Ποιες είναι οι απόψεις των Ελλήνων για τους κεφαλαιακούς ελέγχους.
ΤτΕ: Τουλάχιστον 2 χρόνια ακόμα capital controls «βλέπουν» οι πολίτες
Σημαντικά ευρήματα για τον αντίκτυπο που έχουν οι κεφαλαιακοί περιορισμοί τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών όσο και στην επιχειρηματική δραστηριότητα αποκαλύπτει η πρώτη έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος από την Alvarez & Marsal και την Kantar TNS.
Σκοπός της έρευνας είναι να αποτυπώσει τις απόψεις και εκτιμήσεις του κοινού και των επιχειρήσεων, όπως έχουν τη δεδομένη χρονική στιγμή της διεξαγωγής της, σε διάφορα ζητήματα συναφή με τους περιορισμούς, όπως ο αντίκτυπος τους στην οικονομία και οι δυνητικές συνέπειες της σταδιακής χαλάρωσής τους.
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι τα εξής: Οι πολίτες στην πλειοψηφία τους εξαντλούν το μηνιαίο όριο αναλήψεων, οι επιχειρήσεις επηρεάστηκαν αρνητικά και περιόρισαν τις επενδύσεις, ενώ παράλληλα αυξήθηκε σημαντικά η χρήση πλαστικού χρήματος.
Πιο αναλυτικά, η πλειονότητα των ερωτηθέντων δεν εκτιμά ότι οι περιορισμοί θα καταργηθούν προτού παρέλθουν δύο χρόνια. Οι συμμετέχοντες στις συνεντεύξεις των μεγάλων επιχειρήσεων και θεσμικών φορέων αναγνωρίζουν ότι πρέπει πρώτα να επιτευχθούν κάποια άλλα ορόσημα, μεταξύ των οποίων η βελτίωση της εμπιστοσύνης στην οικονομία, στο πολιτικό σύστημα και στον τραπεζικό τομέα, η υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής, η αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η οικονομική ανάπτυξη.
Επιδράσεις των περιορισμών
- Οι ερωτηθέντες από το ευρύ κοινό δήλωσαν ότι έχουν επηρεαστεί από τους περιορισμούς. Το 48% ανέφερε ότι συχνά ή σχεδόν πάντα εξαντλεί το όριο ανάληψης μετρητών, ενώ το 62% δήλωσε ότι έχει μειώσει τη χρήση μετρητών από την επιβολή των περιορισμών και έπειτα.
- Οι περιορισμοί που σχετίζονται με τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό είναι λιγότερο δεσμευτικοί για τα νοικοκυριά: το 69% του κοινού ανέφερε ότι τα όρια για τη μεταφορά χρηματικών ποσών στο εξωτερικό δεν έχουν κανέναν αντίκτυπο στο νοικοκυριό του.
- Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, οι περιορισμοί είχαν αντίκτυπο στα χρηματοοικονομικά τους: η έγκαιρη είσπραξη από τους πελάτες και οι όροι πληρωμής των προμηθευτών (π.χ. ρήτρα προπληρωμής σε μετρητά) ήταν οι τομείς όπου οι επιχειρήσεις αντιμετώπισαν τα μεγαλύτερα προβλήματα μετά την επιβολή των περιορισμών:
- Το 51% του συνόλου των επιχειρήσεων ανέφερε ότι έχει επηρεαστεί αρνητικά η έγκαιρη εξόφλησή τους από τους πελάτες, με το πρόβλημα αυτό να είναι εντονότερο για τις μικρού μεγέθους επιχειρήσεις με 5-9 εργαζομένους (68%) και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του χονδρικού και λιανικού εμπορίου (65%).
- Το 51% του συνόλου των επιχειρήσεων ανέφερε ότι οι όροι πληρωμής των προμηθευτών επηρεάστηκαν αρνητικά λόγω των περιορισμών. Η αρνητική επίδραση ήταν εντονότερη στις επιχειρήσεις που απασχολούν 10-19 εργαζομένους, καθώς 67% εξ αυτών αναφέρουν ότι επηρεάστηκαν αρνητικά σε κάποιο βαθμό. Το 69% των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο επίσης ανέφερε αρνητικό αντίκτυπο στους όρους πληρωμής των προμηθευτών.
Ο αντίκτυπος των περιορισμών στα χρηματοοικονομικά των επιχειρήσεων διαφοροποιείται όσον αφορά τις επιχειρήσεις που παρουσιάζουν εισαγωγική/εξαγωγική δραστηριότητα. Τόσο οι εισαγωγείς όσο και οι εξαγωγείς επηρεάστηκαν αρνητικά, κυρίως ως προς την έγκαιρη είσπραξη από τους πελάτες και τους όρους πληρωμής των προμηθευτών (όπως ανέφεραν τα 3/4 των εισαγωγέων και το 43%-45% των εξαγωγέων). Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις όμως αντιμετώπισαν μεγαλύτερες δυσκολίες σε σχέση με τις εισαγωγικές – αλλά και σε σχέση με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις – ως προς τη λήψη ενέγγυων πιστώσεων και την έκδοση εγγυητικών επιστολών (όπως ανέφερε το 25%).
Για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις (με 50 και άνω εργαζομένους), οι αυστηρότεροι όροι πληρωμής των προμηθευτών (π.χ. προπληρωμή του εμπορεύματος σε μετρητά) ήταν το συχνότερο πρόβλημα που αντιμετώπισαν (56%).
