Πως ο Kυβερνήτης αντιμετώπισε τον κίνδυνο
Η μυστική εγκύκλιος του Ι.Καποδίστρια για τις καταστρεπτικές ενέργειες των Μυστικών Εταιρειών
H Εγκύκλιος αυτή υπογράφηκε απο το Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια τον Ιούνιο του 1828. Την χαρακτήρισε μυστική εγκύκλιο και περιγράφει τις καταστρεπτικές ενέργειες των Μυστικών Εταιρειών (δηλ. της Μασωνίας). Ορίζει και νομοθετεί οτι κανείς Δημόσιος υπάλληλος δεν μπορεί να είναι μέλος αυτών των εταιρειών αν θέλει να συνεχίσει να είναι υπάλληλος του κράτους.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας, ήταν ο πρώτος (ίσως και ο τελευταίος) πραγματικός κυβερνήτης της Ελλάδας.
Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια με πολιτική παράδοση γι’ αυτό και αναμείχθηκε με την πολιτική ήδη από το 1803, οπότε και διορίστηκε γραμματέας της επικράτειας της Ιονίου Πολιτείας.
Με την κατάληψη των Επτανήσων από τους Γάλλους αποσύρθηκε και εντάχθηκε στη ρωσική διπλωματική υπηρεσία. Εκεί ανέλαβε σημαντικές θέσεις καταφέρνοντας να αναδειχθεί σε υπουργό εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1815 έως το 1822, οπότε και υποχρεώθηκε σε παραίτηση λόγω της επανάστασης του 1821. Στις 14 Απριλίου 1827 η Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας τον επέλεξε πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, θέση από την οποία ήρθε σε τριβή με τους τοπικούς αξιωματούχους με αποτέλεσμα τη δολοφονία του στις 9 Οκτωβρίου 1831 στο Ναύπλιο από τον αδελφό και τον γιο του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, σε αντίποινα της φυλάκισης του τελευταίου.
Η οικονομική κρίση η απόρριψη των αγγλικών και γαλλικών οικονομικών προτάσεων εκ μέρους του, οδήγησαν τις δύο τελευταίες «προστάτιδες δυνάμεις» να οργανώσουν τη δολοφονία του ρωσόφιλου Καποδίστρια, χρησιμοποιώντας τους Υδραίους και τους Μανιάτες. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα έγγραφα του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών, παραμένουν μέχρι σήμερα απόρρητα, διάρκεια που είναι ασυνήθιστα μεγάλη.
Ως κυβερνήτης της Ελλάδας προώθησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις για την ανόρθωση της κρατικής μηχανής, καθώς και για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου της πολιτείας, απαραίτητου για την εγκαθίδρυση της τάξης.
Μεταξύ άλλων τον Ιούνιο του 1828 συνέταξε 2 εγκυκλίους οι οποίες απαγόρευαν σε κρατικούς υπαλλήλους την συμμετοχή σε μυστικές εταιρείες με σκοπό την αποφυγή εκ των έσω υπονόμευσης του Έθνους κράτους, προφανώς γιατί δεν ήθελε το Ελληνικό Κράτος που αυτός δημιούργησε εκ του μηδενός να διαλυθεί απ’ τους Μασόνους που ελεγχόταν απ’ τις ξένες δυνάμεις.
Αυτές οι εγκύκλιοι ίσως να ήταν προφανώς και η αιτία της δολοφονίας του…
Ακολουθούν οι εγκύκλιοι…
Μυστική Εγκύκλιος
Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Πρός το Πανελλήνιον
Πρός τούς κατά το Αιγαίον Πέλαγος και την Πελοπόννησον Εκτάκτους Επιτρόπους και τους Αρχηγούς των κατά ξηράν και θάλασσαν Δυνάμεων.
