Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για την εξέλιξη αλλά και τον σχεδιασμό των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) έγιναν γνωστές. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο Κλάδος προωθεί συστηματικά και μεθοδικά τα εξοπλιστικά προγράμματα που είναι αναγκαία για τη διατήρηση της υψηλής επιχειρησιακής ικανότητας και ετοιμότητάς του, στο παρόν αλλά και στο μέλλον.
Είναι όμως επίσης εμφανές, ότι οι καθυστερήσεις που παρουσιάζονται στην υλοποίηση προγραμμάτων – υποπρογραμμάτων και οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις απειλούν με καθήλωση τύπους μαχητικών, αφορούν άλλες υπηρεσίες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Σε κάθε περίπτωση, η ΠΑ πάγια μελετά, σχεδιάζει και προβάλει τις επιχειρησιακές της απαιτήσεις, με σύνεση, ρεαλισμό, καθώς επίσης και με γνώμονα τη διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος και τη διατήρηση των επιχειρησιακών της δυνατοτήτων, με σκοπό την προβολή της ως μια αξιόπιστη δύναμη αποτροπής, που θα μπορεί να εκπληρώνει την αποστολή της στο ακέραιο.
Ας δούμε όμως αναλυτικά τα δεδομένα στη βάση των στοιχείων που έγιναν γνωστά:
Σε ό,τι αφορά τα υποπρογράμματα της ΠΑ, ο Κλάδος έχει εδώ και ένα χρόνο περίπου ολοκληρώσει, τις διαδικασίες που προβλέπονται στο Άρθρο 6 του Ν.3978/11 για 14 Υποπρογράμματα Συμβάσεων εν Συνεχεία Υποστήριξης (FOS) Αεροσκαφών, ραντάρ και λοιπών οπλικών Συστημάτων, καθώς επίσης και προμήθειας ανταλλακτικών, συμπεριλαμβανομένης της γνώμης της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής της Βουλής και της απόφασης του ΚΥΣΕΑ, όπου αυτό απαιτείται από το Νόμο. Έκτοτε όμως, αναμένει τις ενέργειες εκ μέρους των προϊσταμένων κλιμακίων και έχει ενημερώσει κατ’ επανάληψη για καθυστερήσεις, που εκφεύγουν των αρμοδιοτήτων του Κλάδου αλλά και τις επιπτώσεις τους.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το υποπρόγραμμα των συγκροτημάτων πέδησης (heat sinks), η ΠΑ ολοκλήρωσε τις διαδικασίες, που αφορούν στην προμήθεια Heat Sinks για τα αεροσκάφη Mirage 2000 από τον Ιούλιο του 2013. Το συγκεκριμένο υποπρόγραμμα αφορά στην προμήθεια 144 τεμαχίων Heat Sinks για την κάλυψη των αναγκών των αεροσκαφών Mirage 2000 σε βάθος τετραετίας και ανέρχεται στο ποσό των 6,48 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στους Ειδικούς Όρους, οι οποίοι συντάσσονται σύμφωνα με τα άρθρα 33, 34, 35, 36 και 37 του Ν.3978/11 η ΠΑ ανταποκρινόμενη στις διευκρινιστικές οδηγίες του υπουργού Εθνικής Άμυνας, απάντησε τον Αύγουστο του 2013, προβάλλοντας τους σε μία σελίδα. Ακολούθως η αρμόδια επιτροπή της ΓΔΑΕΕ συνέταξε και προώθησε ειδικούς όρους που καταλάμβαναν έκταση 38 σελίδων!
Λόγω των καθυστερήσεων που παρατηρήθηκαν και της κρισιμότητας στο εν λόγω υλικό, που οδηγούσε μαθηματικά σε μαζική καθήλωση των αεροσκαφών Mirage 2000, η ΠΑ προχώρησε στην εξεύρεση προσωρινής εναλλακτικής λύσης, στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας και εξασφάλισε τα αναγκαία υλικά για το 2014.
