Η ιστορία μιας δυνατής Σιφναίας που πάλεψε και παλεύει για την πραγματική ελευθερία
Το Μαρώ της Σίφνου
Γράφει η Ιουστίνη Φραγκούλη-ΑργύρηΔημοσιογράφος και Συγγραφέας
Τη λένε το Μαρώ, γιατί εκεί στη Σίφνο όλα τα γυναικεία ονόματα παίρνουν τη χροιά του ουδέτερου, σαν τα κορίτσια που δεν μεγάλωσαν ποτέ. Το Μαρώ είναι μια φυσιογνωμία του νησιού, που στα 56 της χρόνια έχει κάνει τα πάντα μόνη της μεγαλώνοντας δυο κόρες, καλλιεργώντας την δύσγονη κυκλαδίτικη νησί και δημιουργώντας μια ξενοδοχειακή μονάδα που φέρει το όνομά της στο Κάτω Πετάλι, αττενίζοντας το γραφικό χωριό Κάστρο.
Το Μαρώ φοράει μονίμως παντελόνια, πουκάμισα και στολίζει το κεφάλι της με ένα καπέλο, ανάλογα με το χρωματισμό που θα επιλέξει για την ημέρα της. Γι’ αυτό όταν θα μπεις στην κομψή ρεσεψιόν της πανσιόν της, θα προσέξεις ένα τοίχο όπου είναι κρεμασμένα τα καπελίνα της. Στη μια πλευρά της πανσιόν είναι κρυμμένος ο ξυλόφουρνος, εκεί που το Μαρώ συντελεί όλα τα μαγειρικά της θαύματα.
«Γεννήθηκα εδώ στη Σίφνο το 1960 από γονείς αγρότες. Τελείωσα την Τρίτη Γυμνασίου, αλλά ο αδελφός μου σπούδαζε στην Αθήνα και δεν υπήρχαν χέρια για τη γη μας. Ετσι, σταμάτησα το σχολείο για να βοηθάω στη γεωργία και την κτηνοτροφία, άλλωστε απο 7 χρονών δούλευα στα χωράφια μας κι από τότε δεν σταμάτησα να δουλεύω ούτε λεπτό».
-Κι ο γάμος, η οικογένεια;
Παντρεύτηκα 19 χρονών τον Απόστολο, που ήταν ναυτικός. Παντρεύτηκα για να αποκτήσω την ελευθερία μου από το σπίτι, γρήγορα ήρθε η πρώτη μου κόρη η Φλώρα και μετά η δεύτερη, το Ρηνιώ μου. Έτσι, έγινα μάνα και έβαλα περισσότερες υποχρεώσεις στη ζωή μου.
Γι’ αυτό άρχισε παράλληλα με τις αγροτικές δουλειές να στήνει εστιατόρια, ψαροταβέρνες, τα οποία όμως είχαν περιορισμένη διαδρομή στο νησί που ακόμη δεν είχε τουριστικοποιηθεί. Ετσι, στράφηκε προς τα Ελληνικά Ταχυδρομεία:
«Έγινα ταχυδρομικός εργολάβος, δηλαδή με ένα φορτηγό κουβαλούσα τα γράμματα απο το καράβι στο ταχυδρομείο της Απολλωνίας και τανάπαλιν… Πολλές φορές με έκλεινε το πλοίο μέσα και με ανέβαζε στον Πειραιά και πάλι πίσω. Ηταν δύσκολες εποχές ,το ψωμί έβγαινε με μεγάλο κόπο. Ταυτόχρονα δούλευα στους αγρούς, έκανα γεώτρηση στο κτήμα, φύτεψα ζαρζαβατικά. Είχα επίσης ζώα που τα πρόσεχα σαν κόρη οφθαλμού γιατί μου έδιναν το γάλα, τα αυγά, το κρέας τους κι έτσι πορευόμουνα σε ένα αγώνα δρόμου να αναθρέψω τα κορίτσια μου. Ο άντρας μου έγινε καθαριστής του Δήμου, πρόσφερε κι αυτός ό,τι μπορούσε».
