Νέα έκθεση για τις ΑμερικανοΤουρκικές σχέσεις.
<<ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ>>
Press Room { ΔΕΣΠΟΙΝΑ Θ. ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ } Σε νέα -ενημερωμένη- έκθεση για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις προχώρησε η αρμόδια ερευνητική ομάδα του Κογκρέσου στις 15 Φεβρουαρίου, ύστερα από τους καταστροφικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, αναλύοντας τις επιπτώσεις τους στην Τουρκία.
Στο κεφάλαιο που αναφέρεται στις συνέπειες των καταστροφικών σεισμών σημειώνονται τα εξής: “Στις 6 Φεβρουαρίου δύο μεγάλοι σεισμοί (μεγέθους 7,8 και 7,5 βαθμών) έπληξαν τη νότια Τουρκία. Οι ζημιές στις περιοχές της Τουρκίας και της Συρίας, και οι επακόλουθες επιπτώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, προκάλεσαν τον θάνατο σε περισσότερους από 35.000 ανθρώπους στην Τουρκία και 5.000 στη Συρία (σ.σ. μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου), και τον τραυματισμό περισσότερων από 100.000, επηρεάζοντας άμεσα τις συνθήκες διαβίωσης και την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Καθώς οι τουρκικές αρχές συντονίζουν την ανθρωπιστική ανταπόκριση που περιλαμβάνει σημαντική διεθνή βοήθεια, διευκολύντοντας την πρόσβαση στη Συρία, παρατηρητές προσπάθησαν να αξιολογήσουν (1) τους παράγοντες που συνέβαλαν στις ζημιές και την έκτασή τους, (2) τις προσπάθειες να βοηθηθούν τα θύματα και οι οικογένειές τους, και (3) τις τωρινές και τις μελλοντικές ανάγκες. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν παράσχει ή ανακοινώσει την παροχή βοήθειας στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων 85 εκατομμυρίων δολαρίων σε επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια και την ανάπτυξη ελικοπτέρων μεταφοράς στην αεροπορική βάση Incirlik της Τουρκίας.
Η κρίση επηρεάζει την πολιτική, την κοινωνία και την οικονομία της Τουρκίας, ιδίως καθώς η χώρα προετοιμάζεται για τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές. Η Βουλή ενέκρινε τρίμηνη κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις δέκα νότιες τουρκικές επαρχίες που έχουν πληγεί. Οι επαρχίες αυτές αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Τουρκίας και το 15% του πληθυσμού και φιλοξενούν χιλιάδες πρόσφυγες από τον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Οι αναλυτές εξετάζουν πώς η κρίση θα επηρεάσει την στήριξη στον πρόεδρο Ερντογάν και την κυβέρνησή του. Ο μεγάλος σεισμός του 1999 στη βορειοδυτική Τουρκία στοίχισε τη ζωή σε περίπου 18.000 ανθρώπους, προτρέποντας σε νομικές και ρυθμιστικές προσπάθειες για τη βελτίωση της ασφάλειας των κτιρίων. Ωστόσο, ορισμένα μέσα ενημέρωσης και πολιτικοί της αντιπολίτευσης ισχυρίζονται ότι τα χρόνια πριν από τους σεισμούς του 2023, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και εργολάβοι έδιναν προτεραιότητα στα οικονομικά οφέλη έναντι της τήρησης των κατασκευαστικών πρωτοκόλλων, συμβάλλοντας τουλάχιστον εν μέρει στο εύρος των ζημιών και των θανάτων. Ο Ερντογάν κατήγγειλε την κριτική εναντίον του ή της κυβέρνησής του ως υποδαύλιση της διχόνοιας, με το υπουργείο Δικαιοσύνης της Τουρκίας να διατάσει τους εισαγγελείς να δημιουργήσουν “μονάδες διερεύνησης εγκλημάτων σεισμού” για να εξετάσουν ποινικές παραβάσεις για εργασίες που δεν έγιναν σωστά. Ο Ερντογάν αναγνώρισε ότι υπήρξαν ορισμένα προβλήματα στην αρχική αντίδραση της κυβέρνησης, αποδίδοντας την καταστροφή κυρίως στο μέγεθος των σεισμών. Ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση θα προετοιμάσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης και ανοικοδόμηση των κατοικιών εντός ενός έτους”.
Σε άλλο κεφάλαιο, αναφορικά με τις μεγαλύτερες οικονομικές προκλήσεις, -πάντα ως προς τις επιπτώσεις των σεισμών- σημειώνεται:
“Το κόστος της συνεχιζόμενης ανθρωπιστικής βοήθειας και της ανοικοδόμησης που προκάλεσαν οι σεισμοί, μαζί με τις διαταραχές στη γεωργική, βιομηχανική και εμπορική δραστηριότητα (που εκτιμάται ότι θα μειώσουν το ΑΕΠ της Τουρκίας
προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη του 2023 έως και 2%), θα επιβαρύνουν πιθανόν περαιτέρω την οικονομία της Τουρκίας. Μια πρώιμη εκτίμηση του κόστους ανοικοδόμησης και των ζημιών είναι περίπου 84 δισεκατομμύρια δολάρια. Με ένα μέτριο χρέος προς το ΑΕΠ, περίπου στο 37,5%, η Τουρκία μπορεί να έχει κάποιο περιθώριο να αυξήσει τις δημοσιονομικές δαπάνες σε ως απάντηση στην κρίση. Ένας αναλυτής δήλωσε ότι η οικονομική βοήθεια από τις διεθνείς αναπτυξιακές τράπεζες θα είναι απαραίτητη αλλά περιορισμένη, λόγω των κακών σχέσεων της τουρκικής κυβέρνησης με τη Δύση. Η Παγκόσμια Τράπεζα δήλωσε ότι θα παράσχει 1,78 δισ. δολάρια σε βοήθεια για την ανάκαμψη και θα αξιολογήσει τους τομείς προτεραιότητας για στήριξη”.
