“Η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση, ανεξαρτήτως του τελικού ύψους του ποσού που θα χρειαστεί…”.
Με αυτό το διακριτικό αλλά εύγλωττο σχόλιο απαντά –υπό την προϋπόθεση ανωνυμίας– σε σχετική ερώτηση του “Κ” αρμόδιο στέλεχος του ESM όσον αφορά τη διατυπωμένη προσδοκία να κλείσει η υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών το αργότερο στο τέλος του έτους.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι πολύ σοβαρές “αποκλίσεις απόψεων που ήδη υφίστανται μεταξύ των “θεσμών”” έχουν την πηγή τους πολύ “πέραν των εκτιμήσεων” που αφορούν τα AQR, τα NPLs και τις προβλέψεις για το “άσχημο σενάριο” ως προς το ΑΕΠ των επόμενων ετών.
Βέβαια, σε διατύπωση του ίδιου ερωτήματος προς την πλευρά της διοίκησης της ΤτΕ, η απάντηση ήταν καθησυχαστική και, όπως αναφέρθηκε σχετικά, “το ΔΝΤ δεν έχει εμπλακεί μέχρι σήμερα στις σχετικές διαδικασίες…”.
Η απάντηση αυτή, όμως, δεν μπορεί να ερμηνευτεί παρά μόνο με την υποχρέωση της ΤτΕ να παραμείνει στο τυπικό μέρος της υπόθεσης σε αυτήν τη φάση της διαδικασίας.
Στην κόντρα ΔΝΤ και ESM
Στην πραγματικότητα, το ΔΝΤ έχει εμπλακεί στη συζήτηση και εκφράζει απαιτήσεις εξαιρετικά υψηλές. Όπως έκανε, άλλωστε, και στην προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση, όταν οι δηλώσεις και οι διαρροές από την πλευρά του ΔΝΤ και του κ. Τόμσεν έφταναν να απαιτούν έως και 20 δισ. ευρώ. Τελικά, με πρωτοβουλία τότε του κ. Προβόπουλου και την έμμεση αλλά σαφή κάλυψη της ΕΚΤ, το ποσό είχε περιοριστεί μόλις στα 7,3 δισ. ευρώ.
Στην απέναντι ακριβώς όχθη από αυτήν του ΔΝΤ βρίσκεται ο ESM και η Κομισιόν.
Οι λόγοι γι’ αυτό συγκεντρώνονται κυρίως γύρω από το γεγονός ότι ο κ. Ρέγκλινγκ πρέπει να φροντίσει να περιορίσει στο μέγιστο δυνατό το ποσό που θα διατεθεί στις τράπεζες από το σύνολο των 25 δισ. ευρώ. Κι αυτό, γιατί από τα 86 δισ. ευρώ του ελληνικού προγράμματος αυτήν τη στιγμή υπάρχουν –από το ESM– μόνο τα 50 δισ. ευρώ. Όσο το ΔΝΤ δεν δηλώνει συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα και όσο οι επιστροφές από τα “κέρδη” των ελληνικών ομολόγων μένουν εκτός υπολογισμού χρηματοδότησης, το “έλλειμμα” των 36 δισ. ευρώ… βαραίνει πάνω από το ελληνικό πρόγραμμα, χωρίς εμφανή “λύση”.
Επιπλέον, αν το ποσό που τελικά συμφωνηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση είναι τέτοιο που λειτουργήσει απαγορευτικά για τη συμμετοχή ιδιωτών μετόχων, τότε ο ESM θα βρεθεί με την “ιδιοκτησία” των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών, πράγμα εξαιρετικά πιθανό κάτω από την παρούσα πίεση του ΔΝΤ, η οποία στηρίζεται και στις πλάτες του κ. Σόιμπλε και του Βερολίνου.
O ρόλος Σόιμπλε και η άσπονδη φίλη του κυρία Λαγκάρντ
Παρά τις προσωπικές “διαφορές απόψεων”, η κυρία Λαγκάρντ προς το παρόνσυγκλίνει με τη θέση του κ. Σόιμπλε, ο οποίος επιμένει –και διαθέτει τους απαραίτητους μηχανισμούς για να το κάνει αυτό στο EWG και το Eurogroup– για τη μεγαλύτερη δυνατή χρήση του ποσού της ανακεφαλαιοποίησης.