Γνωρίζει η Κυβέρνησις, ότι Πολίται τινές επιμένουν πιστεύοντες και τους άλλους πείθοντες, ότι αι μυστικαί Εταιρείαι χορηγούσι μέσα σωτήρια εις την Πατρίδα, ή τουλάχιστον Αιγίδα υπό την οποία συνδεόμενοι μεταξύ των άνθρωποι διά μυστικών δεσμών δύνανται να απολαύσωσιν εντός Πατρίδος των και διά της ξένης επιρροής αξιώματα, τιμάς, και το πλέον τύχην, ό εστί χρήματα.
Όσον και αν ελεεινολογή η Κυβέρνησις την απειρίαν των Ελλήνων των από τοιαύτας εισηγήσεις παρασυρομένων δεν ήθελε δώσει τήν προσοχήν της, άν δέν ήτο καταπεπεισμένη πόσον όλέθρια άποτελέσματα δύναται νά φέρη είς τήν κρίσιμον ταύτην στιγμήν ή περί τούτων γνώμη, τήν όποίαν οί έχθροί τής Ελλάδος ήθελον συστήσει καί τόν Κόσμον, και είς τάς Εύρωπαϊκάς Κυβερνήσεις.
Αν ή Ελλάς έγκατελείφθη άπό τό 1821 έως τόν Ιούλιον μήνα του τελευταίου έτους, τούτο προήλθε διότι οί εχθροί της τήν παρέσταιναν αδιακόπως πρός τους Βασιλείς, ώς λαόν έπαναστατωθέντα καί άγωνιζόμενον ύπό τήν διεύθυνσιν καί ύπό τούς σκοπούς Μυστικών Εταιρειών, όθεν έπήγασαν αί Kαταστροφαί της ‘Ισπανίας και Ιταλίας.
Εύκολον ήτο αναμφιβόλως να αναιρεθή ή σφαλερά αυτή δόξα. μ’όλον τούτο εχρειάσθησαν ολόκληρα επτά έτη βασάνων και δυστυχιών είς αναίρεσίν της. Μόλις ανηρέθη, καί ενώ ή Ελλάς άρχίζει νά λαμβάνη δείγματα εύνοίας καί καλοκαγαθίας έκ μέρους τών Συμμαχικών Δυνάμεων, οί έχθροί της θέλουν πάλιν τήν παραστήσει ώς υπεξούσιον τών Μυστικών Εταιρειών, καί είς άπόδειξιν τούτου θέλουν φανερώσει, ότι υπό διαφόρους ονόμασιν αί Εταιρείαι αυταί υπάρχουν καί πολλαπλασιάζονται μεταξύ των εν τοίς πράγμασι και τής πολιτικής τάξεως, και της στρατιωτικής δυνάμεως, ίσως καί αύτού του στόλου.
Τόσον ουσιώδες θεωρεί τούτο η Κυβέρνησις ώστε μή εγκρίνουσα να δείξη διά τινος δημοσίου καί επισήμου πράξεως την ύπαρξιν αυτού του κακού, εκπληροί διά του τύπου της παρούσης εγκυκλίου το χρέος, το οποίον δεν ημπορεί να παραμελήση χωρίς να καθυποβληθή είς βαρυτάτην εύθύνην. Τω όντι τοιούτον δημόσιον έγγραφον μεταξύ τών Πολιτικών, οί οποίοι επιμένουσι να μήν παραχωρώσιν είς τήν Ελλάδα έντιμον μέλλον , ήθελε χρησιμεύσει ώς μέσον του να αποδείξωσιν ότι οί Βασιλείς διά τών ευεργεσιών των υποθάλπουσιν είς την Ελλάδα τόν εχθρόν, τον οποίον και αλλαχού, και εις τας ιδίας των Επικρατείας πολεμώσι.
Η παρατήρησις αυτη, Κύριοι, σας διδάσκει μέ πόσην φρόνησιν καί οξυδέρκειαν απαιτείται ή έκπλήρωσις τής ακολούθου παραγγελίας τής Κυβερνήσεως.
