσης τὰ σκότη τῆς ἀγριότητος, τοῦ μίσους καὶ τῆς ἀμαθείας. Διότι, ὡς συνεχίζει ὁ ὑμνωδός, «τὸ σκότος» ἀπελαύνεται «λαμπηδόσι φωτός… θείου», φωτός, δηλαδή, προερχομένου ἔξωθεν τῆς δημιουργίας, φωτὸς μὴ βαρυνομένου ἐκ τῆς φθορᾶς, φωτὸς ἀκτίστου, φωτὸς θείου.
Τοιαύτης περιωπῆς κτίτορα ἔχουσα σεμνύνεται ἡ Ἱερὰ αὕτη Μονὴ περιβεβλημένη, πρὸς τούτοις, τὴν ὑψηλοτέραν δυνατὴν διὰ μίαν Μονὴν τιμήν, αὐτὴν τῆς Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς ἀξίας. Καὶ πανηγυρίζει σήμερον καὶ πάλιν τιμῶσα θεοπρεπῶς τὴν ἱερὰν αὐτοῦ μνήμην.
Τοιαύτης, λοιπόν, Μονῆς ἠξίωσεν ὁ Θεὸς τὴν ἐλαχιστότητά μου νὰ ὁρισθῶ Ἡγούμενος, προτάσει τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος καὶ ἀποφάσει τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου.
Περιττὸν νὰ εἴπω, Παναγιώτατε Δέσποτα, πόσον μικρός, ἐλάχιστος καὶ ἀνάξιος αἰσθάνομαι διὰ τὴν θέσιν ταύτην ἀναλογιζόμενος τοὺς προκατόχους μου ἐπιφανεῖς καὶ πολιοὺς Ἱεράρχας τοῦ Θρόνου, λογίους ἄνδρας καυχήματα τοῦ Γένους καὶ ἀδάμαντας τῆς Ἐκκλησίας, Σχολάρχας πλήρεις Πνεύματος Ἁγίου καὶ σοφίας τῆς θύραθεν καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς.
Περιδιαβαίνων τοὺς χώρους τῆς Μονῆς, ἀναδιφῶν εἰς τὴν σπανίαν Βιβλιοθήκην, προσευχόμενος ἐν τῷ Ναῷ, ἐνδιαιτώμενος εἰς τὴν τράπεζαν, παρατηρῶν τὰς εὐγενεῖς μορφὰς εἰς τοὺς πίνακας τῆς παρούσης αἰθούσης, αἰσθάνομαι βαρὺ τὸ φορτίον τῆς πολυτίμου καὶ παλαιφάτου κληρονομίας καὶ κάμπτονται τὰ γόνατα ἐκ τοῦ δέους τῆς εὐθύνης.
Θαρρῶν, ὅμως, εἰς τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου καὶ εἰς τὴν πατριαρχικὴν ἐπιείκειαν εὐχαρίστως ἔκλινα αὐχένα ὑπακοῆς καὶ ἀσπαζόμενος τὴν χαριτόβρυτον Ὑμῶν δεξιὰν χαίρων καὶ εὐγνωμόνως παρέλαβον ἐξ αὐτῆς τὴν ἡγουμενικὴν ράβδον, τὴν μεγάλην ταύτην τιμὴν δι’ ἕνα Ἱεράρχην τοῦ Θρόνου.
Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι εἶμαι ὁ πρῶτος Ἡγούμενος μὴ ἀπόφοιτος τῆς ἐν ἀναγκαστικῇ σιωπῇ διατελούσης Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς, θητεύσας, ὅμως, ἐν τῇ Πατριαρχικῇ Αὐλῇ καὶ μαθητεύσας παρὰ τοὺς σεπτοὺς πόδας τοῦ σοφοῦ Πατρὸς καὶ Πατριάρχου μου, ὑπόσχομαι νὰ καταβάλω πᾶσαν ἀνθρωπίνως δυνατὴν προσπάθειαν νὰ φανῶ ἀντάξιος τῆς ἐμπιστοσύνης τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς, ἀντάξιος τῶν προσδοκιῶν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Γένους.
Εἶμαι εὐγνώμων, Παναγιώτατε Δέσποτα, διὰ τὴν τιμὴν τῆς ἀναθέσεως εἰς τὴν ἐλαχιστότητά μου τῆς Ἡγουμενείας τοῦ ἀδάμαντος τούτου τῶν Ἱερῶν Καθιδρυμάτων τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος κεῖται τόσον ἐγγὺς εἰς τὴν πατριαρχικὴν Ὑμῶν καρδίαν, ὥστε νὰ μὴ ὑπάρχῃ εὐκαιρία καὶ περίπτωσις, καθ’ ἃς δὲν ἀναφέρεσθε μετὰ θέρμης καὶ νοσταλγίας εἴτε εἰς ἀναμνήσεις ἐκ τῆς μαθητείας Ὑμῶν ἐνταῦθα, εἴτε εἰς τὴν ἀνάγκην τῆς ἐπαναλειτουργίας τῆς Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς. Ἐμπιστευόμενος τὴν εὐθύνην ἑνὸς τοιούτου Ἱεροῦ Καθιδρύματος, αἰσθάνομαι ὅτι μοῦ ἐμπιστεύεσθε τὴν καρδίαν Σας, τὴν μυχίαν ἐπιθυμίαν Σας νὰ ἴδητε τὴν Σχολὴν καὶ πάλιν λειτουργοῦσαν, καὶ τότε τὸ αἴσθημα τῆς εὐθύνης γίνεται βαρύτερον. Ἐπαναλαμβάνω τὴν ὑπόσχεσιν ὅτι θὰ καταβάλλω πᾶσαν προσπάθειαν νὰ φανῶ ἀντάξιος τῆς τοιαύτης τιμῆς.
