Την δύσκολη και μακρά περίοδο που ανοίγεται μπροστά στην Κύπρο με ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας εξόδου από την ζώνη του ευρώ επισημαίνει ο Philip Suttle, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής και ένας από τους επικεφαλής αναλυτές του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF) σε συνέντευξή του στο ΕΤ, σκιαγραφώντας με ιδιαίτερα μελανά χρώματα την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας και τις επιπτώσεις της ευρωπαϊκής απόφασης. Την ίδια στιγμή, ο αμερικανός οικονομολόγος δεν δείχνει να βλέπει φως στο τούνελ της ελληνικής οικονομίας, με την ανάκαμψη να είναι ακόμη αρκετά μακριά, και λόγω της εσωτερικής κατάστασης στην χώρα, και εξαιτίας της ευρύτερης -με οικονομικούς όρους- εικόνας που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή. Όσο για την ευρωζώνη, Phillip Suttle δεν βλέπει ένα βιώσιμο μέλλον, εκτός εάν υπάρξουν πολιτικές αποφάσεις προς την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται η κυπριακή οικονομία, μετά και τις αποφάσεις για την διάσωσή της;
Η κυπριακή οικονομία θα έχει μια πολύ δύσκολη περίοδο μπροστά της. Θεωρούμε ότι θα υπάρξει ύφεση στο ίδιο ποσοστό, αν όχι περισσότερο, με αυτό της ύφεσης που σημειώθηκε στην Ελλάδα τα τελευταία δυο χρόνια.
Υπήρξε έντονη η κριτική για την συγκεκριμένη απόφαση που ελήφθη. Θεωρείτε ότι μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο ή "μοντέλο" για την εφαρμογή του σε άλλες χώρες;
Δεν νομίζω. Η κυπριακή κατάσταση είναι μοναδική. Ο λόγος για τον οποίο η Κύπρος είναι σε τόσο δύσκολη κατάσταση είναι εξαιτίας των απωλειών που σημειώθηκαν από τα ανοίγματα προς την Ελλάδα. Επίσης υπάρχει το πολύ ευαίσθητο ζήτημα των καταθέσεων που, πολλές από αυτές, προέρχονται από μη διασφαλισμένες πηγές της ευρωζώνης. Συνεπώς γι' αυτό -θεωρώ- ότι υπήρξαν πολιτικοί περιορισμοί ώστε να προσφερθεί στήριξη στις καταθέσεις. Περιορισμοί που δεν υπήρξαν στην περίπτωση της Ιρλανδίας και δεν θα υπάρξουν αντίστοιχα για το Λουξεμβούργο, αν διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα.
Η Κύπρος είναι διαφορετική. Και εν πολλοίς έχει να κάνει με την αντίληψη ότι στην Κύπρο διοχετεύονται χρήματα εκτός της Ευρωζώνης, κάτι που ίσως δεν επιθυμούν οι εταίροι της στην ευρωζώνη. Μπορείτε να συγκρίνετε την Κύπρο με την Ιρλανδία, η οποία διέθετε μεγάλο τραπεζικό σύστημα που προσέλκυε χρήματα εκτός της ευρωζώνης, με πολλά από αυτά να προέρχονται από τις ΗΠΑ. Υπήρξε μια διαφορετική στάση έναντι αυτή της περίπτωσης, από ότι στην Κύπρο με τα χρήματα να προέρχονται -ας πούμε- από την Ρωσία ή την Ουκρανία.
