Τι έδειξε η προκατακτική εξέταση για υδρογονάνθρακες στο κοίτασμα Ονησίφορος;

9 September 2017

369

- Advertisement -

Οι εξελίξεις δεν ήταν οι αναμενόμενες-Είναι νωρίς για απογοήτευση σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις

Η γεώτρηση που διεξήχθη για λογαριασμό της κοινοπρατίας Total-ENI στο τεμάχιο 11 της Κυπριακής ΑΟΖ κοντά στην περιοχή όπου βρέθηκε το γιγάντιο κοίτασμα Ζορ της Αιγύπτου, και ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ, έδειξε πως για την ώρα δεν το κοίτασμα που βρέθηκε δεν είναι εμπορεύσιμο και μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο με την ανάπτυξη γειτονικών κοιτασμάτων.

Όπως μεταδίεσει ο Φιλελεύθερος, ούτε το μικρό καλάθι δεν γεμίζει ο «Ονισήφορος Δυτικό». Βρέθηκε κοίτασμα, μάλιστα με την προβλεπόμενη γεωλογική διαμόρφωση, αλλά το περιεχόμενό του δεν είναι σε αυτόνομα εμπορεύσιμες ποσότητες, αναφέρουν οι πληροφορίες του «Φ» από το γεωτρύπανο West Capella που ουσιαστικά ολοκλήρωσε αργά χθες τη γεώτρηση. Πρόκειται για την προκαταρκτική, αλλά ασφαλή εικόνα, αφού επίκεινται ολοκληρωμένες αξιολογήσεις, που δεν αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά την εικόνα.

- Advertisement -

Πιο αναλυτικά σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, παρά την απογοήτευση που φέρνει εκ πρώτης όψεως το αποτέλεσμα, στις TOTAL και ΕΝΙ που διενεργούν τη γεώτρηση, αλλά και την ExxonMobil που παρακολουθεί πολύ στενά, το αποτέλεσμα δεν θεωρείται αποτυχία, αλλά αντίθετα, χαρακτηρίζεται ως επιτυχία και έφερε αισιοδοξία. Κι αυτό επειδή επιβεβαίωσε το «μοντέλο Ζορ», κάτι που αυξάνει αισθητά τις πιθανότητες για σημαντικά κοιτάσματα εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και ιδιαίτερα στα τεμάχια 6,8,10 και 11.

Συγκεκριμένα, οι πληροφορίες του «Φ» από διασταυρωμένες τεχνοκρατικές πηγές που ασχολούνται με τη γεώτρηση, το γεωτρύπανο, έφτασε στο κοίτασμα, βρίσκοντας ακριβώς τη γεωλογική δομή, την ποιότητα και είδος πετρωμάτων που προσδοκούσαν, με την αναμενόμενη πορότητα που υπόσχεται καλή ποιότητα και ποσότητα φυσικού αερίου.

Μάλιστα, οι έρευνες για τεχνολογική αξιολόγηση του κοιτάσματος, που έγιναν με τη «μέθοδο βεντούζας τοιχώματος», που δίνει διάφορα σημαντικά στοιχεία αλλά και μετρήσεις ρυθμού ροής φυσικού αερίου εξαιρετικής ακρίβειας, επιβεβαίωσαν ότι το κοίτασμα είχε τα αναμενόμενα μέσω ερμηνείας των σεισμογραφικών δεδομένων χαρακτηριστικά, μεταξύ των οποίων και οι δύο από τις τρεις διαστάσεις του. Όμως, το αέριο που περιέχεται σε αυτό, υπολογίζεται –με βάση τις προκαταρκτικές αναλύσεις– σε ποσότητες που δεν φτάνουν στο 1 τρις κ. πόδια.

Κι αυτό γιατί φαίνεται ότι υπήρξε μέσα στις δεκάδες αιώνες διαρροή αερίου μέσα από το «μπαλόνι» του κοιτάσματος, μείωση της εσωτερικής πίεσης και η επακόλουθη σε τέτοιες περιπτώσεις εισροή νερού. Μάλιστα, μία από ερμηνείες που δίδονται μεταξύ των ειδικών γεωλόγων, είναι το αέριο να διέρρευσε με τους μεγάλους σεισμούς του 420 μ.χ. που περιγράφει ο Άγιος Ονισήφορος ή σε άλλη παρόμοια σεισμική δραστηριότητα δεκάδες αιώνες πριν.

Οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι αν και πρόκειται για τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις και πως η αξιολόγηση του κοιτάσματος θα απαιτήσει πολλές εβδομάδες μελετών και επεξεργασίας δεδομένων, η εικόνα δεν μπορεί να αλλάξει αισθητά.

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κοίτασμα, σε ποσότητα που θα κάλυπτε για παράδειγμα τις ανάγκες ηλεκτροπαραγωγής της Κύπρου για 20 χρόνια. Όμως με τις ποσότητες που ανακαλύφθηκαν, για να υπάρχει οικονομική ανταπόδοση της ανάπτυξης του κοιτάσματος, θα πρέπει αυτό να γίνει συμπληρωματικά με άλλα κοιτάσματα στην περιοχή.

- Advertisement -

Την ίδια ώρα, σε τεχνοκρατικό και επιχειρησιακό επίπεδο υπάρχει ικανοποίηση για το αποτέλεσμα. Αφενός γιατί από τη γεώτρηση «Ονισήφορος Δυτικό 1» οι ίδιοι –όπως και σε πολιτικό επίπεδο από πλευράς υπουργείου Eνέργειας– εξ αρχής έλεγαν ότι δεν περιμένουν μεγάλο κοίτασμα αλλά επιβεβαίωση της γεωλογικής ερμηνείας τύπου «Ζορ», δηλαδή για κοιτάσματα σε υφάλους ασβεστολίθων γύρω από τον Ερατοσθένη.

Χρυσάφι ο «Ονησίφορος» για τις επικείμενες 5 γεωτρήσεις

Η επιβεβαίωση της επιστημονικής ανάλυσης που έδωσε η ΕΝΙ και δικαιώθηκε με το «Ζορ», τώρα επιβεβαιώνεται με τη γεώτρηση στο «Ερατοσθένης Δυτικό 1» σημειώνουν οι ειδικοί των εμπλεκόμενων εταιρειών. Εξάλλου, όπως μας τονίζουν, ο συγκεκριμένος στόχος επιλέγηκε όχι γιατί εντοπιζόταν μεγάλο κοίτασμα, αλλά επειδή είχε τα ενδεδειγμένα χαρακτηριστικά για επιβεβαίωση του «Ζορ». Οι προσδοκίες ήταν για κατά μερικές φορές πολλαπλάσια ποσότητα φυσικού αερίου.

Όμως, όπως υπέδειξε στον «Φ» άμεσα εμπλεκόμενη τεχνοκρατική πηγή των φορέων έρευνας, τα αποτελέσματα του «Ερατοσθένης 1», έδειξαν πιο καθαρά τους επόμενους στόχους γεωτρήσεων.

Να σημειωθεί ότι επίκεινται μέχρι και το φθινόπωρο του 2018 ακόμα πέντε γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Συγκεκριμένα, προγραμματίζονται δύο –ενδεχομένως και τρεις– γεωτρήσεις από την ΕΝΙ από μόνη της και σε συνεργασία με την ΤΟΤΑL, ανάλογα με το σε ποιο τεμάχιο θα ξεκινήσει η πρώτη γεώτρηση μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες. Ακόμα δύο γεωτρήσεις θα έχουμε το Β εξάμηνο του επόμενου έτους από την ExxonMobil σε ισάριθμους στόχους στο «11» και ακόμα μία από την ΤΟΤΑL – πιθανότατα στο «Ονισήφορος Ανατολικό».

Η τελευταία χρονικά αναμένεται να καθοριστεί επακριβώς μετά την πλήρη ανάλυση των δεδομένων της γεώτρησης που ολοκληρώθηκε χθες.