Θέλετε κοινοποιήσει διά ζώσης φωνής είς τούς υπαλλήλους σας ή τούς υπό τήν όδηγίαν σας άξιωματικούς, τό περιεχόμενον τής παρούσης, καί θέλετε τούς κάμει νά σας φανερώσουν αν άνήκουν είς καμμίαν τών Μυστικών Εταιρειών, ή όχι.
Αν είναι τό πρώτον θέλετε τούς παρατηρήσει, ότι εάν είς τήν παρελθούσαν κατάστασιν τής αναρχίας, καί τής αταξίας ήταν ίσως άναγκαίον είς τούς πολίτας νά ζητήσωσι προσωπικήν ασφάλειαν διά του δεσμού μυστικής τινος Εταιρείας, ο δεσμός ούτος διαλύεται καθ’ ήν στιγμήν ο τού νομίμου όρκου καί πρός την Κυβέρνησιν, και πρός τους Νόμους, χορηγεί είς ένα έκαστον και είς όλους, όλας τας απαραιτήτους ασφαλείας.
Από τοιαύτην αρχήν ορμώμενοι ευκόλως, θέλετε αποδείξει το ασυμβίβαστον των δύο όρκων, ήγουν του υπηρετείν το Κράτος, και υπηρετείν μυστικήν Εταιρείαν, της οποίας ο σκοπός είναι ώς επί το πλείστον άγνωστος είς τους Εταίρους.
Αν λοιπόν οι υπάλληλοί σας ή οι υπό την οδηγίαν σας αξιωματικοί ανήκουσιν είς τίνα Εταιρείαν, ανάγκη να παραιτηθώσι, και περί τούτου οφείλεις να μας βεβαιώσης. Εξ εναντίας θέλετε τους εξηγήσει τους κινδύνους είς τους οποίους εκτίθενται πλανώμενοι από ολίγους τινάς όλως διόλου εις τα τοιαύτα ενασχολούμενους. Από την κατηγορίαν των Εταιρειών των μή συμβιβαζομένων με τα κατά Νόμους καθεστώτα δεν αποκλείομεν και την πρό αιώνων γνωριζομένην υπό τω ονόματι της Αδελφοποιείας, ή Αγάπης.
Παραγγέλεσθε, Κύριοι, κατ’ επανάληψιν να κάμετε χρήσιν της κοινοποιήσεως ταύτης κατά τόν συνετώτερον και ωφελιμώτερον τρόπον.
Προθύμως η Κυβέρνησις θέλει δεχθή τάς ειδοποιήσεις, όσας εν καιρώ και τόπω θέλετε δυνηθή να την χορηγήσετε.
Εν Πόρω τή 8 Ιουνίου 1828
Ο Κυβερνήτης
Ι. Α. Καποδίστριας
Κατόπιν ακολούθησε η Εγκύκλιος αρ. 4286 όπου γίνεται νόμος του κράτους με τύπο όρκου των Δημοσίων υπαλλήλων στις 26 Αυγούστου 1831, λίγους μήνες πριν την δολοφονία του.
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 4286 ΜΕ ΤΥΠΟ ΟΡΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
ΕΝ ΝΑΥΠΛΙῼΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1831
ΕΠΙΣΗΜΑ
ἀριθμ. 4286
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Πρός τούς Γραμματεῖς τῆς Κυβερνήσεως, τὴν Ἐπιτροπὴν τῆς Οἰκονομίας, τὸν Γραμματέα τῆς Γερουσίας, τὸΛογιστικὸν καὶἘλεγκτικὸν Συμβούλιον, καὶτοὺς κατὰτὴν Ἐπικράτειαν Ἐκτάκτους Ἐπιτρόπους, Διοικητὰς καὶΤοποτηρητάς.
