Η ανάπτυξη της Ελλάδας περνάει και από το Brexit
Του Χρήστου Αλωνιστιώτη
Η Ευρωζώνη βρίσκεται για μια ακόμα φορά μπροστά σε μια πρόκληση. Αυτή τη φορά δεν είναι το χρέος κάποιου “άτακτου” μέλους της Ένωσης ή η άρνησή του να υιοθετήσει σκληρά μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας. Αυτή τη φορά, είναι ο κίνδυνος εξόδου ενός πανίσχυρου μέλους με το πλήγμα να είναι ακόμα μεγαλύτερο, όπως θα εξηγήσω παρακάτω. Στις 23 Ιουνίου, οι Βρετανοί θα κληθούν να ψηφίσουν για το αν θέλουν τη χώρα τους μέλος της ΕΕ ή όχι. Στις 23 Ιουνίου, η Ευρωζώνη καλείται να διαχειριστεί ένα πιθανό Brexit.
Η Βρετανία είναι μια ειδική περίπτωση καθώς αν και συμμετέχει στην ΕΕ, δε συμμετέχει στη Νομισματική Ένωση. Η Βρετανία είναι μια χώρα η οποία λειτουργεί με εντελώς διαφορετική πολιτική και οικονομική νοοτροπία από την Ευρωζώνη και κυρίως τη Γερμανία. Η Βρετανία αποτελεί το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό κόμβο παγκοσμίως. Καθημερινά, τρισεκατομμύρια στερλίνες σε συναλλαγές, περνούν μέσα από τις εταιρίες του City. Κάθε φορά που στο Λονδίνο υπάρχει τραπεζική αργία, παγώνουν τα πάντα στην Ευρωζώνη και οι συναλλαγές μειώνονται σχεδόν κατά 80%.
Η Βρετανία έχει αποδείξει και στο παρελθόν ότι δε διστάζει να προχωρήσει σε κινήσεις που ενισχύουν τη θέση της. Με ένα από τα ισχυρότερα νομίσματα στον κόσμο, τη στερλίνα, η Βρετανία μπορεί να ανταπεξέλθει στην πιθανότητα ενός Brexit. Οι τράπεζες είναι ήδη έτοιμες αφού η στερλίνα είναι το βασικό νόμισμα. Οι επιχειρήσεις το ίδιο. Το Λονδίνο έχει εξασφαλισμένες επενδυτικές ροές κεφαλαίων, αποτελεί την έδρα των μεγαλύτερων εταιριών παγκοσμίως, διαθέτει πανίσχυρη αγορά ομολόγων, ισχυρούς συμμάχους, μια δελεαστική αγορά κατοικίας, μια δελεαστική αγορά εργασίας και ένα ελκυστικό φορολογικό και γενικότερα επιχειρηματικό περιβάλλον, που οδηγεί τους πάντες να θέλουν να είναι στο Λονδίνο.
Ένα Brexit θα θέσει σε αμφιβολία όχι την ύπαρξη της Αγγλίας η οποία και δεν απειλείται όσο προβάλουν τα Μέσα, αλλά την ύπαρξη της Ευρωζώνης όπως τη γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Απειλεί την οικονομική βαρύτητα που έχει η Ευρωζώνη στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα. Αναδιατάσσει τα γεωπολιτικά συμφέροντα και εγκλωβίζει την Ευρωζώνη σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο γεωπολιτικά. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι, η Αγγλία αποτελεί τη δεύτερη πατρίδα, για δεκάδες από τους πλουσιότερους ανθρώπους ρωσικής, ινδικής, πακιστανικής, κινεζικής, ελληνικής και όποιας άλλης εθνικότητας θέλετε. Με απλά λόγια, το Λονδίνο είναι ελκυστικό και θα παραμείνει ελκυστικό. Και μετά από ένα Brexit, θα παραμείνει σταθερό ενώ η Ευρωζώνη ίσως ξεκινήσει να παραπαίει.
Ωστόσο, η προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν θα υπάρξει Brexit. Για πολλούς λόγους και κυρίως γιατί στην παρούσα χρονική συγκυρία, καμία χώρα δεν είναι όσο ισχυρή θα ήθελε προκειμένου να οδηγηθεί σε ακραίες λύσεις. Την ώρα που γίνεται γεωπολιτική αναδιανομή, οι μεγάλες δυνάμεις δεν είναι πρόθυμες να καταναλώσουν άσκοπη ενέργεια. Αυτό που δεν αλλάζει είναι το κλίμα καθώς οδεύουμε προς το δημοψήφισμα.
