Όλες οι κατηγορίες:

Φανή Πεταλίδου
Ιδρύτρια της Πρωινής
΄Έτος Ίδρυσης 1977
ΑρχικήΑναλύσειςΗ απογοήτευση του Γκουτιέρες και η επόμενη μέρα στο Κυπριακό

Η απογοήτευση του Γκουτιέρες και η επόμενη μέρα στο Κυπριακό

- Advertisement -

Η εκτίμηση του ΟΗΕ για το τι μέλλει γενεσθαι στο Κυριακό-Οι ευθύνες που επιρρίπτει ο Γκουτιέρες σε Ε/Κ και Τ/Κ για την έκβαση των συνομιλιών

Τα ΗΕ βάζουν το Κυπριακό στον πάγο
Γράφει ο  Γιώργος Κακούρης

Έκλεισε προς το παρόν το παράθυρο της λύσης ο Γκουτέρες καθώς οι ηγέτες… δεν απέδωσαν – Ο γ.γ. ΟΗΕ, έχει αντιληφθεί γιατί δεν μπορεί να υπάρξει λύση

Τη διαπίστωση πως οι πολιτικές ηγεσίες στην Κύπρο δεν μπορούν να πάρουν τις αποφάσεις που χρειάζεται, καθώς το στάτους κβο θεωρείται για αρκετούς προτιμότερο από μια αποτυχία, αποκόμισε ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες από την εμπειρία του στη Γενεύη και στο Κραν Μοντανά. Και για αυτό υιοθετεί, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, την προσέγγιση πως η κατάσταση δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί.

- Advertisement -

Κάτι που σημαίνει πως ναι μεν τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα υλοποιήσουν ακόμα τις σκέψεις για μείωση της παρουσίας της UNFICYP και για κατάργηση του γραφείου των Καλών Υπηρεσιών, αλλά ούτε και θα αναλάβουν πρωτοβουλίες πριν τις προεδρικές εκλογές. Μειωμένες αν και όχι ανύπαρκτες είναι και οι πιθανότητες να προχωρήσουν σε κινήσεις όπως τον διορισμό νέου ειδικού αντιπροσώπου, ακόμα και μετά τις εκλογές. Κι αυτό γιατί το διεθνές και τοπικό περιβάλλον αναμένεται να γίνει ακόμα δυσκολότερο και το περιβόητο παράθυρο ευκαιρίας έχει προς το παρόν κλείσει.

Δεδομένου ότι κανένας από τους ηγέτες δεν έδειξε πρόθεση να διαφοροποιηθεί από την ερμηνεία του για το ναυάγιο ενόψει των σύντομων συναντήσεων με τον γ.γ. στη Νέα Υόρκη (την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές ο Πρόεδρος Αναστασιάδης βρισκόταν στο ταξίδι της επιστροφής στην Κύπρο μετά τη συνάντηση με τον κ. Γκουτέρες, ενώ η συνάντηση του γ.γ. με τον Μουσταφά Ακιντζί δεν είχε ακόμα πραγματοποιηθεί), τα Ηνωμένα Έθνη δεν θεωρούν πως έχουν τα ίδια κάτι περισσότερο να προσφέρουν.

Και τώρα τι;

Ο γ.γ. του ΟΗΕ έχει τρία εργαλεία στη διάθεσή του αναφορικά με το Κυπριακό, τα οποία αποκλείεται να χρησιμοποιήσει πριν τις εκλογές για να προχωρήσει σε θετικές πρωτοβουλίες. Προς το παρόν, η φιλοσοφία του Αντόνιο Γκουτέρες είναι στωική και παρακολουθεί ατάραχος τα δεδομένα. Πιστεύει ότι ακόμα και μετά τις προεδρικές, τα πράγματα θα παραμένουν στάσιμα μέχρι να αναλάβουν κοινές πρωτοβουλίες οι ηγέτες. Αναγνωρίζοντας πως οι γενικές αναφορές σε ΜΟΕ από την ε/κ πλευρά και οι μονομερείς ενέργειες από την τ/κ δεν συνιστούν πρωτοβουλίες.

Η έκθεση του γ.γ. προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για τις Καλές Υπηρεσίες θα αξιοποιήσει μεν τα όσα κατέθεσε από τον Αύγουστο μέσω του γραφείου των ΗΕ στην Κύπρο ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε, όμως δεν αναμένεται να αποδώσει ευθύνες – όσο και αν επιμένει η κάθε πλευρά για αποκλειστικές ευθύνες της άλλης.

Η αποστολή της UNFICYP παραμένει προς το παρόν αναλλοίωτη με μικρές ίσως μειώσεις, αλλά με ανοιχτό πάντα το ενδεχόμενο επανεξέτασης της κατάστασης ανάλογα με τις εξελίξεις, δεδομένων και των πιθανών περικοπών και άλλων προτεραιοτήτων του διεθνούς οργανισμού. Από την άλλη, οι Καλές Υπηρεσίες παραμένουν, παρά τις αρχικές σκέψεις για διάλυση του γραφείου. Ο κ. Γκουτέρες δεν έχει ζητήσει καμιά μετάθεση οικονομικών πόρων από τον προϋπολογισμό περί Κύπρου, οπότε δεν μπορεί να ζητήσει τη μετακίνηση διπλωματών. Και τα δύο αυτά εργαλεία μένουν ως έχουν, καθώς παρά τις προσπάθειες της τουρκικής πλευράς να πιέσει τις εξελίξεις, τα ΗΕ είναι απρόθυμα να ταράξουν τα νερά σε ακόμα ένα μέτωπο, τη στιγμή που οργανωτικά βρίσκονται σε φάση αναβρασμού και συζήτησης για το μέλλον.

