Ξεκίνησε ο πόλεμος στο προτεκτοράτο
Μυρίζει μπαρούτι στα Σκόπια, πολιτικές δίκες και ξεκαθάρισμα εθνικών λογαριασμών
Σε τροχιά πολιτικών εντάσεων και συγκρούσεων εισέρχεται η πΓΔΜ καθώς η πολιτική ατζέντα αποκτά οργάνωση και η νέα κυβέρνηση επιχειρεί να ελέγξει το Δημόσιο και να επιβάλλει την πολιτική και πολιτειακή της ηγεμονία.
Ο οδικός χάρτης για την πολιτική μετάβαση και την ανακατεύθυνση της χώρας προς τους Ευρωατλαντικούς θεσμούς δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα και ανοίγει από σήμερα. Η ένταση θα κλιμακωθεί με τις δίκες Γκρουέφσκι, Ζάεφ και την υπόθεση κταδίκης Αλβανών για φόνο στο πλαίσιο εθνοτικών συγκρούσεων. Τέλος, λάδι στη φωτιά αναμένεται να ρίξει η απαγγελία διώξεων από την ειδική εισαγγελία σε βάρος πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων.
Η προσπάθεια ανάληψης του ελέγχου της Δημόσιας διοίκησης είναι ντε φάκτο συγκρουσιακή μετά από 13 χρόνια κυβέρνηση υπό το εθνικιστικό VMRO και στον απόηχο πρόσφατων αποκαλύψεων για την προσπάθεια της Μόσχας να εγκαθιδρύσει παράλληλο κράτος με άτομα σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης και της διπλωματίας.
Το κατεστημένο έχει ήδη ναρκοθετήσει την διάδρομο, ενώ οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της νέας κυβέρνησης των Σοσιαλιστών έχουν προαναγγείλει ποινικές διώξεις εις βάρος της προηγούμενης κυβέρνησης και προσωπικά κατά του Νίκολα Γκρουέφσκι για διαφθορά.
Οι συνομιλίες με την ΕΕ σχετικά με τις βασικές μεταρρυθμίσεις, τις δοκιμές των πολιτικών και την πιθανή ανάληψη νέων κατηγοριών εναντίον των πρώην αξιωματούχων θα καταστήσουν μια γεμάτη ατζέντα στην πΓΔΜ αυτή την εβδομάδα.
Από σήμερα, Δευτέρα, επισκέπτεται τη χώρα ο επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, ο οποίος θα συμμετάσχει σε μια συνεδρίαση της νέας κυβέρνησης υπό την ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών – και θα δώσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για το χρονοδιάγραμμα μεταρρυθμίσεων που προτείνει η ΕΕ.
Στο ίδιο πλαίσιο την Τρίτη ομάδα εμπειρογνωμόνων με επικεφαλής τον Reinhard Priebe, θα παρουσιάσει τις επείγουσες μεταρρυθμίσεις με βάσει το σχέδιο δράσης της ΕΕ του 2015, ΄για τις οποίες είχε δεσμευτεί η προηγούμενη κυβέρνηση αλλά δεν υλοποίησε ποτέ.
Η κάλυψη αυτών των προτεραιοτήτων θα βοηθήσει την πΓΔΜ να επανακτήσει μια σύσταση της ΕΕ για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών – η οποία θα αποσυρθεί από την τελευταία κυβέρνηση.
Η νέα κυβέρνηση της πΓΔΜ, υπό την ηγεσία του σοσιαλδημοκρατικού ηγέτη Zoran Zaev, δεσμεύθηκε να μετατρέψει μια νέα σελίδα και να αναζωογονήσει τις καθυστερημένες ευρω-ατλαντικές προοπτικές της χώρας. Αυτό σημαίνει βελτίωση των σχέσεων με τη γειτονική Ελλάδα και τη Βουλγαρία, ενώ συνεχίζει τις διεξοδικές εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που είχαν προηγουμένως αποβληθεί.
Γκρουέφσκι και Ζάεφ στα Δικαστήρια
Την Τρίτη, ο Πρωθυπουργός Ζάεφ καλείται να εμφανιστεί ενώπιον δικαστηρίου για να ζητήσει περίπου 200.000 ευρώ σε δωροδοκία από επιχείρηση στη Στρούμιτσα, όπου υπηρέτησε ως δήμαρχος.