Το Σεπτέμβριο του 2014 υπήρξε το δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας, το οποίο κατέληξε σε ένα ηχηρό ΟΧΙ. Οι δημοσκοπήσεις άλλαζαν κάθε εβδομάδα. Δηλώσεις από πολιτικούς, ηθοποιούς, οποιονδήποτε μπορεί να έχει κοινό που τον ακολουθεί. Οι απόψεις μοιρασμένες. Το ίδιο και οι αναλυτές. Στην ίδια κατάσταση βρισκόμαστε και σήμερα. Οι δημοσκοπήσεις αλλάζουν μέρα με τη μέρα και αυτό φυσικά οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση της μεταβλητότητας.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι δημοσκοπήσεις είναι “στοίχημα”. Και το “στοίχημα” αυτό, παίζεται καθημερινά στις αγορές. Μετοχές, Forex, ομόλογα, CDS, online betting… Κερδοσκοπία. Και όπου υπάρχει κερδοσκοπία, βγαίνουν τα περισσότερα δισεκατομμύρια.
Για την ώρα, η στερλίνα είναι αυτή η οποία άγεται και φέρεται ανάλογα με τις δημοσκοπήσεις. “Στοίχημα”, όπως είπα παραπάνω. Όμως μια γενικότερη ματιά, αποκαλύπτει ότι στις αγορές υπάρχει ηρεμία. Οι μετοχές και τα ομόλογα κινούνται σταθεροποιητικά. Δεν προδίδουν κανένα πανικό. Και έτσι θα πάμε μέχρι και τις 23 Ιουνίου. Οι αγορές και το βρετανικό λόμπι, κάνουν τα πάντα για να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί η ψηφοφορία σε κλίμα ρουτίνας. Ώστε τίποτα να μη διαταράξει τη νηφάλια σκέψη του Βρετανού ψηφοφόρου. Ακόμα και η Wall Street κρατιέται με νύχια και με δόντια όταν τα macro είναι εξαιρετικά αρνητικά.
Αυτό το κλίμα ευφορίας και σταθερότητας είναι που αποκομίζει και το ελληνικό χρηματιστήριο. Εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, το ελληνικό χρηματιστήριο ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι γιατί πλέον δραστηριοποιούνται περισσότερο επιθετικά χαρτοφυλάκια, συνδυαστικά με κεφάλαια μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, οπότε οι εναλλαγές γίνονται ομαλότερα.
Το ΧΑΑ έχει μπει σταδιακά στις λίστες των διεθνών επενδυτών, παρόλο που ακόμα η αξιολόγησή του δεν επιτρέπει την είσοδο πραγματικά μεγάλων κεφαλαίων. Η επάνοδος του ΧΑΑ, δείχνει ότι οι διεθνείς επενδυτές αντιλαμβάνονται αλλαγές οι οποίες δεν θα οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Αντιλαμβάνονται δηλαδή ότι τα καλύτερα είναι μπροστά μας και όχι πίσω μας. Άλλωστε και η άνοδος του ΧΑΑ αλλά και η πτώση των αποδόσεων των ομολόγων δείχνουν ότι οι επενδυτές δεν αναμένουν κάποια αρνητική εξέλιξη στους επόμενους μήνες.
Επιπλέον, η Ελλάδα προσπαθεί να εισέλθει και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης και αυτό έχει άμεση συσχέτιση με τις διεθνείς εξελίξεις, με τη διεθνή επενδυτική ηρεμία και με τα χαμηλά επίπεδα κινδύνου. Όσο το διεθνείς περιβάλλον είναι χαμηλού ρίσκου, αυτό θα οδηγεί σε σταδιακή μείωση και το ελληνικού ρίσκου, το οποίο ούτως ή άλλως παραμένει σημαντικά υψηλότερο.
Από την άλλη, το Brexit έχει δημιουργήσει ένα διεθνή εκνευρισμό και μια στάση αναμονής από τους επενδυτές. Αυτό μας κάνει να ξεχνάμε ότι υπάρχει η ΕΚΤ και το πρόγραμμα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, που από τις 8 Ιουνίου, αγοράζει και εταιρικά ομόλογα.
Αυτή η πόλωση, οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα. Η μεταβλητότητα στη στερλίνα βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 7 ετών. Και τη θεωρούμε υπερβολική. Η απειλή ενός Brexit έχει δημιουργήσει σημαντικές ευκαιρίες κυρίως στα βρετανικά assets και θεωρούμε ότι οι επόμενες εβδομάδες θα προσφέρουν μια καλή ανταμοιβή σε όσους πιστέψουν ότι οι ριζικές αλλαγές δεν προαναγγέλλονται.
*Ο Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Chief Market Strategist της Delta Forex Group