Την προηγούμενη εβδομάδα κάνατε λόγο για μια πιθανή έξοδο της Κύπρου από την ζώνη του ευρώ. Μπορούμε να αναμένουμε κάποιο τέτοιο ενδεχόμενο; Και τι θα σημαίνει αυτό;
Θα έλεγα ότι όσο πιο κοντά πλησιάζουμε, τόσο πιο πιθανό γίνεται έναν τέτοιο ενδεχόμενο. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Ελλάδας, για εμάς δεν υπήρχαν τόσες πολλές πιθανότητες να εγκαταλείψει την ευρωζώνη, όσες παρουσίαζαν κάποιοι οικονομολόγοι στο Λονδίνο, όταν μιλούσαν για το Grexit. Πρώτον γιατί το μέγεθος της ελληνικής οικονομίας είναι μεγαλύτερο και δεύτερο γιατί το κόστος για την ελληνική πολιτική κοινότητα έδειχνε να είναι πολύ υψηλότερο από τα οφέλη που πιθανότατα θα είχε. Στην περίπτωση της Κύπρου, το ερώτημα είναι ποιο θα είναι το κόστος μιας εξόδου. Κυρίως θα δούμε το κόστος αυτής της διακοπής, με κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος (κλείσιμο των τραπεζών για μεγάλο χρονικό διάστημα και μεγάλοι περιορισμοί) και μαζικές απώλειες για τους καταθέτες. Είναι το αποτέλεσμα της εξόδου μιας χώρας από μια νομισματική ένωση σε μια χαοτική κατάσταση. Προσωπικά αυτό που βλέπω, είναι ότι πολλά από αυτά τα βλέπουμε τώρα στην Κύπρο, χωρίς όμως τα οφέλη που συνεπάγονται μιας εξόδου και θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην ανταγωνιστικότητα, και ειδικότερα στον τουρισμό.
Αν εγκαταλείψει η Κύπρος το ευρώ, θεωρείτε ότι θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες;
Αμφιβάλλω. Αν θα υπήρχε κάποια άλλη περίπτωση, αυτή θα ήταν της Ελλάδας, αλλά δεν νομίζω ότι θα εγκατέλειπε το ευρώ. Ωστόσο βλέπω το ενδεχόμενο για την Κύπρο. και αν θέλουμε να δούμε κάποιο παράλληλο, αυτό θα ήταν η υπόθεση της Ισλανδίας, με παρόμοια τραυματική εμπειρία.
Πώς είδατε το κυπριακό πρόγραμμα στήριξης; Αποτελεί άλλη μια "ελληνική συνταγή";
Πάντα ως εξωτερικός αναλυτής, το πρόγραμμα αυτό μπορεί να κάνει το ελληνικό πρόγραμμα να μοιάζει ηπιότερο κατά μια έννοια. Επιβάλλεται σκληρή δημοσιονομική λιτότητα, όχι όση στην Ελλάδα το 2010 και 2011, αλλά μεγάλη σε ένα ήδη υπό κατάρρευση οικονομικό σύστημα.
Πώς βλέπετε την Ελλάδα σήμερα. Το 2013 θα είναι μια ακόμα δύσκολη χρονιά.
Η ελληνική οικονομία έχει φτάσει στο χειρότερο σημείο, χωρίς ιδιαίτερα σημάδια ανάκαμψης, αλλά τα χειρότερα μάλλον είναι πίσω μας πια.
Βλέπετε την ανάκαμψη να έρχεται σύντομα;
Όχι, αν και στα οικονομικά μαθαίνεις να μην είσαι ποτέ απόλυτος. Ωστόσο, αν δούμε στο σύνολό της την περιοχή, υπάρχει η Κύπρος, η Τουρκία έχει δραματική επιβράδυνση, η Δυτική Ευρώπη είναι πολύ αδύναμη, η Ιταλία το ίδιο, συνεπώς υπάρχουν περιθώρια για το πόσο η Ελλάδα μπορεί να βοηθηθεί από το εξωτερικό, την ώρα που η εσωτερική εικόνα είναι ιδιαίτερα υποτονική.
Πώς βλέπετε την ευρωζώνη; Θεωρείτε ότι είναι -με οικονομικούς όρους- βιώσιμη;
Στο πλαίσιο της νομισματικής ένωσης, αν η κατάσταση μείνει ως έχει, δεν πρόκειται να δουλέψει. Η κατάσταση πρέπει να αλλάξει και το ερώτημα που τίθεται είναι με ποιον τρόπο. Γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη πολιτική συνεργασία, συντονισμός και ενσωμάτωση. Υπάρχει η ανάγκη οι ισχυρότερες χώρες να παρέχουν στήριξη στις ασθενέστερες, επίσης χρειάζεται μεγαλύτερο μοίρασμα των φορολογικών εσόδων, και άλλα στοιχεία απαραίτητα για να συνεχίσει η ευρωζώνη. Το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι ότι κανένα από αυτά δεν είναι πολιτικά δυνατό προς το παρόν τουλάχιστον.
Δημοσιεύτηκε στον Ελεύθερο Τύπο την Κυριακή 7 Απριλίου