Tι μέλλει γενέσθαι;

Δύο νέες γεωτρήσεις είναι προγραμματισμένες για τις αρχές του 2018. Όπως μετέδωσε του ΚΥΠΕ μετά τα αποτελέσματα της γεώτρησης στο κοίτασμα «Ονησίφορος» στο τεμάχιο «11» της κυπριακής ΑΟΖ, ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός ΕΝΙ επανασχεδιάζει τον επόμενο γεωτρητικό του στόχο στα τεμάχια για τα οποία είναι αδειοδοτημένος στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του ΚΥΠΕ, η ΕΝΙ ετοιμάζεται ήδη για δύο γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2018, ωστόσο οι στόχοι δεν έχουν ακόμα καθοριστεί, αφού αναμένονται πρώτα τα αποτελέσματα της γεώτρησης στο τεμάχιο «11» από την κοινοπραξία TOTAL/ΕΝΙ.

Η εταιρεία έκανε αίτηση για να εξασφαλίσει όλες τις σχετικές άδειες για γεώτρηση για τρία τεμάχια ταυτόχρονα, το «8», το «6» και το «3» που περιλαμβάνουν περιβαλλοντική μελέτη, το υπεράκτιο πρωτόκολλο και άδεια από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας για την ασφάλεια της γεώτρησης.

Η επόμενη γεώτρηση της ΕΝΙ, με βάση τις ίδιες πληροφορίες του ΚΥΠΕ, θα γίνει σε ένα διάστημα μεταξύ τέταρτου τριμήνου του 2017 και πρώτου τριμήνου του 2018, χωρίς να έχει καθοριστεί ακριβώς ακόμα ο ακριβής χρόνος. Ωστόσο μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2018 θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί δύο διαδοχικές γεωτρήσεις από την εταιρεία.

Πιθανός στόχος ο «Eratosthenes South 1» στο τεμάχιο 8

Ήδη το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του τη Μελέτη Αξιολόγησης Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων και Επιπτώσεων στην Υγεία σε σχέση με τη διερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο «8» της κυπριακής ΑΟΖ, που είναι ένας από τους πιθανούς στόχους. Ανάλογες μελέτες θα ακολουθήσουν και για τα τεμάχια «3» και «6».

Με βάση την περιβαλλοντική μελέτη, για το τεμάχιο «8» η διερευνητική γεώτρηση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί γύρω στο τέταρτο τρίμηνο του 2017 στο στόχο «Eratosthenes South 1» για περίπου 36 συνεχόμενες μέρες, συμπεριλαμβανομένων της κινητοποίησης, τοποθέτησης, ανόρυξης και εγκατάστασης της γεώτρησης και απεγκατάστασης του σκάφους γεωτρύπανου.

Οι διεργασίες της γεώτρησης θα πραγματοποιηθούν από το σκάφος/γεωτρύπανο Saipem 12000, το οποίο είναι ένα πλοίο-γεωτρύπανο για βαθιά νερά με δυναμικό σύστημα τοποθέτησης (DP3), το οποίο θεωρείται κορυφαίο στον τομέα του και καινοτόμο στην εξερεύνηση και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Ο κύριος στόχος της διερευνητικής γεώτρησης είναι να αποφανθεί κατά πόσο οι προοπτικές που αναγνωρίστηκαν, κατά τη διάρκεια της σεισμικής έρευνας, περιλαμβάνουν υδρογονάνθρακες σε εμπορεύσιμες ποσότητες.

Οι ερευνητικές διεργασίες γεώτρησης θα πραγματοποιηθούν στα ανοικτά της Κύπρου, και θα υποστηρίζονται από μια χερσαία βάση υλικοτεχνικής υποστήριξης στην περιοχή του Νέου Λιμένα Λεμεσού. Η υλικοτεχνική υποστήριξη συμπεριλαμβάνει επίσης και
περιοχή του υφιστάμενου τερματικού ελικοπτέρων στη Λάρνακα, το οποίο θα είναι διαθέσιμο για τις ανάγκες του έργου κυρίως για τις μεταφορές προσωπικού.