Το δεσμευμένο για τις τράπεζες ποσό από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ είναι 25 δισ. ευρώ, αλλά μέχρι στιγμής αυτό το ποσό μπορεί να απορροφηθεί μόνο από τα 50 δισ. ευρώ του ESM…
Προς το παρόν το ESM έχει δεσμεύσει 10 δισ. ευρώ (περίπου το ποσό που έχει περισσέψει από το ανολοκλήρωτο προηγούμενο πρόγραμμα) σε ειδικό λογαριασμό, που θα εκταμιευθεί αμέσως μετά τα stress tests και την αξιολόγηση.
Αν αυτή έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του έτους, αυτό θα είναι και το χρονοδιάγραμμα της πρώτης φάσης κεφαλαιοποίησης.
Γιατί η κυρία Λαγκάρντ αυξάνει την πίεσή της; Γιατί εδώ και τουλάχιστον ενάμιση χρόνο, αφενός, οι επαγγελματικές προσδοκίες της για ανανέωση της θητείας της συνδέονται με την επίτευξη της διακριτικής αποχώρησης του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, μέσω της “αγοράς” του δανείου του προς την Ελλάδα από το ESM. Και, αφετέρου, η πλειονότητα του Συμβουλίου Διευθυντών του Ταμείου ασκεί αυξανόμενες πιέσεις στην ίδια κατεύθυνση.
Άλλωστε, αυτή η “αγορά/ανταλλαγή” ελληνικού χρέους με το ESM έχει ήδη αρχίσει να γίνεται με τη σιωπηρή αντικατάσταση των ληξιπρόθεσμων δόσεων του ΔΝΤ με την πρώτη δόση (προκαταβολή) του νέου δανείου.
Ποιοι εκνευρίζουν και δημιουργούν… αδιέξοδα στον κ. Ντράγκι
Για την ΕΚΤ τα πράγματα αυτήν τη φορά δεν είναι εύκολα. Ο νέος εποπτικός οργανισμός που διαχειρίζεται τα stress tests των ελληνικών τραπεζών (SSM) υποτίθεται ότι λειτουργεί απολύτως ανεξάρτητα από την ΕΚΤ, παρότι δεν είναι παρά μέρος του συστήματός της.
Στην πραγματικότητα, υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα στον εποπτικό της ρόλο στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και τη συμμετοχή της στους “θεσμούς”και τη χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος. Και για τον ρόλο αυτό έχει ήδη δρομολογηθεί διακριτικά η σταδιακή απόσυρσή της από τους “θεσμούς”.
Όσον αφορά, όμως, το ύψος των κεφαλαίων για την ανακεφαλαιοποίηση, ο κ. Ντράγκι επιθυμεί δύο αλληλοσυγκρουόμενους στόχους.
Όσο περισσότερα, τόσο καλύτερα
Από τη μια θέλει με κάθε τρόπο να κοπεί ο “ομφάλιος λώρος” της αλληλεξάρτησης μεταξύ της βιωσιμότητας των τραπεζών από εκείνη του Δημοσίου. Και αυτό σημαίνει ότι, όσα περισσότερα κεφάλαια απορροφηθούν, τόσο κοντύτερα στον στόχο.
Ταυτόχρονα, όμως, είναι προφανές ότι το πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών δεν μπορεί να καλυφθεί από τα 10 δισ. του ESM ή ακόμα και από τα 25 δισ. ευρώ, καθώς οι πραγματικές τους ανάγκες για να λειτουργήσουν φυσιολογικά είναι τα 100 δισ. ευρώ των καταθέσεων που έχουν φύγει και τα περίπου άλλα τόσα των NPLs…
Κι αυτό μπορεί να διορθωθεί, όπως εκτιμάται, μόνο αν οι τράπεζες αποκτήσουν και πάλι την πρόσβασή τους στις αγορές και στις καταθέσειςσε μια οικονομία που θα επιτρέπει την αναστροφή της αυξητικής πορείας των NPLs.
Κι αυτό δεν γίνεται χωρίς ιδιώτες μετόχους, στους οποίους η πρόσβαση εξαφανίζεται ως δυνατότητα όσο αυξάνεται το ποσό της ανακεφαλαιοποίησης…
Πηγή: Έντυπη έκδοση “Το Κεφάλαιο” – Γ. Αγγελή