Τὸἐνταῦθα συναπτόμενον ἔγγραφον, διαλαμβάνον τὴν σύστασιν μυστικῆς ἐταιρείας, σκοπὸν ἐχούσης τὴν κατάλυσιν τῆς ἐνεστώσης τάξεως τῶν πραγμάτων, συνετέθη ἀπὸἔγγραφα τὰὁποῖα ἔχει ἤδη ἀνὰχεῖρας ἡκυβέρνησις.
Δὲν σᾶς τὸἀποστέλλομεν διὰἰδικὴν σας πληροφορίαν, ἀλλὰδιὰνὰπληροφορηθῇἐπίσης τὰδιατρέχοντα καὶτὸδημόσιον, καὶδιὰνὰδυνηθοῦν οἱκαθ’ὅλους τοὺς κλάδους ὑπάλληλοι τῆς δημοσίου ὑπηρεσίας νὰπροφυλαχθῶσιν ἀπὸτὰς ἀπάτας,διὰτῶν ὁποίων οἱῥαδιοῦργοι ἐπροσπάθησαν ἤθέλουν προσπαθήσει νὰτοὺς κάμουν κοινωνοὺς εἰς τὰἀξιοκατάκριτα σχέδιά των.
ἩΚυβέρνησις χρεωστεῖνὰπληροφορηθῇὅτι πᾶς ὑπάλληλος, ὁποιοσδήποτε ἄν εἶναι ὁβαθμὸς του, ἤἡθέσις του, εἶναι καὶθέλει μείνει ἐντελῶς ἀλλότριος ἀπὸτὴν περὶἧς ὁλόγος μυστικὴν ἐταιρίαν, ἤὁποιαδήποτε ἄλλην μυστικὴἐταιρίαν, ἥτις ἤθελεν ἀντίκεισθαι εἰς τὰχρέη, εἰς τὰὁποῖα καθυποβάλλεται, ἅμ’ ἀφοῦδέχεται δημόσιον τινὰὑπηρεσίαν καὶἐπειδὴὑπηρετεῖτὴν πατρίδα κατὰτὴν προσωρινῶς καθεστῶσαν τάξιν τῶν πραγμάτων, δὲν θέλει ὑπόκεισθαι μήτε ὑπακούει εἰμὴεἰς τοὺς ὑπάρχοντας νόμους, καὶεἰς τοὺς κατ’ αὐτὴν διωριζομένους ἀρχηγούς.
Ἑπομένως, διὰνὰπροφυλάξετε τοὺς ὑπαλλήλους σας ἀπὸτὰς ὀλεθρίους συνεπείας, δι’ ἅς ἤθελαν εἶσθαι ὑπεύθυνοι, ἄν ἦσαν μέλη τῆς ῥηθείσης μυστικῆς ἐταιρίας, ἤἄλλης τινὸς τῆς αὐτῆς φύσεως, θέλετε τοὺς προβάλλει νὰὑπογράψωσι τὸν τύπον τοῦὅρκου, τὸν ὁποῖον ὁΓραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας σᾶς ἀποστέλλει ὁμοῦμὲτὴν παροῦσαν.
Ἐννοεῖται δὲὅτι ὅσοι τῶν ὑπαλλήλων δὲν θελήσουν νὰτὸν ὑπογράψουν θέλουν ἀποβληθῆκαὶπερὶτούτου θέλετε μᾶς ἀναφέρει.
Οἱτύποι τοῦὅρκου, τοὺς ὁποίους θέλετε ὑπογράψει ὑμεῖς πρῶτοι, θέλουν φυλαχθῆμετὰτῶν πρωτοτύπων ὑπογραφῶν ὅλων τῶν ὑπαλλήλων σας εἰς τὰἀρχεῖα σας, καὶἀντίγραφα αὐτῶν ἐπικυρωμένα θέλετε πέμψει εἰς τὴν Γραμματείαν τῆς Ἐπικρατείας.
Ἐν Ναυπλίῳτῇ22α Αὐγούστου 1831.
Ὁ Κυβερνήτης Ι.Α.ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ὁ Γραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας Ν.ΣΠΗΛΙΑΔΗΣ