- Advertisement -

Το παράθυρο… κλειστό

Ωστόσο, αν υπάρχει κάτι στο οποίο συμφωνούν Ηνωμένα Έθνη, ε/κ και τ/κ πλευρά (άσχετα αν το καλοκαίρι η κυβέρνηση επέμενε παρά τις ενδείξεις να μεταφέρει στα ΜΜΕ το αφήγημα περί… εξελίξεων τον Σεπτέμβριο) είναι πως το περιβόητο παράθυρο ευκαιρίας για το Κυπριακό έχει κλείσει. Η Τουρκία, η οποία σύμφωνα με αναλυτές θα ήθελε λύση αλλά δεν ήταν διατεθειμένη να κάνει πρώτα κινήσεις, στρέφεται τώρα στην κόντρα με το ιρακινό Κουρδιστάν, έχει μπροστά της τις προεδρικές εκλογές του 2019 στις οποίες τα πάντα γίνονται δευτερεύοντα μπροστά στις φιλοδοξίες του Ταγίπ Ερντογάν, και βρίσκεται σε αναμονή για το πώς θα σταθεί η ΕΕ απέναντί της μετά την επανεκλογή Μέρκελ. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση όμως έχει απογοητευτεί από τη στάση των Κυπρίων ηγετών και δεν είναι έτοιμη για καμιά πρωτοβουλία, τη στιγμή που μόλις τώρα αναρρώνει από την κρίση των τελευταίων χρόνων, προσπαθεί να συνέλθει από το Brexit και έχει μπροστά της τον ενδεχομένως σοβαρότερο αποσχιστικό πονοκέφαλο του καταλανικού δημοψηφίσματος.

Στο εσωτερικό της Κύπρου, οι προεδρικές βάζουν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη σε προεκλογικό mode και του ξυπνούν σκληρότερες ρητορικές στο Κυπριακό, φέρνοντας σε αντιπαράθεση τις δυνάμεις υπέρ της λύσης ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ και αφήνοντας ανοιχτό το πεδίο στον Νικόλα Παπαδόπουλο να μιλά για αλλαγή στρατηγικής. Στην τ/κ πλευρά αναμένονται «βουλευτικές» είτε πρόωρα, νωρίς την άνοιξη ή το αργότερο μέχρι τον Μάιο, βάζοντας και τα τ/κ κόμματα σε τροχιά αντιπαράθεσης το ένα με το άλλο και με τον Μουσταφά Ακιντζί. Μια πιθανή εκλογή του Κουντρέτ Όζερσαϊ στην «πρωθυπουργία» μπορεί να εξορθολογίσει την κατάσταση, αλλά αν το UBP παραμείνει στην εξουσία θα πρέπει να περιμένουμε όλο και περισσότερα εμπόδια στις θετικές σχέσεις των κοινοτήτων.

Και φυσικά μια επιδείνωση των δυναμικών στην τ/κ κοινότητα μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε παραίτηση τον Μουσταφά Ακιντζί – του οποίου η εναπομείνασα θητεία θεωρείται από τα Ηνωμένα Έθνη ως η μόνη περίοδος για εκ νέου άνοιγμα του παράθυρου ευκαιρίας, καθώς ο Τ/Κ ηγέτης θεωρείται ο πιο συνεπής από όλους τους παίκτες (στην Κύπρο και μεταξύ των εγγυητριών) της προσπάθειας που απέτυχε στο Κραν Μοντανά.

Ο Αντόνιο και το κυπριακό group therapy

Η προσέγγιση του Αντόνιο Γκουτέρες πηγάζει από τα όσα έζησε από πρώτο χέρι στη Γενεύη στις αρχές του έτους και στη συνέχεια στο Κραν Μοντανά, και στις συνομιλίες που είχε με τους Κύπριους ηγέτες αλλά και με τις κατ’ ιδίαν συνομιλίες με τις εγγυήτριες. Και όπου αντιλήφθηκε αυτό που ξένη διπλωματική πηγή ανέφερε στον «Πολίτη»: ότι οι Κύπριοι πολιτικοί πολύ συχνά καταλήγουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης να επιδίδονται σε group therapy για το ποια πλευρά έχει αδικηθεί περισσότερο και για τα ψυχολογικά -παρά τα πολιτικά- εμπόδια που έχουν να αντιμετωπίσουν.

