"θα είναι αρχικά μια συμφωνία στις βασικές αρχές & στα επιμέρους θα αποτελεί μια συνεχή διαδικασία σε εξέλιξη"
O Bruce Stokes, αναλυτής στο GermanMarshallFundσε θέματα οικονομίας, επενδύσεων και εμπορίου, και διατλαντικών σχέσεων, και διευθυντής σε αντίστοιχο τμήμα PewResearchCenter, αναλύει και σχολιάζει την ανακοίνωση του προέδρου Ομπάμα στην ομιλία του στο Κογκρέσο για την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο αμερικανός αναλυτής, εισηγητής της πολυσέλιδης έκθεσης του εν λόγω ινστιτούτου για την διαντλαντική συμφωνία, θεωρεί ότι η ανακοίνωση έγινε την δεδομένη χρονική στιγμή για τρεις λόγους:
"Πρώτα είναι η ευρωπαϊκή ύφεση και κρίση. Οι ευρωπαίοι ανησυχούν ότι πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για την αύξηση της ανάπτυξης και την δημιουργία θέσεων εργασίας, χωρίς να απαιτείται να δαπανήσουν χρήματα. Ως εκ τούτου η παγκοσμιοποίηση του εμπορίου είναι ένας τρόπος για το επιτύχουν, ενθαρρύνοντας τις ξένες, αλλά και τις εγχώριες επενδύσεις, κάτι που θα τονώσει την οικονομία ως ένα βαθμό, χωρίς οι κυβερνήσεις να δαπανήσουν χρήματα. Από την αμερικανική πλευρά, υπάρχουν οικονομικά οφέλη, με την οικονομία ωστόσο να μην είναι σε τόσο κακή κατάσταση (όπως στην Ευρώπη). Οι αμερικανοί συνειδητοποίησαν ότι η συμφωνία αυτή θα βοηθήσει την οικονομία τους, δημιουργώντας περισσότερες θέσεις εργασίας, δεδομένου ότι τα ποσοστά ανεργίας είναι πολύ υψηλά, σύμφωνα με τα αμερικανικά δεδομένα, οπότε υπάρχει το κίνητρο. Επίσης η συμφωνία είναι ένας άλλος τρόπος οι ΗΠΑ να βοηθήσουν την Ευρωπαϊκή οικονομία, χωρίς να δώσουν χρήματα. Ένας δεύτερος λόγος είναι η αυξημένη ανησυχία και στην Ευρώπη, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες για την άνοδο της Κίνας και για τον τρόπο που ΗΠΑ και Ευρώπη μπορούν να εργαστούν μαζί ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, μπροστά στις προκλήσεις (ανταγωνιστικότητας) που θέτει η Κίνα. Ένας τρόπος για να το πετύχεις αυτό είναι να δημιουργήσεις κοινά τεχνικά και ρυθμιστικά δεδομένα στην τεράστια περιοχή που καλύπτεται από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, η οποία ουσιαστικά θα γίνει μια αγορά, γεγονός που θα κάνει τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρίες πολύ πιο ανταγωνιστικές. Ένας τρίτος -εξίσου σημαντικός λόγος, είναι η αδυναμία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου -αν και κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει μέσω του συγκεκριμένου οργανισμού- να πετύχει μια τέτοια συμφωνία στο στο άμεσο μέλλον".
Η έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων δεν πρόκειται να ξεκινήσει άμεσα, δεδομένου του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση πρέπει να ενημερώσει το Κογκρέσο ότι θα ξεκινήσει αυτού του είδους τις διαπραγματεύσεις και το Κογκρέσο με την σειρά του έχει 90 ημέρες να απαντήσει. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bruce Stokes, η έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεις θα ανακοινωθούν τον Ιούνιο στην Σύνοδο των G8 στο Λονδίνο από τον πρόεδρο Ομπάμα με στόχο να ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα της επόμενης χρονιάς, ως προϊόν έργου της τρέχουσας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. διότι η Κομισιόν θέλει να ανακοινώσει το κλείσιμο των διαπραγματεύσεων πριν το τέλος της θητείας της. Ωστόσο, ο αμερικανός αναλυτής διαπιστώνει ότι "το χρονικό διάστημα είναι πολύ μικρό για να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες σε ανεπίσημο επίπεδο έχουν ήδη ξεκινήσει και θα συνεχίζουν μέχρι τον Ιούνιο".
