Το EIU έχει εξετάσει τα εννέα πιθανά αρνητικά σενάρια που ακολουθούν, μετρώντας τους κινδύνους όσον αφορά την πιθανότητα και το επίπεδο επίπτωσης στο παγκόσμιο ετήσιο ΑΕΠ.
Η τελευταία πρόβλεψη του Economist Intelligence Unit (EIU) υπογραμμίζει τον κίνδυνο από τη Βόρεια Κορέα, από την κλιμάκωση της διαμάχης για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και το ενδεχόμενο και άλλες χώρες της ΕΕ να εγκαταλείψουν την ευρωζώνη. Όσον αφορά την παγκόσμια οικονομία, άλλοι βασικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν την επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας, την πτώση των τιμών του πετρελαίου και την πιθανότητα κατάρρευσης της χρηματιστηριακής αγοράς στην Αμερική. Το EIU έχει εξετάσει τα εννέα πιθανά αρνητικά σενάρια που ακολουθούν, μετρώντας τους κινδύνους όσον αφορά την πιθανότητα και το επίπεδο επίπτωσης στο παγκόσμιο ετήσιο ΑΕΠ.
Μία μεγάλη στρατιωτική αντιπαράθεση στην κορεατική χερσόνησο: Χαμηλός κίνδυνος, πολύ υψηλός αντίκτυπος
Οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί το 2017 στην κορεατική χερσόνησο, μετά την πρόοδο της Βόρειας Κορέας στα πυρηνικά και την σκληρή στάση του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στο αδίστακτο καθεστώς. Το EIU αναφέρει: “Ο συνδυασμός μιας πιο επιθετικής στάσης από τις ΗΠΑ και η πιθανότητα να καταστεί η Βόρεια Κορέα πλήρες πυρηνικό κράτος, ικανό να χτυπήσει την ηπειρωτική Αμερική μέχρι το 2018 ή στις αρχές του 2019, θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση των μεγάλων ένοπλων συγκρούσεων. Πράγματι, οι κίνδυνοι θα αυξηθούν τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ ορισμένοι στις ΗΠΑ ζητούν προληπτική επίθεση πριν η Βόρεια Κορέα αποκτήσει την ικανότητα να εκτοξεύσει διηπειρωτικούς πυρηνικούς πυραύλους.
Ωστόσο, σύμφωνα με ένα τέτοιο σενάριο, η Βόρεια Κορέα θα απαντήσει σίγουρα με συμβατικά όπλα και ενδεχομένως πυρηνικούς πυραύλους μικρότερης εμβέλειας, προκαλώντας καταστροφές στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία ειδικότερα, με τεράστιο ανθρώπινο κόστος και με την καταστροφή μεγάλων παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού”.
Το σημαντικό ανθρώπινο κόστος του πολέμου δρα επίσης ως ο ισχυρότερος αποτρεπτικός παράγοντας, ενώ η θέση των ΗΠΑ μπορεί να αλλάξει, από την επιθετικότητα στον περιορισμό μεσοπρόθεσμα.
Η μεγάλη αύξηση της παγκόσμιας τρομοκρατίας συντελεί στην αίσθηση απομονωτισμού: μέτριος κίνδυνος, υψηλός αντίκτυπος
Παρά το γεγονός ότι το ISIS έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειάς του στη Συρία και το Ιράκ, η παγκόσμια τρομοκρατική απειλή συνεχίζεται στο νέο έτος. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του EIU: “Οι εδαφικές απώλειες στην πραγματικότητα αυξάνουν τον κίνδυνο παγκόσμιας ασφάλειας, καθώς οι τζιχαντιστές που επιστρέφουν τώρα έχουν μεγαλύτερο κίνητρο να διαπράξουν τρομοκρατικές επιθέσεις σε χώρες του κόσμου, τόσο για να συνεχίσουν τον πόλεμο με μία νέα μορφή όσο και για να διατηρήσουν τη σημασία της ομάδας. “Άλλες τζιχαντιστικές ομάδες – κυρίως η Αλ Κάιντα – θα μπορούσαν επίσης να αναζωπυρωθούν καθώς το χαλιφάτο του ISIS καταστρέφεται”.