Τελικά, στην παρούσα φάση, τα αεροσκάφη Mirage 2000 δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα καθήλωσης από το εν λόγω υλικό, αλλά από άλλα, που έχουν συμπεριληφθεί έγκαιρα στην Τροποποίηση της Σύμβασης 26Γ/00 (Προμήθεια 10 αεροσκαφών Mirage 2000-5 Mk 2, αναβάθμιση 10 υπαρχόντων αεροσκαφών Mirage 2000 και Προμήθεια συναφών ειδών και Υπηρεσιών).
Επισημαίνεται, ότι η εν λόγω τροποποίηση διαθέτει επαρκή χρηματοδότηση 21 εκατ. ευρώ, που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες συντήρησης – υποστήριξης των αεροσκαφών Mirage 2000, μέχρι να ευοδώσει η FOS (Follow on Support) των εν λόγω μαχητικών, που έχει προωθηθεί από την ΠΑ και έχει ήδη εγκριθεί.
Τέλος, επί του θέματος, η ΠΑ αν και ολοκλήρωσε την πρόταση της, όσον αφορά στα υλικά και τις υπηρεσίες που επιθυμούσε να συμπεριληφθούν στην τροποποίηση 26Γ/00, από 11 Νοεμβρίου 2013, εντούτοις, ακόμη και σήμερα, αυτή δεν έχει υπογραφεί για λόγους που εκφεύγουν των αρμοδιοτήτων της.
Ας σημειωθεί εδώ, ότι η ΠΑ δεν είναι ο μόνος Κλάδος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που βλέπει προγράμματα που έχουν εγκριθεί, σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες, να ΜΗΝ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ, έχοντας «χαθεί» σε μία «μαύρη τρύπα» στους πρόποδες του Υμηττού… Τα ευτράπελα που έχουν συμβεί είναι πολλά και οι συνθήκες έχουν πλέον ωριμάσει για να αναφερθούμε στα πιο χαρακτηριστικά από αυτά, σε επόμενα σημειώματα μας.
Αναβάθμιση των αεροσκαφών F-16 Fighting Falcon
Αναφορικά με το πρόγραμμα της αναβάθμισης των αεροσκαφών F-16 Fighting Falcon, η ΠΑ προχωρά στην επεξεργασία του θέματος, σύμφωνα με τις συγκεκριμένες προβλέψεις του Νόμου 3978/11, έχοντας ξεκινήσει απ’ την αρχή συνεργασία με τις επίσημες αμερικανικές αρχές, έτσι ώστε το πακέτο της αναβάθμισης, που θα προωθηθεί για έγκριση:
>Να καλύπτει τις σύγχρονες επιχειρησιακές απαιτήσεις, λαμβάνοντας υπόψιν τις εξελίξεις της τεχνολογίας και τον διαμορφούμενο συσχετισμό δυνάμεων, έτσι ώστε να αποκτήσει συγκριτικό επιχειρησιακό πλεονέκτημα.
>Να είναι ρεαλιστικό, σύμφωνα με τις οικονομικές συνθήκες και να επιτυγχάνει τις όσο το δυνατό χαμηλότερες τιμές, που μπορεί να εξασφαλίσει ο ανταγωνισμός, για την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.
>Να περιλαμβάνει όλα εκείνα τα απαραίτητα στοιχεία, προβλέψεις και επιχειρήματα, που θα εξασφαλίσουν την έγκριση των προϊσταμένων κλιμακίων.
>Να απαλείφει το ρίσκο της εφαρμογής της αναβάθμισης σε συνεργασία με τις αμερικανικές αρχές.
>Να συντομεύει τη διαδικασία και να μην υπάρξουν άλλες καθυστερήσεις, γιατί το πρόγραμμα έχει ήδη καθυστερήσει επί πολλά έτη.
Υπενθυμίζεται, ότι ήδη η ΠΑ έχει εκδώσει μία τρισέλιδη και εξαιρετικά λιτή αίτηση για πληροφορίες (RFI: Request For Information) για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των μαχητικών F-16 Fighting Falcon που σήμερα διαθέτει (Block 30, Block 50, Block 52+, Block 52+ Advanced) και τα οποία αποτελούν τον κορμό του στόλου των μαχητικών.