Έτσι μεγάλωσε τα κορίτσια της που άρχισαν να την βοηθάνε στις δουλειές, ενώ παράλληλα τελείωσαν το σχολείο:
«Σήμερα έχω 20 πρόβατα, 20 κατσίκια, 40 κουνέλια και κοτόπουλα. Δεν παραπονιέμαι, η γή μου έχει γίνει εύφορη, παράγω και πουλάω στη στράτα ακόμη τα ζαρζαβατικά. Και μαγειρεύω, αυτό είναι το πάθος μου».
-Ναι είσαι μαγείρισσα ξακουστή, η σεφ του νησιού απ΄ ό,τι αντιλαμβάνομαι…
Ναι μου αρέσει το μαγείρεμα, είναι τόσο ανταποδοτικό. Μου αρέσει να βλέπω τα ευχαριστημένα πρόσωπα των ανθρώπων που γεύονται τα φαγητά μου. Φτιάχνω το μαστέλο, που είναι κατσίκι μαγειρεμένο στον ξυλόφουρνο από το βράδυ ως το πρωί με κρασί, άνιθο, αλάτι, πιπέρι.
Κάνω καπαροσαλάτα γιατί εδώ μαζεύουμε άγρα κάπαρη και την βράζω με κρεμμύδι, δάφνη, λάδι, ξύδι… Και βέβαια, η ρεβιθόσουπα και η φάβα είναι από τα καθημερινά πιάτα μας στο νησί.
-Και όλα αυτά βγαίνουν από τη γη σας;
Μα βέβαια, όλα τα υλικά προέρχονται από τη Σιφναίικη γη, ακόμη και το λάδι είναι βιολογικό και το κρασί από τα τοπικά αμπέλια. Δεν έχω παράπονο, αγαπάω τη γη κι αυτή μου ανταποδίδει τα ίσια. Ποτέ δεν έχω αποτύχει στα προϊόντα.
-Ασχολείσαι και με την τυροκομία;
Φτιάχνω τη μανούρα, το ντόπιο τυρί της Σίφνου, που την έχω εμπλουτίσει με διάφορα υλικά. Δηλαδή μανούρα με πιπέρι και μανούρα με βότανα (δεντρολίβανο, θυμάρι, φασκόμηλο) και γίνεται ανάρπαστη απο τον κόσμο.
-Και πώς περνάς τη ζωή εδώ το χειμώνα που όλα ησυχάζουν;
Είμαι ενεργό μέλος στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού, είμαι μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου και βοηθάμε ενεργά για να εξελίσσεται το νησί και να κρατάει τη νεολαία.
Οι χειμώνες δεν είναι δύσκολοι, ησυχάζουμε. Οι βόλτες είναι να πηγαίνουμε την Κυριακή στην εκκλησιά και να παρευρισκόμαστε στα πανηγύρια του νησιού. Η Σίφνος έχει 380 εκκλησιές, τις οποίες συντηρούν οι νησιώτες. Κάθε οικογένεια παίρνει την εικόνα μιας εκκλησιάς για ένα χρόνο στο σπίτι και φροντίζει να επισκευάσει και να ασπρίσει το ναό για το επόμενο πανηγύρι. Όσοι αναλαμβάνουν αυτή την ευθύνη λέγονται «πανηγυράδες».
Όσο για ιατρική περίθαλψη, είναι φτωχή η παροχή στο νησί μέσα από ένα αγροτικό ιατρείο: «Γι’ αυτό είμαστε τόσο βαθιά θρησκευόμενοι, γιατί μόνο ο Θεός μπορεί να μας χαρίσει την υγειά μας στο νησί που απομονώνεται τους χειμώνες με τον άγριο καιρό».
Το Μαρώ, μια σύγχρονη γυναίκα της Σίφνου, μια γυναίκα που πήρε της ζωή της στα χέρια της και την έκανε παιδιά, πανσιόν, ωραία μαγειρέματα και προπάντων ευγνωμοσύνη στο Θεό για όσα καλά της δίνει.
Η προσωπικότητά της επικρατεί στο νησί, το καπελάκι της προσυπογράφει την «αντρίκια» εντιμότητά της, το ταλέντο της διοχετεύεται στη μαγειρική. Το Μαρώ είναι συνώνυμο της Σίφνου και της ομορφιάς της.