Μία μεγάλη κυβερνοεπίθεση καταστρέφει εταιρικές και κυβερνητικές δραστηριότητες: μέτριος κίνδυνος, υψηλός αντίκτυπος
Το EIU αναφέρει: “Υπήρξε μια σειρά από πρόσφατες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων επιθέσεων Wannacry και Petya, οι οποίες έχουν πλήξει πολυάριθμα παγκόσμια δίκτυα, παρόλο που οι ζημίες που έγιναν μέχρι τώρα ήταν σχετικά περιορισμένες. Υπάρχει, ωστόσο, ο κίνδυνος να αυξηθεί η συχνότητα και η σοβαρότητα των επιθέσεων στο βαθμό που τα εταιρικά και κυβερνητικά δίκτυα θα μπορούσαν να μειωθούν ή να χειραγωγηθούν για παρατεταμένο χρονικό διάστημα”.
Πολλές χώρες αποχωρούν από την ευρωζώνη: Πολύ χαμηλός κίνδυνος, πολύ υψηλός αντίκτυπος
Το EIU αναφέρει: “Το γεγονός η Ελλάδα να εγκαταλείψει τη ζώνη του ευρώ τα επόμενα χρόνια είναι ήδη μέρος της βασικής μας πρόβλεψης. Η προοπτική να ακολουθήσουν περισσότερες χώρες δεν υπάρχει, αλλά περαιτέρω αποχωρήσεις θα ήταν πολύ επιζήμιες τόσο για την ευρωπαϊκή όσο και για την παγκόσμια οικονομία”. Στην Ιταλία, υπάρχει λαϊκή δυσαρέσκεια καθώς και αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα των επόμενων γενικών εκλογών και την κακή κατάσταση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
Οι συγκρούσεις συμφερόντων στη Μέση Ανατολή να προκαλέσουν την κατάρρευση των παγκόσμιων αγορών ενέργειας: Χαμηλός κίνδυνος, πολύ υψηλός αντίκτυπος
Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν “μικρό αλλά αξιοσημείωτο κίνδυνο” απόλυτης σύγκρουσης τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με το EIU. Η Σαουδική Αραβία υιοθέτησε μια πιο επιθετική προσέγγιση στη Μέση Ανατολή, επιβάλλοντας ένα μποϊκοτάζ στο Κατάρ και οδηγώντας σε στρατιωτική παρέμβαση στην Υεμένη. Το μποϊκοτάζ, από τη Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της, ώθησε το Κατάρ πιο κοντά στο Ιράν, με την Τουρκία να αυξάνει τη στρατιωτική παρουσία της στο Κατάρ.
Το EIU σημειώνει: “Αυτό, με τη σειρά του, ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενός άξονα Σαουδικής Αραβίας – Αιγύπτου -ΗΑΕ, υπογραμμίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η αντιπαλότητα Σαουδικής Αραβίας – Ιράν δημιουργεί και εδραιώνει τους διαχωρισμούς στην περιοχή, καθώς οι χώρες αναγκάζονται όλο και περισσότερο να επιλέγουν πλευρές. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε χώρα με ενδεχομένως αντικρουόμενα συμφέροντα στον ανταγωνισμό πιθανότατα θα υποφέρει από μια αποσταθεροποιητική αντιπαράθεση μεσοπρόθεσμα, είτε μέσω έμμεσης στρατιωτικής δράσης είτε μέσω της χρηματοδότησης ανταγωνιστικών πολιτικών ομάδων”.
