Πληθαίνουν οι αντιδράσεις για το ενδεχόμενο μετατροπής της Αγίας Σοφίας, που έχει ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, σε τζαμί.
Το Παρίσι, στην ενημέρωση των συντακτών στο Υπουργείο εξωτερικών τέθηκε ερώτημα για το σχέδιο της Τουρκίας να μετατραεί σε τζαμί η Αγιά Σοφιά, με το γαλλικό ΥΠΕΞ να απαντά ότι πρέπει να παραμείνει «ανοιχτή για όλους».
Παράλληλα, ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη, Bertrand Buchwalter συναντήθηκε την Πέμπτη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Φανάρι, καθώς ολοκληρώνεται η θητεία του στην Τουρκία και μετατίθεται στο Λονδίνο.
Ρωσία: Ισορροπημένη απόφαση
Παρέμβαση για την Αγία Σοφία έκανε και το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας τονίζοντας ότι «παρακολουθεί την κατάσταση γύρω από τον Ναό» και ζητά από την τουρκική ηγεσία «ισορροπημένη» απόφαση, υπογραμμίζοντας τον «πανανθρώπινο» χαρακτήρα του μνημείου.
«Θεωρούμε τον ναό εξαιρετικά σημαντικό για όλη την ανθρωπότητα όσον αφορά τον πολιτισμό και την ιστορία. Η UNESCO έχει εντάξει την Αγιά Σοφιά στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και πιστεύουμε ότι κάθε αίτημα που σχετίζεται με την αλλαγή αυτού του καθεστώτος θα πρέπει να λάβει υπόψη της αυτό το γεγονός», είπε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα.
«Αναμένουμε ότι οποιεσδήποτε αποφάσεις για το καθεστώς αυτού του μοναδικού μνημείου θα έχουν ισορροπημένο χαρακτήρα, θα συνυπολογίζουν την υψηλή ευαισθησία του ζητήματος αυτού για τους πιστούς, το γνωστό διαθρησκευτικό πλαίσιο και την καθιερωμένη πρακτική του διεθνούς δικαίου για τον προσδιορισμό της διαχείρισης μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO», τόνισε επίσης.
Question: What can you say about the Turkish authorities’ intention to change the status of the Hagia Sophia in Istanbul?
Maria Zakharova: Of course, we are monitoring the situation around the Hagia Sophia in Istanbul.
The cathedral is a unique landmark of Byzantine architecture with a complicated story. It is currently one of the main attractions in Istanbul, which a great number of tourists from around the world, including Russia, visit every year.
We have noticed the increased public debates in Turkey over the future status of the Hagia Sophia and the possibility of resuming regular Muslim services there. Our fundamental position is that the cathedral is a landmark of exceptional cultural and historical importance as a global human heritage site. The Hagia Sophia is on the UNESCO World Heritage List, and we really do hope that all the requirements of this status, including the maintenance and accessibility of the site to the public, will be strictly complied with.
We hope that whatever decision on the status of this unique landmark is taken it will be balanced and will take into account the highly delicate nature of this topic for believers, the interfaith context and also the accepted practice of the management of UNESCO heritage sites on the basis of international law.
Να θυμήσουμε την ανακοίνωση του Αμερικανού Υπουργού των Εξωτερικών, Mike Pompeo προ δύο ημερών, όπου ανέφερε: «Προτρέπουμε την κυβέρνηση της Τουρκίας να συνεχίσει να διατηρεί την Αγία Σοφία ως μουσείο, ως ένα παράδειγμα της δέσμευσής της να σέβεται τις θρησκευτικές παραδόσεις και τη διαφορετική ιστορία που συνέβαλε στην Τουρκική Δημοκρατία και να διασφαλίσει ότι θα παραμένει προσβάσιμη σε όλους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν ότι μια αλλαγή στο καθεστώς της Αγίας Σοφίας θα υπονομεύσει την κληρονομιά αυτού του αξιοσημείωτου κτηρίου και της αξεπέραστης ικανότητάς του -τόσο σπάνια στον σύγχρονο κόσμο- να προσφέρει στην ανθρωπότητα μια πολύ απαραίτητη γέφυρα μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών παραδόσεων και πολιτισμών. Επιδιώκουμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την κυβέρνηση της Τουρκίας για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης των θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων”.
Στην δήλωση του Mike Pompeo έσπευσε να απαντήσει η Άγκυρα, αναφέροντας ότι “η Αγία Σοφία είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας, όπως όλα τα πολιτιστικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη χώρα”.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ έχει ως εξής:
Το δελτίο Τύπου που εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σχετικά με το καθεστώς της Αγίας Σοφίας μας προκάλεσε έκπληξη.
Η κυβέρνησή μας έλαβε σιωπηλά επαναστατικά μέτρα για να προστατεύσει την ελευθερία της θρησκείας και των πεποιθήσεων, που είναι εγγυημένη από το σύνταγμα και τους νόμους μας, για όλους τους πολίτες μας χωρίς καμία διάκριση.
Σε αυτό το πλαίσιο, προστατεύουμε σχολαστικά όλες τις πολιτιστικές ιδιοκτησίες που κατέχουμε χωρίς καμία διάκριση, συμπεριλαμβανομένης της Αγίας Σοφίας, στο πλαίσιο της παράδοσης της ανεκτικότητας που απορρέει από τον πολιτισμό και την ιστορία μας.
Η Τουρκία φρόντιζε ευλαβικά την ιστορική, πολιτιστική και πνευματική αξία της Αγίας Σοφίας από την κατάκτησή της.
Σε αυτήν την περίπτωση, υπενθυμίζουμε και πάλι μια πραγματικότητα που πρέπει να επαναλαμβάνουμε συνεχώς. Η Αγία Σοφία είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας, όπως όλα τα πολιτιστικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη γη μας.
Κάθε είδους κίνηση επίδειξης ισχύος σχετικά με την Αγία Σοφία είναι επίσης ένα ζήτημα που αφορά τις εσωτερικές μας υποθέσεις στο πλαίσιο πάντα των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας.
Φυσικά όλοι είναι ελεύθεροι να εκφράσουν τη γνώμη τους. Ωστόσο, δεν είναι αποδεκτό το να μιλά κανείς για κυριαρχικά δικαιώματα χρησιμοποιώντας μια γλώσσα «προειδοποιήσεων και επιβολής».