Ἔχω τὴν τιμὴν νὰ παραλαμβάνω τὴν Μονὴν ἐκ τῶν τιμίων χειρῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου, τοῦ τιμίου τούτου καὶ ἀνιδιοτελοῦς ἐργάτου τοῦ ἀμπελῶνος τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος εἰργάσθη ἐν αὐτῇ μετ’ αὐταπαρνήσεως καὶ εὐσυνειδησίας καὶ δυσευρέτου σήμερον αἰσθήματος καθήκοντος ἐπὶ δεκαεξαετίαν ὅλην. Παραλαμβάνω, χάρις εἰς αὐτόν, τὴν Μονὴν ἀνακαινισμένην, ὠργανωμένην καὶ εὐρύθμως λειτουργοῦσαν, ὅθεν καὶ ἐκφράζω εἰς αὐτὸν τὰς εὐχαριστίας καὶ τὴν εὐγνωμοσύνην μου, βέβαιος ὢν ὅτι καὶ ἐκ τῆς νέας αὐτοῦ εὐθύνης τῆς Προεδρείας τῆς σεβαστῆς Ἐφορείας θὰ ἐξακολουθήσῃ νὰ νουθετῇ καὶ συμβουλεύῃ τὴν ἐλαχιστότητά μου εἰς τὴν διοίκησιν αὐτῆς.
Εὐχαριστῶ δὲ πάντα τὰ μέλη τῆς σεβαστῆς Ἐφορείας διὰ τὴν ἀγάπην καὶ τὴν ὑποστήριξιν τὴν ὁποίαν ἐπεδείξαντο ἅμα τῇ ἀναλήψει τῶν καθηκόντων μου τὸν παρελθόντα Σεπτέμβριον.
Εὐχαριστῶ πάντας ὑμᾶς, φίλους καὶ ἀδελφοὺς τοὺς ἐντεῦθεν καὶ μακρόθεν ἐλθόντας, οἱ ὁποῖοι διὰ τῆς παρουσίας σας τιμᾶτε τὴν ἐλαχιστότητά μου εἰς τὴν ἀνάληψιν τῆς νέας ταύτης ἐκκλησιαστικῆς διακονίας.
Παναγιώτατε Δέσποτα,
Εἰς τὴν ἀρχὴν τῆς ὁμιλίας μου ἀνεφέρθην εἰς τὸν Ἱερὸν Φώτιον, τὸν τοῦ φωτὸς ἐπώνυμον ἅγιον, τό «τῶν ὀρθοδόξων ἔρεισμα καὶ καύχημα»[3], «τῶν πατέρων καλλονήν, Ἐώας τὸ θεῖον σέλας, τῆς ἐκκλησίας λαμπρότητα»[4], διότι ἐπὶ τοιούτου θεμελίου ἐκτίσθη ἡ Ἱερὰ κατὰ Χάλκην Θεολογικὴ Σχολή.
Ἡ Σχολὴ αὕτη καθ’ ὅλα τὰ ἔτη τῆς λειτουργίας αὐτῆς, ἀλλὰ καὶ μετὰ τὴν φωτοσβεστικὴν κίνησιν τῶν κρατούντων, ἀπετέλεσε πηγὴν φωτός, πηγὴν γνώσεως, πηγὴν πολιτισμοῦ, ἀγγελτήριον εἰρήνης, ἐργαστήριον ἀγάπης, διδασκαλεῖον εὐσεβείας, φυτώριον στελεχῶν τῆς Ἐκκλησίας φωτεινῶν, ἐμφορουμένων ὑπὸ τὸ πνεῦμα τῆς οἰκουμενικότητος, φορέων τῆς ἱερᾶς παραδόσεως.
Ἡ ἐλαχιστότης μου εἶναι ὁ τρίτος Ἡγούμενος, ὁ ὁποῖος ἐνθρονίζεται ἐπὶ τῆς εὐκλεοῦς Πατριαρχείας Σας, μὴ διοριζόμενος ταυτοχρόνως καὶ ὡς Σχολάρχης. Ἐκφράζων ἅπασαν τὴν φιλέορτον ὁμήγυριν εὔχομαι ὅπως ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης, «ὁ τῆς εἰρήνης φίλος καὶ τῆς ἀγάπης ἐργάτης»[5] πρεσβείαις τοῦ τοῦ φωτὸς ἐπωνύμου ἐν ἁγίοις Προκατόχου Αὐτῆς, τοῦ ἀπελαύνοντος τὸ σκότος αὐγάσας λαμπηδόσι θείου φωτὸς καὶ θείᾳ χάριτι τοῦ Παρακλήτου τοῦ «ὀξέως τὴν λύτρωσιν δίδοντος»[6], ἀξιωθῇ – καὶ δὴ συντόμως – ὅπως ἀνάψῃ τὴν λαμπάδα ταύτην τῆς ἱερᾶς ἐπιστήμης καὶ ἐγκαινιάσῃ τὴν ἐπαναλειτουργίαν τῆς Ἱερᾶς κατὰ Χάλκην περιπύστου Θεολογικῆς Σχολῆς.
Γένοιτο.
[1] α’ ὠδὴ τοῦ Κανόνος τοῦ Ἁγίου.
[2] θ’ ὠδὴ τοῦ Κανόνος τοῦ Ἁγίου.
[3] η’ ὠδὴ τοῦ Κανόνος τοῦ Ἁγίου.
[4] Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου.
[5] Στιχηρὸν προσόμοιον τοῦ ὄρθρου τῆς ἑορτῆς.
[6] ε’ ὠδὴ τοῦ κανόνος τοῦ Ἁγίου.