Οι εδαφικές διαμάχες στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας οδηγούν σε ξέσπασμα εχθροπραξιών: Μέτριος κίνδυνος, υψηλός αντίκτυπος
Καθώς η παγκόσμια δύναμη της Κίνας μεγαλώνει, το EIU προειδοποίησε ότι ένα “πιθανό σημείο ανάφλεξης” θα μπορούσε να είναι η διαμάχη της Θάλασσας της Νότιας Κίνας μεταξύ της Κίνας και αρκετών χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Όπως αναφέρει: “Η επιτάχυνση των μέτρων επαναπόκτησης των νησιών της Κίνας ή η δήλωση μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη συγκεκριμένη περιοχή είναι ξεχωριστές πιθανότητες. Η κεντρική μας άποψη είναι ότι μια εκδήλωση στρατιωτικής σύγκρουσης που προκύπτει από την εδαφική διαμάχη είναι απίθανη. Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα ότι οι συγκρούσεις μικρής κλίμακας θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σε σοβαρότερο συμβάν”.
Η Κίνα υφίσταται μια ασταθή και παρατεταμένη οικονομική ύφεση: μέτριος κίνδυνος, πολύ υψηλός αντίκτυπος
Το EIU αναμένει ότι η Κίνα θα αντιμετωπίσει μια “μετρούμενη και καθοδηγούμενη από την πολιτική οικονομική ύφεση” ξεκινώντας από το 2018. Όπως προειδοποιεί, οι αρχές ενδέχεται να μην είναι σε θέση “να αποτρέψουν πτωχεύσεις στον αδιαφανή τομέα της σκιώδους οικονομίας”, ενώ οι προσπάθειες επιβράδυνσης της πιστωτικής επέκτασης θα μπορούσαν να αποδειχθούν “πιο αποδιοργανωτικές από ό, τι αναμενόταν”.
Και προσθέτει: “Η έκρηξη της πιστωτικής φούσκας σε άλλα μέρη συσχετίζεται συνήθως με εντονότερη επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης και, εάν συνοδεύεται από πτώση των τιμών των κατοικιών, η κυβέρνηση μπορεί να προσπαθήσει να διατηρήσει τον έλεγχο της οικονομίας – ειδικά αν κάποιες από τις μικρές και μεσαίες τράπεζες της Κίνας, οι οποίες εξαρτώνται περισσότερο από τη χονδρική χρηματοδότηση, καταρρεύσουν. “Εάν η κινεζική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να αποτρέψει μια άτακτη οικονομική καθοδική πορεία, αυτό θα οδηγήσει σε πολύ χαμηλότερες παγκόσμιες τιμές βασικών προϊόντων, ιδιαίτερα στα μέταλλα”.
Οι χρηματιστηριακές αγορές των ΗΠΑ υποχωρούν, αποσταθεροποιώντας την παγκόσμια οικονομία: μέτριος κίνδυνος, πολύ υψηλός αντίκτυπος
Το EIU αναφέρει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ πρέπει να χαλαρώσει σταδιακά το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) και να ενισχύσει τη νομισματική πολιτική. “Καθώς συμβαίνει αυτό υπάρχει ο κίνδυνος οι τιμές των μετοχών να καταρρεύσουν στις ΗΠΑ, γεγονός που πιθανώς θα προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση σε όλο τον κόσμο”.
Η τιμή του πετρελαίου βυθίζεται μετά την κατάρρευση της συμφωνίας του ΟΠΕΚ: μέτριος κίνδυνος, μέτριος αντίκτυπος
Το EIU ανέφερε ότι υπάρχει κίνδυνος η συμφωνία του ΟΠΕΚ με τη Ρωσία να καταρρεύσει, οδηγώντας σε πτώση της τιμής του πετρελαίου, προκαλώντας αναταράξεις σε όλο τον κόσμο. Όπως τονίζει: “Οι παραγωγοί του ΟΠΕΚ και η Ρωσία συμφώνησαν να επεκτείνουν τις περικοπές παραγωγής τους μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 2018. Μετά από αυτό, το σύστημα ποσοστώσεων αναμένεται να μειωθεί μόνο σταδιακά. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος να καταρρεύσει η συμφωνία του ΟΠΕΚ”.
