Υπάρχει δυνατότητα για εναλλακτικό σχέδιο για Χαλκιδική, για οικολογικές-κοινωνικές επενδύσεις με μακροχρόνια βιωσιμότητα
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ έχουμε επισημάνει την ανάγκη διαμόρφωσης, μέσα από διάλογο, ενός συνολικού, εναλλακτικού σχεδίου βιώσιμης ανάπτυξης της Χαλκιδικής που θα βασίζεται στην στροφής προς πράσινες επενδύσεις και οικονομικές δραστηριότητες, θα περιλαμβάνει πολιτικές και χρηματοοικονομικά εργαλεία για δημιουργία επαρκών θέσεων εργασίας, παράλληλα με την υποστήριξη του αιτήματος να σταματήσει το σχέδιο επέκτασης της εξόρυξης χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής και των εργασιών καταστροφής δασικής έκτασης 3500 στρεμ.
1. Μια εταιρία δεν μπορεί να απειλεί για να έχει προνομιακή μεταχείριση: Η εταιρία EldoradoGoldαπειλεί με απόσυρση από την εξόρυξη χρυσού στην Χαλκιδική αν δεν λάβει τις άδειες μέχρι τον Μάρτιο. Πρόκειται για μία μεταλλευτική περιοχή πάνω από 300.000 στρέμματα, που είναι κυρίως δάσος και περιέχει τη μεγαλύτερη υδροφορία της Χαλκιδικής. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια προέκυψαν υπεραξίες, μέσω αγοραπωλησιών και χρηματιστηριακών «παιχνιδιών», που έφτασαν την αποτίμηση των μεταλλείων στα 500.000.000 δολάρια. Παρόμοιες απαράδεκτες συμπεριφορές έχουν καταγραφεί πολλάκις σε διεθνές επίπεδο από εταιρίες εξόρυξης που επιδιώκουν να έχουν προνομιακή αντιμετώπιση από τις κυβερνήσεις σε θέματα φορολογίας, περιβαλλοντικών όρων και αδειοδοτήσεων που είναι αδιανόητες πλέον σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους. Πιθανόν, όμως, η πτώση της τιμής του χρυσού να παίζει ή να παίξει στο μέλλον ρόλο στην διακοπή ή εγκατάλειψη της εξόρυξης εκεί όπου η περιεκτικότητα σε χρυσό είναι μικρή (0,5 γραμμάρια ανά 1 έως 5 τόνους μεταλλεύματος).
2. Η εξόρυξη χρυσού παγκοσμίως είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες: Η εξόρυξη χρυσού και η επεξεργασία του προκαλούν σοβαρά προβλήματα στο περιβάλλον[1] και στην υγεία, όχι μόνο στην Ευρώπη (παραγωγές χώρες είναι η Σουηδία, Ιταλία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Φινλανδία)[2] αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου (ιδιαίτερα σε Αφρική[3] [4]και Λατινική Αμερική[5]), παραβιάζοντας σοβαρά δικαιώματα των ντόπιων[6], των ιθαγενών αλλά και των παιδιών που δουλεύουν συχνά ως σύγχρονοι σκλάβοι σε ορυχεία (και χρυσού)[7].
3. Ποια είναι η θέση μας για το «θέμα χρυσός»: Υποστηρίζουμε την «Διακήρυξη για την Ενότητα»[8] που υπογράφτηκε το 1999 από εκπροσώπους κοινοτήτων που υποφέρουν από την εξόρυξη χρυσού και ζητάμε πάγωμα όλων των επενδύσεων εξόρυξης χρυσού σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα αυτών που χρησιμοποιούν κυανιούχα και τοξικά υλικά ή δεν έχουν την συναίνεση των τοπικών κοινωνιών. Η εξόρυξη χρυσού θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε περιορισμένη κλίμακα και με εξελιγμένες οικολογικές μεθόδους. Καλούμε για μια στροφή προς λογική χρήση του χρυσού, αντί για υπερβολική κατανάλωση, με βελτίωση παράλληλα της ανάκτησης χρυσού από προϊόντα που σήμερα καταλήγουν σε μεγάλο βαθμό στα άχρηστα (κινητά, υπολογιστές, τηλεοράσεις και άλλα ηλεκτρονικά απόβλητα).
4. Όταν μια επένδυση προκαλεί δυσανάλογη ζημιά σε σχέση με τα «οφέλη», λέμε όχι: Το κριτήριο των επιλογών μιας σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να είναι το αν η οικονομική δραστηριότητα είναι συμβατή ή όχι με μια στρατηγική βιωσιμότητας. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε πεισμένοι ότι η περιβαλλοντική καταστροφή[9] και οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι που σχετίζονται με την εξόρυξη του χρυσού είναι δυσανάλογοι σε σχέση με τα «οφέλη» από μια τέτοια επένδυση. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνουν το νομότυπο και όχι την ουσία της εξόρυξης.
