Πώς έκλεισαν τα μέτωπα και γιατί έδωσαν «πίστωση χρόνου» οι δανειστές. Ο ρόλος κλειδί του πρωτογενούς πλεονάσματος. Τα επόμενα βήματα για εκταμίευση της δόσης και ρύθμιση του χρέους. Ποιοι και πώς μοιράζονται το «κοινωνικό μέρισμα».
της Έλενας Λάσκαρη
Από περίπου 500 ευρώ θα λάβουν τον Μάιο ως «κοινωνικό μέρισμα» 1 εκατομμύριο χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι αλλά και ένστολοι με μηνιαίες αποδοχές κάτω των 1.500 ευρώ, με εισοδηματικά, περιουσιακά και οικογενειακά κριτήρια.
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς προανήγγειλε χθες μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας με την τρόικα τη διανομή του κοινωνικού μερίσματος παράλληλα με την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας κατά επιπλέον 1 δισ. ευρώ εντός του 2014, μέσω της έξτρα αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου και ήδη στο οικονομικό επιτελείο έχουν αρχίσει οι υπολογισμοί για τους δικαιούχους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ένστολοι που θα λάβουν την εφάπαξ ενίσχυση εντός Μαΐου, ανέρχονται σε περίπου 64.000, ενώ περίπου 500.000 είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που θα ενισχυθούν και περίπου 435.000 είναι μισθωτοί. Η μοιρασιά θα είναι ισομερής, με προσαύξηση της ενίσχυσης ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
Η διανομή του κοινωνικού μερίσματος αποτέλεσε ένα από τα βασικά κεφάλαια που απείλησαν να τινάξουν στον αέρα τη συμφωνία με την τρόικα. Η τρόικα, όπως έγραψε το Euro2day.gr επέμενε για πολύ χαμηλότερο κοινωνικό μέρισμα, αλλά υπαναχώρησε όταν ο πρωθυπουργός μέσω του Γ. Στουρνάρα διαμήνυσε, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ότι δεν δέχεται τίποτα λιγότερο από 500 εκατ. ευρώ.
Κάπως έτσι, τη Δευτέρα έφυγε από το τραπέζι των συζητήσεων το ένα αγκάθι. Έμειναν όμως άλλα δύο, τα οποία διατήρησαν τις διαφορές έως το τέλος. Οι απολύσεις στο Δημόσιο και το 2015 και οι ομαδικές απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα.
Η τρόικα, αναφέρουν πηγές που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, ήταν αμετακίνητη. Ήθελε πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων με νομοθετική ρύθμιση αλλά και καθορισμό στόχου απολύσεων στο Δημόσιο το 2015.
Η ελληνική πλευρά δεν έκανε πίσω. Τέτοιες απαιτήσεις ήταν σαφές ότι δεν θα περνούσαν σε καμία περίπτωση από τη Βουλή.
Έτσι, η τρόικα υπαναχώρησε. Δέχθηκε μια μεταβατική περίοδο αξιολόγησης της ελληνικής πρότασης για ενίσχυση της γνωμοδοτικής ισχύος του ΑΣΕ (Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας) έως το φθινόπωρο, όταν θα υπάρξει αξιολόγηση της κατάστασης από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας. Αυτή είναι η πρώτη πολιτική διευκόλυνση που έκανε η τρόικα στην κυβέρνηση.
Η δεύτερη είναι επίσης στο πεδίο των απολύσεων. Στόχοι δεσμευτικοί για το 2015 όσον αφορά απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων δεν θα υπάρξουν στο μνημόνιο. Η ελληνική πλευρά όμως δέχθηκε να δώσει ενδεικτικές εκτιμήσεις απομακρύνσεων δημοσίων υπαλλήλων το 2015, που θα αφορούν όμως μόνο υπαλλήλους με πειθαρχικά παραπτώματα.
Στα δύο αυτά θέματα η συμφωνία έκλεισε το βράδυ της Δευτέρας, όταν επί της ουσίας έκλεισε όλη η συμφωνία. Οι δηλώσεις υψηλόβαθμου στελέχους του υπουργείου Οικονομικών τα ξημερώματα της Τρίτης ότι θα απαιτηθεί μία ακόμα συνάντηση για την τελική συμφωνία έγιναν προκειμένου να… ξημερώσει και να μπορεί να κάνει τις τελικές ανακοινώσεις ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς.
Η επόμενη ημέρα
Μετά το κλείσιμο της συμφωνίας, ανοίγει ο δρόμος για τη σταδιακή εκταμίευση της δόσης με την οποία θα καλυφθούν λήξεις ομολόγων ύψους 9 δισ. ευρώ τον Μάιο.
