Η Κίνα αλλάζει δρόμο, αλλά οι δυτικοί δημοσιογράφοι δεν μπορούν να το καταλάβουν
Η τρομερή απάντηση του Μάο το ’70 που διδάσκει σήμερα πολλά
Σχολιάζει ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος
Είναι ένα μόνο παράδειγμα, δεν είναι όμως το μοναδικό. Αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Ο λόγος για όσα γράφονται αυτές τις ημέρες για την παντοδυναμία του Κινέζου «premier», του «πρώτου μεταξύ ίσων», του επικεφαλής της ομάδας δηλαδή που κυβερνά την Κίνα, του «προεδρεύοντα», ασχέτως εάν η ισχύς του είναι δεδομένη.
Το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg αλλά και άλλα μέσα ενημέρωσης έσπευσαν να παρομοιάσουν ή ακόμα και να εξισώσουν τον Σι Ζινπίνγκ με τον Ντεν Σιαοπίνγκ, αλλά και τον ίδιο τον Μάο, καθώς πλέον απολαμβάνει την αδιαμφισβήτητη στήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) και θα αφήσει το αποτύπωμά του στην κινεζική Ιστορία.
Θα προσπαθήσω να κάνω σαφή τη θέση μου με ένα παράδειγμα. Όταν η Γαλλία ετοιμαζόταν να γιορτάσει ξανά την πτώση της Βαστίλης το 1970, αν θυμάμαι καλά, ένας Γάλλος δημοσιογράφος είχε πάρει συνέντευξη από τον Μάο. Η συνέντευξη αυτή δημοσιεύθηκε και αναπαράχθηκε σε όλη την Δύση, γιατί ο Μάο έδινε ελάχιστες συνεντεύξεις και μάλιστα σε δυτικούς δημοσιογράφους.
Κατά την διάρκεια της συνέντευξης ο Γάλλος δημοσιογράφος έθεσε στον Μάο το ερώτημα του πόση είναι κατά την γνώμη του η βαρύτητα και η επίδραση της πτώσης της Βαστίλης στην απελευθέρωση των λαών από την απολυταρχία και την καταπίεση.
Ο Μάο σκέφτηκε για λίγο και απάντησε κουνώντας το κεφάλι ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη ώστε να εκτιμηθούν σε βάθος και σε έκταση οι επιπτώσεις του γεγονότος αυτού. Ο Γάλλος δημοσιογράφος έγραψε έναν διθύραμβο για τον Μάο και τον κινεζικό λαό και για την σοφία τους που πηγάζει από την μακραίωνη ιστορία και τον πολιτισμό τους.
Το κομμάτι αυτό έγινε «viral» τότε σε όλη την Δύση. Αυτό που αγνοούσε ο Γάλλος δημοσιογράφος ήταν ότι ο Μάο δεν είχε πιθανότατα ιδέα για την Γαλλική Επανάσταση και την πτώση της Βαστίλης, όπως και η μεγάλη πλειοψηφία των Ασιατών (εξ άλλου ο Μάο είναι γνωστό ότι δεν είχε και καμία ιδιαίτερη παιδεία).
Έδωσε λοιπόν μία απάντηση… ΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ για να καλύψει την άγνοια του, κατά τον κλασσικό κινέζικο τρόπο με τον οποίο αποφεύγουν τις κακοτοπιές οι Κινέζοι όταν πρέπει να κάνουν το «save face», ελληνιστί, να μη ρεζιλευτούν! Νομίζω πως έχει έρθει η ώρα να αποσαφηνιστούν ορισμένα πράγματα για να πάψουν οι αυθαίρετες ερμηνείες.
Η ενσωμάτωση της πολιτικής σκέψης ενός από τους ηγέτες του ΚΚΚ δεν σημαίνει για τους Κινέζους και το Κινέζικο ΚΚ ότι ο ηγέτης αυτός εξισώνεται με τον Μάο, όπως αυθαίρετα το ερμηνεύουν στην Δύση. Όσο κι αν εκπλήσσει, αυτό θα ήταν ιεροσυλία. Αυτό που σημαίνει, είναι με απλά λόγια, ότι το ΚΚ και κατά συνέπεια η χώρα, αλλάζουν πλεύση ως προς τον τρόπο διακυβέρνησης και την ιστορική της πορεία.
Αυτά που είπε ο Σι είναι απόσταγμα μεγάλων διεργασιών και ζυμώσεων στα επιτελεία του κόμματος και όχι του Σι Ζινπίνγκ προσωπικά και μόνο. Γι’ αυτό και η πολιτική αυτή απολαμβάνει την καθολική αποδοχή και δεν υπάρχουν αντιδράσεις.
Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο περισσότερος κόσμος είναι η διαφορά μεταξύ ενός προσωποκεντρικού μοντέλου δικτατορίας / διακυβέρνησης (που δεν υπάρχει στην Κίνα), από ένα συλλογικό κομματικό μοντέλο δικτατορίας, το οποίο στους κόλπους του έχει δημοκρατικές διαδικασίες, συλλογικές αποφάσεις και έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας / κυβέρνησης.
Πολύπλοκο; Ενδεχομένως. Όσο συντομότερα το «χωνέψουν» οι αρμόδιοι, τόσο μεγαλύτερη σωφροσύνη και ορθολογισμό θα αποπνέουν οι αποφάσεις τους, κάτι που θα είναι καλό για την παγκόσμια ισορροπία και ασφάλεια.