Με βάση πληροφορίες τα βασικά στοιχεία του RFI που εκδόθηκε είναι τα ακόλουθα:
α) Ζητούνται τεχνικά και οικονομικά στοιχεία για τον εκσυγχρονισμό του συνόλου των μαχητικών F-16 και όλων των εκδόσεων (Block 30, Block 50, Block 52+, Block 52+ Advanced) που επιχειρεί η Πολεμική Αεροπορία.
β) Ζητείται η υποβολή προτάσεων εκσυγχρονισμού, με ή χωρίς την εγκατάσταση ραντάρ AESA για μέρος, μέρη ή και για το σύνολο του στόλου.
γ) Ζητείται η υποβολή προτάσεων για την αξιοποίηση των διαφόρων συστημάτων, υποσυστημάτων και συγκροτημάτων των μαχητικών που θα εκσυγχρονιστούν, σε μαχητικά παλαιότερων εκδόσεων, καθώς και η αγορά από τον υποψήφιο ανάδοχο όσων θα απομείνουν αδιάθετα.
Θα επαναλάβουμε εδώ, ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και πάρα πολύ σημαντικό, καθότι αφορά τον κορμό του ελληνικού στόλου μαχητικών.
Για κάθε κύριο ή μη σύστημα και υποσύστημα, διατίθενται πολλές επιλογές και κατά η συνέπεια η ΠΑ θα πρέπει αφού συγκεντρώσει και επικαιροποιήσει τις διατιθέμενες κατά περίπτωση επιλογές, να προχωρήσει στον καθορισμό της τελικής επιθυμητής διαμόρφωσης με κριτήρια επιχειρησιακά, οικονομικά, τεχνολογικά, βιομηχανικά και φυσικά μειώνοντας στο ελάχιστο το οποιοδήποτε τεχνολογικό ρίσκο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις καλά πληροφορημένων πηγών, το συνολικό οικονομικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε περίπου 1 δις ευρώ για το σύνολο των μαχητικών, πλην των F-16 Block 30, ενώ αν συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα και αυτά μπορεί να ανέλθει σε 1,1 – 1,2 δις ευρώ.
Χαρακτηριστικά της πληθώρας και της πολυπλοκότητας των επιλογών, είναι ότι παρουσίαση που πραγματοποίησε η Lockheed Martin, που αποτελεί τον κυριότερο υποψήφιο για την ανάθεση της σχετικής σύμβασης, στο Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ), περιελάμβανε στις σχεδόν 300 διαφάνειες της πληθώρα τεχνικών δεδομένων και επιλογών για τη διαμόρφωση της αναβαθμισμένης έκδοσης του μαχητικού.
Αν στην παραπάνω εξίσωση προστεθεί και το σπάσιμο της «κυριαρχίας του OEM» (Original Equipment Manufacturer), που αποτελεί για τη χώρα μας ευνοϊκή συγκυρία και μεγάλη ευκαιρία, καθώς της επιτρέπει να εκμεταλλευθεί στο έπακρο τον έντονο εμπορικό ανταγωνισμό μεταξύ των υποψήφιων αναδόχων, όχι μόνο σε επίπεδο πλατφόρμας, αλλά συστήματος, υποσυστήματος και ακόμα και συγκροτήματος, τότε η πολυπλοκότητα του προγράμματος γίνεται ακόμη πιο εμφανής.
Μπορεί, σύμφωνα με αναφορές μέσων μαζικής ενημέρωσης, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να διαμηνύει, ότι «δυστοκίες που σχετίζονται με προσωπικές ανεπάρκειες ή άλλες προτεραιότητες δεν θα γίνουν αποδεκτές», αλλά με βάση τις οδυνηρές εμπειρίες του παρελθόντος, η σωστή μελέτη, διάρθρωση και υλοποίηση του προγράμματος, είναι απείρως προτιμότερη, έστω κι αν παρουσιάζει καθυστερήσεις σε σχέση με τον… πολιτικό χρόνο και τις «ειδικότερες» ερμηνείες του.