Το τεμάχιο «8», στη Λεκάνη της Λεβαντίνης, βρίσκεται τουλάχιστον 44km μακριά από την ακτογραμμή της Κύπρου και καλύπτει μια συνολική επιφάνεια περίπου 4,550 km2, με το βάθος του νερού να κυμαίνεται από 730μ μέχρι 2560μ.

Το ψηλότερο σημείο αντιπροσωπεύει την κορυφή του θαλάσσιου όρους του Ερατοσθένη, από το οποίο πηγάζει το αιγυπτιακό κοίτασμα Ζορ.

Η γεώτρηση «Eratosthenes South 1» είναι προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί κατακόρυφα με συνολικό βάθος (ΣΒ) περίπου 3300μ από την επιφάνεια της θάλασσας και σε μια περιοχή με βάθος νερού 1930μ.

Η μελέτη επισημαίνει ότι όλος ο εξοπλισμός που είναι εγκατεστημένος στο Saipem 12000 έχει σχεδιαστεί με τα πιο υψηλά πρότυπα υγείας, ασφάλειας και περιβάλλοντος.

Όπως αναφέρεται, η ENI αναγνωρίζει την ανάγκη ελαχιστοποίησης των αποβλήτων και θα διαχειριστεί τέτοια απόβλητα σύμφωνα με τους κυπριακούς νόμους, τις βιομηχανικές και παγκόσμιες βέλτιστες πρακτικές και σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες της ENI που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) που ετοιμάστηκε ειδικά για το έργο.

Επισημαίνεται επίσης ότι έχουν ολοκληρωθεί οι διαβουλεύσεις με φορείς όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η διαβούλευση με τους φορείς έγινε τον Ιούλιο 2017. Έγιναν 16 συναντήσεις με σχετικούς φορείς στη Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα, με αρχές, επιχειρήσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Τα κύρια αποτελέσματα της διαδικασίας διαβούλευσης, εστιάζοντας στις ανησυχίες και τις προσδοκίες που εκφράστηκαν από τους φορείς, έχουν ενσωματωθεί στο έγγραφο της μελέτης.

Η παρουσία της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ

Υπενθυμίζεται ότι οι προγραμματισμένες διεργασίες της ENI Cyprus στην κυπριακή ΑΟΖ περιλαμβάνουν δύο δεσμευτικές ερευνητικές γεωτρήσεις στα τεμάχια 2, 3 και 9, μία ερευνητική γεώτρηση στο τεμάχιο 6 και δύο ερευνητικές γεωτρήσεις (συν πιθανότατα μία) στο «8».

Τον Ιανουάριο του 2013 η κοινοπραξία ENI International BV και Kogas (Eni 80% – Kogas 20%) υπέγραψαν Συνεταιρικά Συμβόλαια για Έρευνα και Παραγωγή (Exploration and Production Sharing Contracts, EPSC) με την Κυπριακή Δημοκρατία για τα τεμάχια 2, 3, και 9. Το Φεβρουάριο του 2013 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την ανάθεση και την αλλαγή του διαχειριστή από την ENI International BV στην ENI Cyprus Ltd.

Το 2014-2015 έγιναν από την ENI Cyprus δύο ερευνητικές γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 9 και μετά οι εργασίες αναστάλθηκαν. Τα Συμβόλαια για τα Οικόπεδα 2, 3, και 9 πήραν παράταση μέχρι το 2018 για να επιτραπεί η μελέτη για την καλύτερη κατανόηση και αναθεώρηση του γεωλογικού μοντέλου της περιοχής, με σκοπό τον εντοπισμό νέων στόχων.

Το 2016 ανακοινώθηκε ένας καινούριος γύρος αδειοδοτήσεων από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Το Δεκέμβριο του 2016, η ENI Cyprus ανακοίνωσε ότι είχε επιλεγεί για δύο οικόπεδα και ότι η ENI Cyprus θα είναι ο Διαχειριστής των τεμαχίων 6 και 8, με μερίδιο 50% (το υπόλοιπο 50% ανήκει στην Total) στο τεμάχιο 6 και με μερίδιο 100% για το τεμάχιο 8.

Δείτε δηλώσεις στο ΣΙΓΜΑ του Κυβερνητικού Εκπρόσωπου