Πέρα από τα στερεότυπα της ε/κ και της τ/κ πλευράς για έλλειψη ειλικρίνειας από την άλλη πλευρά στην αναζήτηση για λύση, ο κ. Γκουτέρες διαπίστωσε σύμφωνα με συνομιλητές του «Πολίτη» πως υπήρξε μεγάλη πρόοδος στα εσωτερικά κεφάλαια, καθώς και πως έγινε η προεργασία για ένα πλαίσιο ασφαλείας που να αντικαθιστά τις εγγυήσεις – με άλλα λόγια θεωρούσε και ακόμα θεωρεί πως αντικειμενικά τα στοιχεία που μπορούν να συνθέσουν μια συνολική λύση υπάρχουν. Άσχετα με το αν προς το τέλος της διαδικασίας ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε ήρθε σε αντιπαράθεση κυρίως με την ε/κ πλευρά θέλοντας να προωθήσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας, θεωρεί ο κ. Γκουτέρες ότι τις αποφάσεις κλήθηκαν και καλούνταν να πάρουν οι πλευρές, οι οποίες αποδείχθηκαν κατώτερες των περιστάσεων.

Ε/Κ: Βιαστήκαμε για sunset

Για την ε/κ πλευρά, η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί στα Ηνωμένα Έθνη είναι πως ενώ πάντα δηλώνει έτοιμη και εμπλέκεται ενεργά και σοβαρά στη διαδικασία, τις ώρες των αποφάσεων περνά σε αμυντική στάση.
Συγκεκριμένα, όπως πληροφορείται ο «Πολίτης», στη συνάντηση που είχαν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Αντόνιο Γκουτέρες πριν το δείπνο της 6ης Ιουλίου, ο γ.γ. του ΟΗΕ τους μετέφερε πως η Τουρκία ήταν έτοιμη να δεχθεί κατάργηση εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων από την πρώτη ημέρα της λύσης. Αυτό που εκκρεμούσε σε αυτό το κεφάλαιο, βάσει του πλαισίου Γκουτέρες, ήταν η συζήτηση σε επίπεδο πρωθυπουργών των εγγυητριών για το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης και αν αυτή θα γινόταν στη βάση ενός review clause (αναθεώρησης της στρατιωτικής παρουσίας) ή sunset clause (αποχώρηση σε συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία).

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η εξέλιξη αυτή πανικόβαλε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ο οποίος μπαίνοντας σε θέση άμυνας επέμενε πως θα έπρεπε να υπάρξει πλήρης αποχώρηση μέχρι συγκεκριμένη ημερομηνία, για να λάβει την επίμονη απάντηση Τσαβούσογλου στο τραπέζι περί αναθεώρησης σε 15 χρόνια. Ωστόσο, αυτό ήταν ένα θέμα που δεν μπορούσε να συζητηθεί και να κλείσει σε αυτό το επίπεδο βάσει του πλαισίου, ενώ και ο Τούρκος ΥΠΕΞ παρά την επιμονή του πως είχε πλήρη εξουσιοδότηση, δεν μπορούσε να πάρει απόφαση στο συγκεκριμένο θέμα.

Τ/Κ: Ανασφάλεια και υπερβολή

Για την τ/κ πλευρά, τα Ηνωμένα Έθνη αναγνωρίζουν τη διαπίστωση στην οποία επιμένουν ε/κ πηγές: ότι υπήρξαν υπερβολικές διεκδικήσεις σε θέματα τα οποία θα μπορούσαν να είχαν κλείσει, ως αποτέλεσμα της ανασφάλειας που προκάλεσε η προοπτική της κατάργησης των εγγυήσεων. Τάση την οποία ενίσχυσε καθοριστικά και η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των ηγετών, δίνοντας έτσι περισσότερο περιθώριο για σκληρότερη στάση σε μέλη της τ/κ αντιπροσωπείας, αλλά και μειώνοντας τη διάθεση του Μουσταφά Ακιντζί να βοηθήσει την ε/κ πλευρά με τη στάση του.

Η στάση αυτή μεταφράστηκε σε επιμονή στη διασφάλιση τ/κ πλειοψηφίας στην ιδιοκτησία γης στη βόρεια πολιτεία από την πρώτη ημέρα της λύσης, μέσω της ρύθμισης των εναπομεινάντων κριτηρίων για όσο το δυνατόν πιο αυτόματη διευθέτηση των διεκδικήσεων. Υπενθυμίζεται πως η ε/κ πλευρά προκρίνει τόσο για επικοινωνιακούς όσο και για ουσιαστικούς λόγους όπως η λειτουργία της Επιτροπής Περιουσιών διέπεται από διαδικασίες – οι οποίες εκ των πραγμάτων μπορούν να οδηγήσουν σε τ/κ πλειοψηφία στην ιδιοκτησία, αλλά όχι αμέσως.

Παράλληλα η τ/κ πλευρά επέμενε, επικαλούμενη την ανασφάλεια που θα προκαλούσε η ριζική αλλαγή του συστήματος εγγυήσεων, στην αλλαγή της αναλογίας Ελλήνων και Τούρκων που θα τύγχαναν ισότιμη μεταχείριση στην Κύπρο από το 4 προς 1 της μέχρι πρόσφατα σύγκλισης στο 1 προς 1.

Πηγή

- Advertisement -

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΙΣ