Ως απάντηση ως υπερσυγκεντρωτικό πρωθυπουργοκεντρικό κράτος!
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης,
Ο Πρόεδρος τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν, Τζό Μπάϊντεν, συμφώνησε προχθές μέ τόν ρεπουμπλικάνο πρόεδρο τῆς Βουλῆς τῶν Ἀντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι, γιά τήν αὔξηση τοῦ ὁρίου χρέους τῶν ΗΠΑ.
Σέ μήνυμα πού ἔστειλε ἀμέσως μετά σέ ἐκλεκτούς πολιτικούς του φίλους σέ ὅλο τόν κόσμο, τούς ἐνημέρωσε ἀνακουφισμένος ὅτι ἡ συμφωνία προστατεύει 12,7 ἑκατομμύρια νέες θέσεις ἐργασίας καί διαφυλάσσει τήν ἀξιοπιστία τῶν ὑποσχέσεων τοῦ ἰδίου πρός τόν ἀμερικανικό λαό γιά κοινωνική ἀσφάλιση, ἐπενδύσεις καί εὐημερία.
«Τhis agreement is good news for the American people, because it prevents what could have been catastrophic default…» ἐνημέρωσε τούς ἀνά τόν κόσμο ἐκλεκτούς του ὁ Ἀμερικανός Πρόεδρος, μεταξύ τῶν ὁποίων καί Ἕλληνες πού ζοῦν καί ἐργάζονται στήν Εὐρώπη. Ποιός νά τό ἔλεγε ὅτι ἕνας Πρόεδρος τῶν ΗΠΑ θά χρησιμοποιοῦσε τόν ὅρο «καταστροφική χρεοκοπία». Τέτοιες λέξεις μόνο γιά χῶρες σάν τήν Ἑλλάδα χρησιμοποιοῦνταν στό παρελθόν. Γιά νά τό πράξει αὐτό ὅμως, ἔπρεπε νά συνεννοηθεῖ μέ τό ὁριζόμενο ἀπό τό Σύνταγμα τῶν ΗΠΑ θεσμικό ἀντίβαρο. Τόν Πρόεδρο τῆς Βουλῆς τῶν Ἀντιπροσώπων. Τό σύστημα δέν εἶναι ἀνεξέλεγκτο, βασίζεται στίς ἐξισορροπήσεις καί, κατά περίπτωση, στίς ὑποχρεωτικές συναινέσεις.
Τό πολίτευμα στήν πατρίδα μας –ἄς ἔρθουμε τώρα στά δικά μας– μετά τήν ρήξη Παπανδρέου – Καραμανλῆ καί τήν ἀναθεώρηση τοῦ 1985, εἶναι πρωθυπουργοκεντρικό. Μετά τήν δημιουργία τοῦ ἐπιτελικοῦ κράτους τό 2019, εἶναι καί ὑπερσυγκεντρωτικό. Ἡ ἕδρα τῆς διακυβέρνησης ἀποφασίζει γιά τά πάντα. Ἀπολογεῖται ἀκόμη καί γιά τήν γραφειοκρατία, ἄν ὑπάρχει λόγος. Πρός ἐπίρρωσιν τοῦ ἐπιχειρήματος: Ἄκουγα χθές στήν ραδιοφωνική ἐκπομπή τοῦ Παύλου Τσίμα στόν ΣΚΑΪ τόν ἐκπρόσωπο Τύπου τῆς ΝΔ, Ἄκη Σκέρτσο, νά κάνει δύο πράγματα: Νά ἀπαντᾶ ὡς ἐν ἐνεργείᾳ κυβερνητικός ἐκπρόσωπος τῆς Ὑπηρεσιακῆς Κυβέρνησης γιά τά αἴτια τῆς κατάρρευσης τῆς τράπεζας θεμάτων τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας καί νά τήν ἀποδίδει περίπου σέ διεθνῆ συνωμοσία χάκερς. Ἐνῷ, ἄν ρωτοῦσε τόν ὑπηρεσιακό ὑπουργό Σωκράτη Κάτσικα, ὁ ὁποῖος θεωρεῖται γκουρού τῆς κυβερνοασφάλειας στήν πατρίδα μας, θά λάμβανε πιθανότατα τήν ἀπάντηση, ὅτι τό σύστημα κατέρρευσε ἐπειδή οἱ «πληροφορικάριοι» τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας ἀρνοῦνται σταθερά νά θέσουν τό σύστημά τους κάτω ἀπό τήν ὀμπρέλλα τοῦ κεντρικοῦ συστήματος διαχείρισης πού ἔχει ὀργανώσει ἡ κυβέρνηση τοῦ κυρίου Μητσοτάκη στό Ὑπουργεῖο Ψηφιακῆς Πολιτικῆς. Ἐκεῖνοι, οἱ γραφειοκράτες, τό ἄφησαν ἀπροστάτευτο στό ἔλεος τῶν χάκερς. Ἡ δύναμη τῆς ἀδράνειάς τους.