Οι κατηγορίες, τις οποίες ο Ζάεφ καταγγέλλει ως πολιτικά υποκινούμενες, απαγγέλθηκαν τον Μάρτιο του 2015, δύο μήνες μετά την αποκάλυψη από τον τον ίδιο και το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, εν΄ςο τεράστιων διαστάσεων σκανδάλου υποκλοπών που ενέπλεκε την κυβέρνηση του VMRO και τις υπηρεσίες πληροφοριών.
Οι αποκαλύψεις αποτέλεσαν τη θρυαλλίδα για την πολιτική κρίση που ακολούθησε και οδήγησε σε εκλογές και την ανατροπή του VMRO, του Νίκολα Γκρουέφσκι, από την εξουσία.
Μια μέρα αργότερα, την Τετάρτη, ο πολιτικός αντίπαλος του Ζόραν Ζάεφ, ο πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρουέφσκι, δικάζεται στο πλαίσιο επανάληψης παλαιότερης δίκης που κατηγορείται ότι διέταξε μια επίθεση εναντίον ενός δημάρχου της αντιπολίτευσηςτο 2013.
Αυτή η υπόθεση, στην οποία ο Γκρουέφσκι έχει δηλώσει αθώος έχει αναλάβει η Ειδική Εισαγγελία, επονομαζόμενη SJO, σώμα που δημιουργήθηκε για να διερευνήσει τους ισχυρισμούς περί αδικαιολόγητων αδικημάτων που προέκυψαν από τις ηχογραφημένης συνομιλίες.
Δίκη για τις εθνικιστικές δολοφονίες
Η ένταση κορυφώνεται την Πέμπτη καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο συνεδριάζει για την έφεση που έχουν υποβάλλει έξι Αλβανοί-μουσουλμάνοι που έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη το 2014 για τη δολοφονία πέντε εθνικιστών-Σλάβων το 2012 στα Σκόπια – υπόθεση που είχε οδηγήσει σε εθνοτικές συγκρούσεις και αποτέλεσε το προοίμιο των συγκρούσεων στο Τέτοβο.
Οι ειδήσεις για τις δολοφονίες προκάλεσαν ένταση στην εθνικά διχασμένη χώρα και προκάλεσαν βίαιες διαμαρτυρίες από ομάδες Σλάβων και Αλβανών.
Νέες υποθέσεις από τους κοριούς
Καθώς η προθεσμία για την αύξηση των τελών της SJO λήγει αυτή την Παρασκευή, η Ειδική Εισαγγελέας Katica Janeva ανακοίνωσε ότι θα ολοκληρώσει περίπου 20 συνεχιζόμενες έρευνες εναντίον υψηλόβαθμων αξιωματούχων μέχρι το τέλος της εβδομάδας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η SJO θα απαγγείλει κατηγορίες. Σε άλλες, ορισμένες έρευνες κατά αξιωματούχων θα τερματιστούν, σύμφωνα με την εισαγγελέα. «Ο τόπος όπου πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα επιχειρήματά μας και αυτό της υπεράσπισης βρίσκεται στο δικαστήριο», δήλωσε η Τζάνεβα την περασμένη Παρασκευή.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η SJO ερευνά τις υποτιθέμενες παραβιάσεις από πρώην αξιωματούχους της VMRO DPMNE – των οποίων το κόμμα κατέχει την εξουσία στη Maceodnia για τα τελευταία 11 χρόνια. Παρόλο που το κόμμα αρχικά συμφώνησε για τη σύσταση της Ειδικής Εισαγγελίας, στη συνέχεια το VMRO υποστηρίζει ότι η εισαγγελέας εργάζεται για να το δυσφημίσει.
Το SDSM του Ζάεφ εν τω μεταξύ είπε ότι κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας θα υποβάλλει πρόταση στο κοινοβούλιο για παράταση της προθεσμίας διερεύνησης των υποθέσεων από την αρμόδια Εισαγγελία. Ωστόσο, για να περάσει αυτό, θα χρειαζόταν την υποστήριξη τουλάχιστον ορισμένων βουλευτών του VMRO DPMNE, κάτι που πολλοί παρατηρητές εκτιμούν ότι είναι απίθανο.
Η Janeva δήλωσε ότι το SJO θα συνεχίσει να διερευνά τα θέματα μετά τη λήξη της προθεσμίας απαγγελίας διώξεων, καθώς όπως διευκρίνισε οι αρχές έχουν εξετάσει μόνο το 45% των υποκλοπών.