Στο κεφάλαιο για τις Εκλογές, οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν ότι “δεν είναι σαφές πώς οι ψηφοφόροι θα απαντήσουν στην κρίση που προκάλεσαν οι σεισμοί‘.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει το υποθετικό σενάριο (ουδόλως τυχαία συμπεριλαμβανόμενο στα κεφάλαια της έκθεσης) των συντακτών της έκθεσης, για το αν η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας θα έχει αλλαγές αν εκλεγεί διαφορετικός πρόεδρος. Γράφουν λοιπόν:
“Εν αναμονή των εκλογών του 2023, παρατηρητές προχωρούν σε εκτιμήσεις σχετικά με το πώς η εξωτερική πολιτική ενός νέου προέδρου (συμπεριλαμβανομένης της εσωτερικής πολιτικής με σαφείς προεκτάσεις στην εξωτερική πολιτική) θα μπορούσε να διαφέρει από αυτή του Ερντογάν, εάν κερδίσει ένας υποψήφιος της αντιπολίτευσης. Με διάχυτο το εθνικιστικό αίσθημα στον πληθυσμό και τα περισσότερα πολιτικά κόμματα της χώρας, ένας άλλος πρόεδρος μπορεί να δυσκολευτεί να αλλάξει την τουρκική πολιτική σε ορισμένα από τα ακόλουθα θέματα που αποτελούν βασική ανησυχία για την ασφάλεια: Συρία και Ιράκ (κουρδική μαχητικότητα, ζητήματα προσφύγων και επιρροή άλλων χωρών), Ελλάδα και Κύπρος (διαφορές στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο), και Ρωσία και Ουκρανία (σύγκρουση και η
περιφερειακές και παγκόσμιες συνέπειες).
Ωστόσο, ένας διαφορετικός πρόεδρος μπορεί να είναι πιο πιθανό να αλλάξει ορισμένες τρέχουσες πολιτικές που μπορεί να αντανακλούν περισσότερο τις προτιμήσεις του Ερντογάν ή του ΑΚΡ, παρά την ευρεία εθνική συναίνεση. Τέτοιες αλλαγές μπορεί να περιλαμβάνουν (1) την παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στους κεντρικούς τραπεζίτες και άλλους αξιωματούχους σχετικά με αποφάσεις νομισματικής πολιτικής και άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της Τουρκίας, (2) μεγαλύτερη προσοχή στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και (3) τη μείωση της τουρκικής υποστήριξης προς σουνιτικές ισλαμιστικές ομάδες, όπως η Χαμάς (τρομοκρατική οργάνωση που έχει χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ), η αιγυπτιακή Μουσουλμανική Αδελφότητα και τις φατρίες της συριακής ένοπλης αντιπολίτευσης.
Οι δηλώσεις ορισμένων τουρκικών κομμάτων της αντιπολίτευσης για την εξωτερική πολιτική υποδηλώνουν ότι ένας άλλος πρόεδρος
θα μπορούσε να είναι λιγότερο πρόθυμος σε σύγκριση με τον Ερντογάν να πει και να κάνει πράγματα που κινδυνεύουν να βλάψουν τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και χώρες τις Ευρώπης. Έτσι, παρά τις δυσκολίες που μπορεί να υπάρξουν στην αλλαγή ορισμένων πολιτικών (όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ένας διαφορετικός Τούρκος πρόεδρος θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι λιγότερο διατεθειμένος να εφαρμόσει αυτές τις πολιτικές με τρόπο που θα μπορούσε να επιδεινώσει τις σχέσεις με δυτικά
κράτη, όπως επιδιώκοντας πρόσθετες αγορές όπλων από τη Ρωσία ή νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις σε βόρεια Συρία ή στην περιοχή του Αιγαίου/Ανατολικής Μεσογείου. Ωστόσο, εάν μια νέα, μη δοκιμασμένη τουρκική κυβέρνηση αισθανθεί την πίεση να υποδηλώσει τη θέση της σε διάφορους διεθνείς παράγοντες ή να κατευνάσει πολλαπλές εσωτερικές εκλογικές ομάδες στο πλαίσιο ενός συνασπισμού, αυτός ο πρόεδρος μπορεί να προσπαθήσει να φτάσει τη φήμη του Ερντογάν για αυταρχισμό. Αντίθετα, ένας πρόεδρος που θα αντιμετωπίσει έλλειψη συναίνεσης στο πλαίσιο ενός συνασπισμού, μπορεί να γίνει πιο παθητικός στην εξωτερική πολιτική“.
Δείτε την έκθεση του Φεβρουαρίου 2023 ΕΔΩ
Δείτε την έκθεση του Ιανουαρίου 2023 ΕΔΩ
*Η ερευνητική Υπηρεσία του Κογκρέσου προετοιμάζει τις εκθέσεις της για την ενημέρωση των μελών και των δυο Σωμάτων, στη διαδικασία συζήτησης και ψήφισης των νομοσχεδίων.