Ὡστόσο, ἡ τάση πού ἐπιδεικνύει πάντα τό ὑπερσυγκεντρωτικό κράτος εἶναι, ὅταν δέν τό συμφέρει, νά κρύβει τίς ἀδυναμίες, ἀκόμη καί νά τίς ἐργαλειοποιεῖ πρός ὄφελός του. Στήν ἴδια συνέντευξη, ὁ κύριος Σκέρτσος ἐξέφρασε τό δικαιολογημένο κατ’ ἀρχάς παράπονό του γιά τήν κριτική πού δέχεται ἡ ΝΔ, ὅτι στό μέλλον θά εἶναι ἀλαζονική ὥς παντοδύναμη, ἐπειδή ἔλαβε 41% στίς πρῶτες ἐκλογές. Ἐπικαλέστηκε, μάλιστα, τό παράδειγμα τοῦ Κώστα Σημίτη, ὁ ὁποῖος ἔλαβε ποσοστό 41% στίς ἐκλογές τοῦ 1996, χωρίς κανείς νά τόν κατηγορήσει γιά παντοδυναμία καί ἀλαζονεία. Τό ἐπιχείρημα τοῦ κυρίου Σκέρτσου θά ἦταν σωστό, ἄν ὁ ΣΥΡΙΖΑ εἶχε λάβει 38%, ὅπως ὁ Μιλτιάδης Ἔβερτ τό 1996, καί ἄν ὑπῆρχε κανονική ἀξιωματική ἀντιπολίτευση στόν τόπο. Ἀλλά αὐτό δέν συνέβη· κάτι γιά τό ὁποῖο προφανῶς δέν εὐθύνεται ἡ ΝΔ, ὁ κύριος Σκέρτσος ἤ ὁ κύριος Μητσοτάκης. Συμβαίνει ὅμως. Ὅπως δέν φταῖνε γιά τό γεγονός ὅτι τό Σύνταγμά μας δέν ἔχει προνοήσει νά διαθέτει θεσμικά ἀντίβαρα, πού νά προστατεύουν καί τόν πολίτη ἀλλά καί τήν κυβέρνηση τήν ἴδια. Τό γιατί, ἁπλό: Ἄλλο τό ὀργανωμένο παιχνίδι μέ ἔλεγχο ἐντός τοῦ κοινοβουλευτικοῦ συστήματος καί ἄλλο τό ἀνοργάνωτο χαοτικό παιχνίδι τῆς ἀντιπαράθεσης ἐκτός τοῦ συστήματος.
Ἡ κυβέρνηση κανονικά θά ὄφειλε πρός τό συμφέρον καί τῆς χώρας καί τῆς ἰδίας νά ἐπιδιώκει τό πρῶτο. Τό καταλαβαίνει; Φοβᾶμαι πώς ὄχι. Συνταγματικά φαίνεται νά ἐπιδιώκει, αὐτήν τήν στιγμή, τήν διαιώνιση τῆς ἀνισορροπίας ὑπέρ τοῦ ἑαυτοῦ της, μέ στόχο τήν συγχώνευση τῶν ἐξουσιῶν. Ἡ Δικαιοσύνη εἶναι σέ κρίση. Ἀλλά διάταξη πού νά κόβει τόν ὀμφάλιο λῶρο ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας καί δικαστῶν δέν ἐντάσσεται στήν ἀναθεώρηση. Τό Κοινοβούλιο εἶναι σέ κρίση. Ἀλλά διάταξη πού νά βοηθᾶ στήν αὔξηση τῆς ἀνεξαρτησίας τῶν βουλευτῶν δέν ἀκούγεται. Τά ΜΜΕ ἀναπαράγουν τήν τυραννία τῆς ὁμοιομορφίας, καθιστάμενα παρακολούθημα τοῦ ἐπικοινωνιακοῦ μηχανισμοῦ τῆς κυβέρνησης. Ἀξιωματική ἀντιπολίτευση δέν ὑπάρχει καί δέν προβλέπεται στό μέλλον. Ὅσο γιά τόν/τήν Πρόεδρο; Ἡ ἁρμοδιότης ἐξαντλεῖται στήν ἀπονομή τῶν ξιφῶν στούς Εὐέλπιδες. Πολιτικά, ἐπίσης, τό κυρίαρχο δόγμα πού ἐπιδιώκεται νά ἐπικρατήσει στήν Δημοκρατία μας, εἶναι τό δόγμα τῆς μοναδικῆς σκέψης. Ὁποιοδήποτε κόμμα, παλαιό ἤ νέο, ἐπιδιώκει νά μπεῖ πιό δυνατά στό παιχνίδι, «δολοφονεῖται». Εἴτε ἀπό τήν Δικαιοσύνη εἴτε ἀπό τά ΜΜΕ. Περίπου τοῦ τίθεται τό ἐρώτημα «πῶς σοῦ πέρασε ἀπό τό μυαλό, ὅτι μπορεῖς νά γίνεις μέλος τοῦ κλειστοῦ κλάμπ καί νά διεκδικήσεις εἴτε τήν περαιτέρω ἄνοδό σου εἴτε τήν εἴσοδό σου στήν Βουλή; Πῶς τολμᾶς;» Ὁ Θεός τῆς σταθερότητας ἀποφασίζει γιά ὅλα καί τό ἀπαγορεύει.