Οι περιορισμοί είχαν αντίκτυπο στη λειτουργία των επιχειρήσεων: το 53% του συνόλου των επιχειρήσεων ανέφερε αρνητική επίδραση στη ζήτηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους εξαιτίας των περιορισμών. Η ολοκλήρωση παραγγελιών ήταν ο δεύτερος σε συχνότητα απαντήσεων τομέας στον οποίο αντιμετώπισαν προβλήματα οι επιχειρήσεις λόγω των περιορισμών (σύμφωνα με το 47% του συνόλου των επιχειρήσεων).
Το πιο συνηθισμένο μέτρο στο οποίο προσέφυγαν οι επιχειρήσεις για να μετριάσουν τις επιδράσεις των περιορισμών ήταν η αύξηση της χρήσης υπηρεσιών e-banking (όπως δήλωσε το 59% του συνόλου των επιχειρήσεων). Η εγκατάσταση τερματικού αποδοχής καρτών (POS) ήταν το δεύτερο συνηθέστερο μέτρο που εφαρμόστηκε από τις επιχειρήσεις (50% του συνόλου των επιχειρήσεων).
Ένα υψηλό ποσοστό των μεγάλων επιχειρήσεων (38%) οδηγήθηκε σε νέα ή ενέτεινε υπάρχουσα συνεργασία με τράπεζα του εξωτερικού.
Ως αποτέλεσμα, η χρήση καρτών πληρωμών (πιστωτικών/χρεωστικών) και υπηρεσιών e-banking ενισχύθηκε σημαντικά: το 69% του κοινού ανέφερε στροφή από τα μετρητά προς τη χρήση καρτών πληρωμών και το 32% προς τη χρήση υπηρεσιών e-banking.
Μία στις δύο επιχειρήσεις θεωρεί ότι έχει επιλύσει σε μεγάλο βαθμό ή αρκετά διάφορα προβλήματα που προέκυψαν από τους περιορισμούς (25% σε μεγάλο βαθμό και 26% αρκετά). Τα μεγαλύτερα προβλήματα εξακολουθούν να τα αντιμετωπίζουν οι μικρότερες επιχειρήσεις και όσες δραστηριοποιούνται στη βιομηχανία (το 24% και το 28% αντίστοιχα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες). Αντίθετα, η συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων επιχειρήσεων (50+ εργαζόμενοι) φαίνεται να έχει επιλύσει τα συναφή προβλήματα (μόνο το 12% δηλώνει ότι συνεχίζει να αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες).
Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν εν πολλοίς επιλύσει τα προβλήματα που προέκυψαν από τους περιορισμούς: πάνω από μία στις δύο επιχειρήσεις ανέφερε ότι «δεν υπάρχουν προβλήματα σήμερα» (55%). Οι εισαγωγικές επιχειρήσεις, και οι επιχειρήσεις γενικότερα, ανέφεραν πιο συχνά ότι εξακολουθούν να έχουν προβλήματα εξαιτίας των περιορισμών (τα οποία σχετίζονται κυρίως με τη διαχείριση πληρωμών στο εξωτερικό σύμφωνα με το 44% των πρώτων – και την έγκαιρη είσπραξη από τους πελάτες σύμφωνα με το 37% των τελευταίων).
Οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει τις επενδυτικές αποφάσεις των επιχειρήσεων. Παρόλο που ένα μικρό ποσοστό των επιχειρήσεων δήλωσε ότι τα επενδυτικά τους σχέδια εγκαταλείφθηκαν λόγω των περιορισμών (16% του συνόλου των επιχειρήσεων), παρόμοιο ήταν και το ποσοστό (15%) που δήλωσε ότι δεν επηρεάστηκαν καθόλου. Ωστόσο, φαίνεται ότι η επιβολή των περιορισμών είχε αντίκτυπο στο μέγεθος και το χρόνο υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων:
Το 34% των επιχειρήσεων απάντησε ότι τα επενδυτικά σχέδια περιορίστηκαν και το 23% ότι αναβλήθηκαν.
Οι περιορισμοί είχαν δυσμενέστερη επίδραση στα επενδυτικά σχέδια των μικρότερων επιχειρήσεων από ό,τι των μεγαλύτερων:
- Ενώ το 16% των μικρών επιχειρήσεων (1-4 απασχολούμενοι) ανέφερε ότι εγκατέλειψαν τα επενδυτικά τους σχέδια, η συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων επιχειρήσεων (50+ απασχολούμενοι) δεν αναγκάστηκε να τα εγκαταλείψει (μόλις το 2% ανέφερε την εγκατάλειψή τους).
- Κατά ένα μεγάλο μέρος, οι μικρές και οι μεγάλες επιχειρήσεις ανέφεραν ότι περιόρισαν το μέγεθος των επενδύσεών τους (κατά 34% και 40% αντίστοιχα).
- Μάλιστα, μία στις τρεις μεγάλες επιχειρήσεις ανέφερε ότι δεν άλλαξε καθόλου τα επενδυτικά της σχέδια (34% των επιχειρήσεων), σε σύγκριση με μόλις το 15% των μικρών επιχειρήσεων.
Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2017 και περιλάμβανε τηλεφωνικές συνεντεύξεις με 2.000 άτομα από το γενικό πληθυσμό σε πανελλήνια κλίμακα, τηλεφωνικές συνεντεύξεις με 300 εύπορους καταναλωτές από διάφορους δήμους στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, τηλεφωνικές συνεντεύξεις με 500 επιχειρήσεις (μικρές, μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις) σε πανελλήνια κλίμακα, συνεντεύξεις με υψηλόβαθμα στελέχη Μεγάλων Επιχειρήσεων και Θεσμικών Φορέων: προσωπικές συνεντεύξεις με υψηλόβαθμα στελέχη 15 μεγάλων επιχειρήσεων και θεσμικών φορέων.
Περισσότερες δημοσιεύσεις της κατηγορίας Οικονομία ΕΔΩ