5. Θέλουμε ΚΑΙ προστασία του περιβάλλοντος ΚΑΙ νέες ευκαιρίες εργασίας για τους εργαζόμενους σήμερα στα ορυχεία: Η κυβέρνηση έχει κάνει τραγικά – τουλάχιστον – λάθη και καταφέρνει να έχει ζαλίσει τους πάντες με τις κινήσεις της. Ακολουθεί μια αντιφατική πολιτική, χωρίς ξεκάθαρη θέση, δημιουργώντας σύγχυση για τους στόχους της. Αν θέλει να σταματήσει η εξόρυξη πρέπει να το πει ξεκάθαρα, να πράξει νομοθετικά και κυρίως να συμβάλλει σε εναλλακτικές λύσεις απασχόλησης για όσους εργάζονται σήμερα στην εξόρυξη για να έχει όλη την κοινωνία με το μέρος της. Εμείς νοιαζόμαστε ΚΑΙ για το περιβάλλον ΚΑΙ για τους εργαζόμενους κι απαιτούμε – προτείνουμε δίκαιες εναλλακτικές λύσεις και για το περιβάλλον και για τους εργαζόμενους σήμερα στην εξόρυξη.
6. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προτείνουμε και ζητάμε μια διαφορετική προοπτική για τη Χαλκιδική. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε πρόθυμοι να συμμετάσχουμε σε έναν ουσιαστικό διάλογο με όλες τις κοινότητες, τους κατοίκους, τους εργαζόμενους στα μεταλλεία, την αυτοδιοίκηση, τους επαγγελματικούς φορείς με στόχο ένα κοινό «πράσινο» οικονομικό σχέδιο που θα σέβεται τις ανάγκες όλων, του περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας, μακροχρόνια. Δεν πρέπει να καταστραφεί το περιβάλλον για να υπάρχουν κάποιες θέσεις εργασίας αλλά ούτε να ενδιαφερθούμε μόνο για το περιβάλλον αδιαφορώντας για το που θα εργαστούν οι σημερινοί εργαζόμενοι όταν θα σταματήσει η επέκταση της εξόρυξης. Για να συμβιβάσουμε προστασία περιβάλλοντος, κοινωνική ευημερία, λύσεις για τους εργαζόμενους στην εξόρυξη προτείνουμε 3 άξονες:
– Εγκατάλειψη του σχεδίου επέκτασης της εξόρυξης παράλληλα όμως με την ανάπτυξη εναλλακτικού σχεδίου βιωσιμότητας κι απασχόλησης στην περιοχή. Η εταιρία να συνεχίσει τις εργασίες ανάκτησης μετάλλων και άλλων υλικών μόνο από τα συσσωρευμένα από το παρελθόν μεταλλευτικά απόβλητα (απορρίψεις, στοές κα). Θα μπορούσε να συμμετάσχει, αν θέλει, σε ένα διαφορετικό σχέδιο που θα βασίζεται στην πλήρη αποκατάσταση των περιοχών εξόρυξης κι ανάκτησης διαφόρων μετάλλων, διερεύνησης εναλλακτικών χρήσεων των στοών (πχ για παραγωγή ενέργειας από γεωθερμία) αλλά και υλοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων για δραστηριότητες που δεν θα έχουν σχέση με εξόρυξη χρυσού.
– Διασφάλιση ότι στην περιοχή θα διατεθούν – μέσα από ένα ειδικό επενδυτικό ταμείο – πόροι ύψους 100.000.000 € για την υλοποίηση οικολογικά και κοινωνικά καινοτόμων επενδύσεων από μικρομεσαίες και συνεργατικές επιχειρήσεις, έντασης εργασίας, ώστε να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας σε σχέση με αυτές που θα χαθούν από την εξόρυξη. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ειδικότητες και η εμπειρία των ήδη εργαζομένων στα ορυχεία αλλά και να προβλεφθεί μετεκπαίδευσή τους ώστε να είναι σε θέση να εργαστούν σε νέες δραστηριότητες προς όφελος όλης της κοινότητας.
– Αξιοποίηση της υπάρχουσας εμπειρία από προγράμματα μετάβασης (transition) μεταλλευτικών περιοχών σε κέντρα πράσινης οικονομίας. Υπάρχει σημαντική εμπειρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την μετάβαση περιοχών εξόρυξης κάρβουνου, λιγνίτη και μετάλλων σε νέες οικονομικές δραστηριότητες που διασφαλίζουν παράλληλα και την αξιοπρεπή επιβίωση των ανθρώπων που εργάζονταν προηγουμένως στις δραστηριότητες που εγκαταλείφθηκαν. Προτείνουμε να υπάρξει συνεργασία με την Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων Εργαζομένων (ETUC) [10], την Συμμαχία για Λύσεις Κυκλικής Οικονομίας – Alliance for Circular Economy Solutions [11] (Γερμανία, Βρετανία, Ολλανδία, Βέλγιο), το EnergiesPOSIT’IF (Γαλλία)[12], το Loos–enGohelle (Β. Γαλλία ορυχεία κάρβουνου), το Guessing (Αυστρία) για να αναπτυχθούν προγράμματα μετάβασης σε άλλα επαγγέλματα (κυρίως πράσινα) σε μεγάλη κλίμακα .
Δείτε αναλυτικά τις προτάσεις μας για το θέμα εδώ και στο συνημμένο αρχείο.