1. Την ερχόμενη εβδομάδα σε συνεδρίαση του EuroWorking Group αναμένεται να επικυρωθεί το staff level agreement. Η δόση όμως θα ξεμπλοκάρει μόνο εφόσον η ελληνική κυβέρνηση υλοποιήσει μια σειρά προαπαιτούμενα, κυρίως την ψήφιση των μέτρων που απαιτούν νομοθετική ρύθμιση.
Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή και αν τελικά θα έχει ένα άρθρο ή περισσότερα αναμένεται να αποφασιστεί ανάμεσα από τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλο.
2. Στο Eurogroup της Αθήνας, την 1η Απριλίου, εφόσον έχουν υλοποιηθεί τα προαπαιτούμενα, θα δοθεί το πράσινο φως για τη δόση το ύψος της οποίας θα κυμαίνεται στα 10 – 11,8 δισ. ευρώ. Σταθερή είναι η συνεισφορά της ευρωζώνης στα 8,2 δισ. ευρώ, ενώ το ακριβές ύψος της δόσης θα προσδιοριστεί ανάλογα με το αν θα εκταμιευθούν μία ή δύο δόσεις από την πλευρά του ΔΝΤ (κάθε μία από 1,8 δισ. ευρώ). Η εκταμίευση θα γίνει κατά πάσα πιθανότητα σε δύο μέρη.
3. Ο επόμενος σταθμός είναι το Eurogroup της 5ης Μαΐου. Με το πρωτογενές πλεόνασμα να έχει πιστοποιηθεί από τη Eurostat στις 23 Απριλίου και την Ελλάδα στη βάση της αξιολόγησης από την τρόικα να παραμένει on track στο πρόγραμμα, το Eurogroup θα πρέπει να υλοποιήσει τη δική του δέσμευση για διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα υπάρξει πλήρης περιγραφή της λύσης, αλλά μια ισχυρή πολιτική δήλωση η οποία δεν θα αφήνει περιθώριο παρερμηνείας ότι μετά τις παρεμβάσεις το ελληνικό χρέος θα είναι βιώσιμο.
4. Περίπου σε αυτό το διάστημα θα έρθει και η έξοδος στις αγορές. Ήδη το υπουργείο Οικονομικών και ο ΟΔΔΗΧ κάνουν συστηματικές προετοιμασίες για τη δοκιμαστική επάνοδο στις αγορές. Το ποσό που σχεδιάζεται να αντληθεί κυμαίνεται στα 1,5 – 3 δισ. ευρώ, χωρίς να έχει κλειδώσει ακόμα, αλλά είναι σαφές ότι η κυβέρνηση θέλει πριν από τις ευρωεκλογές να έχει πάρει όλα όσα μπορεί. Να έχει μοιράσει το μέρισμα, να έχει αφήσει πίσω την εποχή των πρόσθετων μέτρων, να έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες για τη διευθέτηση του δημοσίου χρέους και να έχει επαναφέρει τη χώρα στις αγορές, δίνοντας το στίγμα ότι τα βάσανα του μνημονίου τελείωσαν και έρχονται καλύτερες μέρες.
Κλειδώνουν τα φοροπρόστιμα
Εν τω μεταξύ στην τελική ευθεία μπαίνει η ρύθμιση των φοροπροστίμων τα οποία πιθανότατα προσγειώνονται στα 250 και 500 ευρώ από 1.000 και 2.500 ευρώ αντίστοιχα. Οι λεπτομέρειες για τις αλλαγές σε πρόστιμα και φόρο υπεραξίας αναμένεται να διευθετηθούν σήμερα σε τηλεδιάσκεψη ανάμεσα σε αρμόδιους παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών και στα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας.
Παρότι η τρόικα αρχικά δεν ήθελε να συζητήσει καν το ενδεχόμενο να μειωθούν έως και 80% τα πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις, τελικά φαίνεται να αποδέχθηκε τις ελληνικές θέσεις κάτι που δεν μπορεί να θεωρηθεί 100% οριστικό, πριν κλείσουν και οι εκκρεμότητες στον φόρο υπεραξίας ακινήτων, ο οποίος επίσης είχε εγείρει σοβαρές ενστάσεις.
Μέχρι σήμερα, η τρόικα επιμένει να μην υπάρχει αποπληθωρισμός των τιμών μεταβίβασης των ακινήτων (για την ακρίβεια να πληθωρίζεται η τιμή πώλησης και να αποπληθωρίζεται η υπεραξία), ενώ δεν αποδέχεται την εξαίρεση από τον φόρο υπεραξίας για όσους ιδιοκτήτες μεταβιβάζουν ακίνητο το οποίο έχουν διακρατήσει για διάστημα μεγαλύτερο των 25 ετών.
Η συμβιβαστική πρόταση προβλέπει ότι θα εξαιρούνται του φόρου ακίνητα τα οποία έχουν αποκτηθεί πριν από το 1994.