Για τα εμπόδια που ενδέχεται να υπάρξουν στις διαπραγματεύσεις, ο αναλυτής του German Marshall Fund δεν φείδεται των λόγων του, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι "Τα εμπόδια που υπάρχουν μέχρι να υπάρξει συμφωνία, δεν είναι καθόλου ασήμαντα, με την γεωργία να προσελκύσει την προσοχή στις συζητήσεις, διότι υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ των δυο πλευρών. Υπάρχουν από την δεκαετία του '60 διαφωνίες για τα κατεψυγμένα κοτόπουλα, το '90 για τις μπανάνες, τώρα υπάρχουν διαφωνίες για τα μεταλλαγμένα, την προλακτίνη, κα. Σε πολιτικό επίπεδο, οι αγρότες των δυο πλευρών έχουν δυσανάλογη πολιτική δύναμη. Αυτά τα θέματα, δεν μπορεί να τα αγνοήσει κανείς, με την γεωργία να αποτελεί βασικό, αλλά οι αγρότες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι είναι πιθανόν να μείνουν εκτός της συμφωνίας. Κανείς από τις δυο πλευρές δεν θα το πει, αλλά στο τέλος -θεωρώ ότι- κάποια θέματα θα μείνουν εκτός συμφωνίας, γιατί οι δύο πλευρές δεν μπορούν να βρουν κοινό τόπο. Ένα επίσης πολύ ουσιαστικό ζήτημα είναι τoτο εύρος των κανονισμών. Το ρυθμιστικό πλαίσιο για όλα τα επιμέρους. Δύσκολα θέματα, διότι έχουμε τελείως διαφορετικά πολιτικά συστήματα, διαφορετική ιστορία και παραδόσεις, και το σημαντικότερο διότι οι λαοί μας στις δυο πλευρές του Ατλαντικού δεν αντιμετωπίζουν τα ζητήματα αυτά ως διεθνή (εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης), αλλά ως εσωτερικά. Αναφορικά με τους κανονισμούς, και οι δυο πλευρές έχουν αναγνωρίσει δημοσίως ότι θα είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της διαπραγμάτευσης. Θεωρώ ότι η συμφωνία που θα έχουμε -όποτε την έχουμε- θα είναι μια συμφωνία σε μια δέσμη βασικών αρχών (διαφάνεια, και άλλα σχετικά) που όλοι συμφωνούμε σε αυτά, και στα μεμονωμένα θέματα, που υπάρχει κάποια πρόοδος ή δεν θα υπάρχει καμία πρόοδος σε άλλα, θα υπάρχει απλώς μια διαδικασία σε εξέλιξη. Η συμφωνία, όποτε υπάρξει, τελικά δεν θα μοιάζει με κανονική συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο, η οποία υπογράφεται άπαξ και κλείνει. Θα είναι σε εξέλιξη ένα σύνολο αλληλεπιδράσεων, ακόμα και πέρα από την ημέρα που θα ανακοινωθεί το κλείσιμό της. Αυτό που θα γίνει είναι η κατάργηση των δασμών για όλα, ή τουλάχιστον για τα περισσότερα αγαθά προς τις δυο πλευρές του Ατλαντικού, να τεθεί ένα σύνολο από βασικές αρχές για τους κανονισμούς, με ορισμένα πεδία να σημειώνουν πρόοδο και σε κάποια άλλα η πρόοδος να είναι υπό εξέλιξη".
Δημοσιεύτηκε στον Επενδυτή στις 16-2