Ἡ Δημοκρατία σύμφωνα μέ τήν ἄποψη αὐτή εἶναι κλειστό κλάμπ! Στήν πραγματικότητα, ὁ πρῶτος ναρκοθετεῖ τήν μελλοντική κυριαρχία του, ἄν ἔχει τήν ἀπαίτηση νά ἀνέβει ταυτόχρονα στό βάθρο τοῦ πρώτου, τοῦ δεύτερου καί τοῦ τρίτου νικητῆ, ἁρπάζοντας ἐκτός ἀπό τό χρυσό, καί τό ἀργυρό καί τό χάλκινο.
Ἡ δημοκρατική ἀπάντηση σέ ὅλο αὐτό ὀφείλει καί πρέπει νά εἶναι διπλῆ. Πολιτικά ὁ τόπος χρειάζεται αὐτοδύναμη κυβέρνηση μέ ἀσφαλῆ πλειοψηφία 155 ἑδρῶν καί ἄνω. Ὁ τόπος χρειάζεται, ἐπίσης, πολυκομματική ἀντιπολίτευση, γιά νά ἐλέγχει καλόπιστα τά κυβερνητικά πεπραγμένα. Ὁ πεθαμένος ΣΥΡΙΖΑ δέν ἀρκεῖ. Ἡ λύση μπορεῖ νά δοθεῖ μέ ἀνακατανομή ψήφου ἐντός τῆς συστημικῆς ψήφου, ὥστε ἡ ΝΔ νά λάβει καί πάλι τοὐλάχιστον 40% καί νά νικήσει, ἔτσι, τόν ἐκλογικό νόμο Γεραπετρίτη. Ἡ λύση μπορεῖ νά δοθεῖ μέ ἀνακατανομή ἐπιλογῶν ἐντός τῆς ἀντισυστημικῆς ψήφου ἑνός ἑκατομμυρίου Ἑλλήνων. Συνταγματικά, ἡ λύση μπορεῖ νά δοθεῖ μέ τήν προίκιση τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας μέ ἁρμοδιότητες, μέ τήν ἀνάθεση τῶν προαγωγῶν τῶν δικαστῶν στά ὄργανα τῆς Δικαιοσύνης, μετά ἀπό γνωμοδότηση τοῦ Κοινοβουλίου καί ὄχι ἀπόφαση τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου. Ἡ λύση μπορεῖ νά δοθεῖ μέ νέο φιλελεύθερο ρυθμιστικό πλαίσιο δικαιωμάτων καί ὑποχρεώσεων γιά τά Μέσα Ἐνημέρωσης. Μία Δημοκρατία μέ ἀντίβαρα δηλαδή.
Μία Δημοκρατία χωρίς ἀντίβαρα στό τέλος ἐκφυλίζεται σέ κοινοβουλευτική αὐταρχία μέ θεσμικό μανδύα. Ἐπαναλαμβάνω: Τό ὀργανωμένο πολιτειακό παιχνίδι ἐντός τῶν θεσμῶν εὐνοεῖ τήν διακυβέρνηση καί ἀκυρώνει τά ἄκρα. Τό σύστημα στό ὁποῖο δέν ὑπάρχει ἀντιπολίτευση ἤ ἔλεγχος θεσμικός παρά μόνον ὁ ἀνεξέλεγκτος ὄχλος, εἶναι ὁ ἰδανικός βιότοπος γιά τά ἄκρα καί τόν ἐξτρεμισμό. Ἀκροδεξιό καί ἀκροαριστερό. Ἐπί ζημίᾳ τῆς σταθερότητας· ἡ ὁποία δέν εἶναι ἁπλῶς ὑπόθεση ἀριθμῶν ἀλλά ἄθροισμα κοινωνικῶν συναινέσεων καί πολιτικῶν ἀνοχῶν.
